Dział A. Akta gruntowe. I . Akta testamentowe rodziny Ballestremów, z lat 1917-1945, sygn. 1-16, 12a. II. Akta pożyczkowe i hipoteczne, z lat 1897-1944, sygn. 17-72. III. Akta dotyczące wymiany, sprzedaży, najmu i odstąpienia gruntów, z lat 1911-1943, sygn. 73-97, 73a, b, 80a, b, 82a, 90a, b. IV. Akta dotyczące odstąpienia gruntów pod budowy: odstąpienia gruntów pod budowę kolei, kanałów, z lat 1903-1944, sygn. 98-140, 125a. V. Akta gruntowe (różne): akta dot. kupna, dzierżawy gruntów, praw gruntowych, z lat 1883-1943, sygn. 141-149, 141a, 143a. Akta gruntowe dot. poszczególnych majątków ziemskich Ballestremów. I. Górny Śląsk: akta dot. zarządu dobrami, spraw melioracyjnych, budowy urządzeń komunalnych, najmu i zamiany gruntów, podatków dochodowych, przemysłowych i innych oraz korespondencja dot. zakładów położonych na terenie majątków, z lat 1801-1944, sygn. 150-369, 167a, 178a, 257a. II. Dolny Śląsk, z lat 1833-1944, sygn. 370-445. III. Słowacja – Węgry, z lat 1848-1945, sygn. 446-626, 480a, 481a, 608a. Dział B. I. Akta przemysłowe (ogólne): korespondencja dyrektorów zakładów przemysłowych, orzeczenia w sprawach wartości majątków i kopalń, udziałów, zebrań udziałowców, stosunków prawnych, finansowych spraw technicznych, mieszkań, z lat 1883-1944, sygn. 627-834, 730a, 737a, 771a, b, c, 801a, b, 816a, b. II. Akta poszczególnych przedsiębiorstw. 1. Oberschlesische Eisenbahn Bedarf A.G. (Górnośląskie Koleje Żelazne S.A.): sprawozdania, bilanse, sprawy rent i ubezpieczeń społecznych, procesowe, z lat 1883-1944, sygn. 835-908, 868a. 2. Przemysł węglowy: bilanse, sprawozdania, statystyka, umowy sprzedaży, dzierżawy, sprawy finansowe, techniczne, budowlane, mieszkaniowe, socjalne i personalne, akta dot. koncernów i podległych im zakładów Gewerkschaft Castellengo Abwehr (Gwarectwo Castellengo Abwehr), Rudzkie Gwarectwo Węglowe, Gwarectwo Węglowe w Sierszy, Zakłady Koksownicze Ballenstrema i inne, z lat 1854-1944, sygn. 909-1656, 909a, 1110a-d, 1150a, 1197a-f, 1252a, 1441a, 1446a, 1456a, b, 1517a, b, 1535a, b, 1558a, b, 1561a, b, c, 1572a, 1573a, 1585a, 1591a, 1602a, b, 1603a, b, c, 1606 a-ł (19), 1608a, 1609a, 1610a, 1612a, 1613a, 1616a, 1656a. 3. Przemysł hutniczy: bilanse, sprawozdania, statystyka produkcji i zatrudnienia, Vereinigte O/S Hüttenwerke (Zjednoczone Górnośląskie Zakłady Hutnicze) i podległych zakładów, 1853-1944, sygn. z lat 1657-1839, 1833a, b. 4. Handel i przemysł drzewny: statuty, sprawozdania, bilanse, akta gruntowe – kontrakty, sprawy produkcji, akta dot. zakładów: Vereinigte Holzindustrie A.G. (Zjednoczone Zakłady Przemysłu Drzewnego), Lignoza (materiały wybuchowe), Oberschles. Hydrienwerke, korespondencja dot. rozwoju przemysłu zagranicznego, z lat 1884-1945, sygn. 1840-2081, 1852a, 1888a. Dział C. I. Akta dot. ubezpieczeń: akta dot. ubezpieczeń socjalnych, od ognia, ubezpieczenia dot. zarówno zakładów jak i poszczególnych osób, z lat 1912-1944, sygn. 2082-2120. II. Akta dot. związków i stowarzyszeń: akta dot. stowarzyszeń i związków zawodowych, kulturalnych, kas chorych, z lat 1898-1944, sygn. 2121-2146, 2140a. III. Akta procesowe: procesy spadkowe, gruntowe, w sprawach odszkodowań, procesy dot. zakładów jak i poszczególnych osób, z lat 1848-1944, sygn. 2147-2193. IV. Akta dot. spraw socjalnych: akta dot. zatrudnienia