I. Sprawy ogólne z lat 1946-1950 [1951] /Sygn.1-10/ okólniki własne Inspektoratu, zarządzenia i instrukcje Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego w Krakowie, sprawozdania z wyników likwidacji analfabetyzmu, sprawozdania z działalności samorządów szkolnych, kół Ligi Lotniczej i Morskiej, ZHP, kół młodzieżowych PCK, Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza, Ochrony Przyrody, Przyjaźni Polsko-Radzieckiej i SKO. II. Akta osobowe z lat [1906-1944] 1945-1950 [1951-1957] /Sygn.11-319/ akta personalne nauczycieli, kierowników szkół i pracowników Inspektoratu. Zawartość teczek odnosi się nie tylko do okresu służby nauczycieli na terenie powiatu bialskiego lecz sięgają często do okresu międzywojennego, jak również schyłku monarchii austro-węgierskiej

Inspektoraty szkolne w latach 1945-1950 były organami terenowej administracji niezespolonej. Działały na szczeblu powiatu i podlegały, poprzez kuratoria okręgów szkolnych, Ministrowi Oświaty. Zaraz po wyzwoleniu na przedwojennych ziemiach polskich odtwarzano ustrój i podział administracyjny szkolnictwa z 1939 r. Reaktywowano więc Inspektorat Szkolny w Białej Krakowskiej podległy Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. Dla państwa polskiego w nowych powojennych granicach musiano wprowadzić nowy, odpowiedni podział administracyjny szkolnictwa. Wprowadziły go dwa normatywy:1)Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 września 1946 r. o okręgach szkolnych. Dla celów administracyjnych podzielono państwo na 14 okręgów szkolnych. Dla obszarów wchodzących terytorialnie w skład województwa krakowskiego utworzono Okręg Krakowski z siedzibą Kuratora Okręgu Szkolnego w Krakowie.2)Rozporządzeniem Ministra Oświaty z dnia 8 listopada 1946 r. o podziale okręgów szkolnych na obwody szkolne. Okręg Szkolny Krakowski podzielono na 16 obwodów. Obwód Szkolny Bialski obejmował teren powiatu bialskiego. Siedzibą Inspektoratu Szkolnego była Biała Krakowska. Rozporządzenie obowiązywało od dnia 1 stycznia 1947 r. Zasady ustroju szkolnictwa regulowała Ustawa z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa z późniejszymi zmianami, z których najistotniejsza to Dekret z dnia 23 listopada 1945 r. o organizacji szkolnictwa w okresie przejściowym Do zadań inspektoratów szkolnych należało zarządzanie sprawami szkolnictwa podstawowego, przedszkoli, kursów dokształcających, oświaty dorosłych. W pierwszych latach powojennych inspektoraty zajmowały się również aprowizacją i zaopatrzeniem nauczycieli. Dzieje Inspektoratu Szkolnego w Białej Krakowskiej zamknęła ustawa z dn. 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej. Kompetencje Inspektoratów Szkolnych przejęły Wydziały Oświaty Prezydiów Powiatowych Rad Narodowych. Kompetencje Kuratoriów Oświaty przejęły Wydziały Oświaty Prezydiów Wojewódzkich Rad Narodowych.

K.M.-05.11.2007 r.