kobiet, utworzenia przedszkola, zaopatrzenia w opał instytucji społecznych, z lat 1908-1944, sygn. 2194-2204. V. Akta dot. rent i ubezpieczeń społecznych: akta dot. kasy emerytalnej, składek w zakładach, majątkach, kasy chorych, z lat 1869-1944, sygn. 2205-2237, 2236a. VI. Patenty: zgłoszenia patentów w różnych dziedzinach, z lat 1933-1944, sygn. 2238-2258. VII. Pełnomocnictwa: pełnomocnictwa wydawane różnym osobą w celach przeprowadzania kontroli lub pełnienia funkcji, z lat 1867-1944, sygn. 2259-2262. VIII. Akta personalne: układ alfabetyczny, akta personalne dyrektorów, zarządców, praktykantów i pracowników, z lat 1907-1945, sygn. 2263-2437. IX. Akta odziedziczone dot. kopalni Donnersmarcka, z lat 1855-1900, sygn. 2438-2442. X. Akta dot. archiwum, bibliotek przyzakładowych i pomocy registraturalnych, z lat 1935-1944, sygn. 2443-2448. XI. Rysunki techniczne, plany sytuacyjne, szkice, z lat 1940-1944, sygn. 2449 (paczka). Spis roboczy z lat 1904-1942, sygn. 2450-2461.

Koncern Ballestrema, podobnie jak wiele innych górnośląskich koncernów, powstał na bazie dóbr obszarniczych. Dobra te od 1751 roku posiadały status fideikomisu i obejmowały Rudę, Biskupice, Pławniowice. W tym czasie do fideikomisu należało kilka tysięcy hektarów ziemi, a ponadto niewielka huta żelaza i kopalnia węgla na terenie Rudy. Jego założycielem był Franciszek Wolfgang von Stechow. Na własność rodziny Ballestremów dobra te przeszły drogą dziedziczenia w 1798 roku. Rodzina Ballestremów pochodziła z Włoch. Początek śląskiej linii tego rodu dał około poł. XVIII wieku Giovanni Babtistae Angelo Graf von Ballestrem di Castellengo, przez małżeństwo z córką barona von Stechow. W 1798 roku po bezpotomnej śmierci Karola Franciszka von Stechow, syna założyciela fideikomisu, dobra rudzko-biskupicko-pławniowickie odziedziczył jego siostrzeniec hrabia Karol Franciszek von Ballestrem. Pozostały one własnością tego rodu do 1945 roku. Ballestremowie początkowo rozwijali głównie gospodarkę rolno-leśną oraz górnictwo węgla kamiennego. Na rozwój wielkiego przemysły zdecydowali się dopiero w latach 70-tych XIX wieku. W 1871 roku Karol Wolfgang zorganizował spółkę akcyjną pod nazwą "Oberschlesische Eisenbahn-Bedarfs-Aktiengesellschaft" (Oberbedarf ), która przejęła majątek zbankrutowanej spółki "Minerwa". Do nowo założonej spółki należały dobra ziemskie i lasy oraz huty żelaza, odlewnie i walcownie blachy na Opolszczyźnie, huta "Pokój", kopalnia rud żelaza, udziały w kopalniach węgla w rejonie Bytomia i nadania na rudę i węgiel kamienny. Drogą wymiany uzyskała zwarty kompleks nadań górniczych na węgiel kamienny w rejonie huty "Pokój" i uruchomiła na nich kopalnie o tej samej nazwie. Spółka nabyła nowe pola górnicze na Górnym Śląsku, a także w Czechach i na Węgrzech, na Słowacczyźnie, w Galicji i Norwegii. W 1905 roku nastąpiła fuzja "Oberbedarf" z Zakładami Huldschinskyego w Gliwicach. Zakłady te posiadały stalownię, prasownię, odlewnię, walcownię blachy, walcownię rur, wszystko na terenie Gliwic. Należało do nich również filialnie przedsiębiorstwo w Królestwie Polskim z hutami w Sosnowcu i Zawierciu. W latach 1911-1912 "Oberbedarf" nabyła akcje spółki "Ferrum" i w ten sposób stała się właścicielem odlewni rur w Zawodziu koło Katowic. Do koncernu Ballestrema należały prócz pakietu kontrolnego akcji "Oberbedarf" dobra ziemskie na Górnym i Dolnym Śląsku, kopalnie węgla kamiennego "Brandenburg", "Graf Franz", "Wolfgang" w Rudzie oraz uruchomiona w 1902 roku kopalnia "Castellego" w Rokitnicy. W 1913 roku uruchomiono w Rudzie elektrownie "Mikołaj", a w 1916 roku koksownie "Walenty". Zasadnicze zmiany w organizacji koncernu Ballestrema nastąpiły w 1922 roku, po podziale Górnego Śląska. Po stronie polskiej znalazła się Ruda wraz z kopalniami węgla, koksownią i elektrownią, huta i kopalnia "Pokój" - największe zakłady spółki "Oberbedarf". W 1922 roku kierownictwo koncernu znajdujące się dotychczas w Rudzie zostało przeniesione na stronę niemiecką do Gliwic. Powstała tu "Graf von Ballestremsche Gueterdirektion", której podporządkowano majątki ziemskie na Górnym i Dolnym Śląsku, Austrii i Czechosłowacji oraz zakłady przemysłowe należące do przedsiębiorstw filialnych. W 1927 roku Ballestrem przeprowadził połączenie należących do niego gwarectw węglowych "Castellengo", "Valentin", "Leithold" i "Maria Anna" pod wspólną nazwą "Consolidation". Gwarectwo to wydzierżawiło kopalnię "Concordia", a w styczniu 1938 roku nabyło ją na własność. Należały do niego również udziały Ballestrema w "Oberbedarf" (w 1934 roku 44,37 % kapitału akcyjnego) i w spółkach zajmujących się eksploatacją lasów, dostawą drewna dla kopalń, administracją gruntów, budową osiedli robotniczych. Własność Ballestrema stanowiły również udziały w założonej w 1913 roku spółce "Sandbahngesellschaft". W 1926 roku "Oberbedarf" połączyła się z koncernami "Oberschlesiche Eisenindustrie" (Obereisen) w Gliwicach i z "Donnersmarckhütte" w Zabrzu. Utworzyły one jednolitą spółkę pod nazwą "Vereinigte Oberschlesiche Hüttenwerke" (Oberhütten) z siedzibą w Gliwicach. Firma "Oberhütten" w 1931 roku nabyła zakłady hutnicze Preussagu, hutę w Gliwicach oraz fabrykę maszyn i konstrukcji stalowych w Ozimku. Po stronie Polskiej zorganizowano firmę pod nazwą "Wschodnio-Górnośląskie Zakłady Przemysłowe Mikołaja hrabiego Ballestrema" przemianowaną w 1931 roku w Rudzkie Gwarectwo Węglowe. W okresie wielkiego kryzysu część zakładów po stronie polskiej została unieruchomiona, część przeszła pod zarząd przymusowy. Po wybuchu II wojny światowej Ballestrem odzyskał utracony majątek. Od marca 1943 roku koncern Ballestrema posiadał następującą strukturę organizacyjną: najwyższe kierownictwo należało jak dawniej do Dyrekcji Dóbr w Gliwicach. Dyrekcji tej były podporządkowane zarządy branżowe – Dyrekcja Domen w Średniej Oborze na Dolnym Śląsku oraz Inspekcja Lasów we Wrocławiu. Najważniejszymi przedsiębiorstwami podporządkowanymi Dyrekcji Dóbr były: gwarectwo "Consolidation" w Gliwicach, "Rudzkie Gwarectwo Węglowe", a każde z nich miało liczne udziały w innych przedsiębiorstwach. Dyrekcja Dóbr posiadała też udziały w "Spółce Kolei Piaskowej" w Pyskowicach i w spółkach "Eisenwerk Königshuld" w Opolu, "Wilhelm Deutscher Kaiser" w Gliwicach. W ten sposób koncern ten obejmował w marcu 1943 roku ponad 30 przedsiębiorstw o łącznym kapitale 200 milionów marek. Rozrastał się i reorganizował do końca wojny. [na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Bronisława Pisarek, Gliwice 1952]

KM 15.03.1983, 0014-5; Kartoteka kwerendy dla GKBZH; Materiały statystyczne 1939-1945.