Archiwum fotograficzne Rodziny Lis-Olszewskich

Sygnatura
3/61/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
41

Zawartość:

Fotografie (negatywy na błonie - 41 klatek) przedstawiają członków rodziny Lis-Olszewskich: Witolda Lisa-Olszewskiego (syna), Witolda Lisa-Olszewskiego (ojca), prawdopodobnie żonę Witolda Lisa-Olszewskiego (ojca) - Helenę z Giełdanowskich, jego córkę Helenę Olszewską-Pazyrzynę oraz nierozpoznane osoby spoza rodziny. Ponad połowa zdjęć powstała podczas pobytu w Viareggio w Toskanii. Zdjęcia ukazują przede wszystkim wypoczynek na plaży i molo. Część fotografii została wykonana prawdopodobnie w rodzinnej posiadłości, być może w Hołosku Wielkim (obecnie dzielnica Lwowa) i przedstawia różne osoby m.in. w czasie wolnym, podczas zabawy. Pozostałe zdjęcia ukazują polowanie, jazdę konną, wycieczkę górską itp. Jedno zdjęcie przedstawia katedrę Santa Maria del Fiore we Florencji. Prawdopodobnie Florencja znajduje się także na jednym lub kilku innych zdjęciach. Najprawdopodobniej większość lub wszystkie zdjęcia wykonał jeden lub kilku członków rodziny Lis-Olszewskich.

Dzieje twórcy:

Witold Lis-Olszewski (ojciec) urodził się 14 czerwca 1878 r. we Lwowie. W 1904 r. poślubił Helenę z Giełdanowskich (1882-1974). Mieli dwoje dzieci: Witolda (ur. 1905 r.) i Helenę (ur. 1908 r.). Studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim, doktoryzował się w 1905 r. Przez 2 lata studiował w Wiedniu. W latach 1905-1907 uzupełniał studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Odbył aplikację sądową i adwokacką. Egzamin adwokacki zdał w 1908 r. W lutym 1909 r. uzyskał wpis na listę adwokacką i otworzył własną kancelarię, którą prowadził aż do wybuchu II wojny światowej. Przed II wojną światową rodzina mieszkała we Lwowie przy ul. Akademickiej 11, gdzie Witold Lis-Olszewski (ojciec) miał kancelarię adwokacką. Od 1922 r. Witold Lis-Olszewski (ojciec) pracował społecznie we lwowskim Towarzystwie Szkoły Ludowej, m.in. uczestnicząc w uzupełnianiu księgozbiorów bibliotek szkół gminnych. Po wybuchu II wojny światowej w ograniczonym zakresie występował przed sądami radzieckimi. W 1942 r., po wysiedleniu rodziny ze Lwowa, był sekretarzem Związku Kupców w Piotrkowie i Radomsku. W czerwcu 1944 r. został członkiem Polskiego Komitetu Opiekuńczego (organu terenowego Rady Głównej Opiekuńczej) w Radomsku. Po wojnie przeprowadził się do Radości pod Warszawą i w listopadzie 1945 r. wznowił praktykę adwokacką. Był organizatorem i pierwszym kierownikiem (od 1 stycznia 1946 r. do 1 stycznia 1948 r.) Katedry Prawa Rzymskiego na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W związku z nową pracą przeprowadził się do Torunia. Prawo na UMK wykładał do 1951 r. W latach 1951-1958 pracował w bibliotece głównej UMK. W 1958 r. przeszedł na emeryturę. W 1974 r. przeprowadził się z powrotem do Warszawy. Był członkiem Towarzystwa Bibliofilów (od 1945 r.), Towarzystwa Naukowego w Toruniu (od 1947 r.) i Polskiego Towarzystwa Filologicznego. Zmarł w Warszawie 2 listopada 1979 r. Pochowany został w rodzinnym grobie na Powązkach w Warszawie. Witold Lis-Olszewski (syn) urodził się we Lwowie 8 października 1905 r. Egzamin maturalny zdał w 1923 r. Odbył roczną służbę w 6 dywizjonie artylerii konnej. Studiował prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1927 r. uzyskał tytuł magisterski, a egzamin sędziowski zdał w 1931 r. Pracował jako sędzia grodzki, następnie w prokuraturze. Został wpisany na listę adwokatów izby warszawskiej. W kampanii wrześniowej walczył w obronie Lwowa w 1 dywizjonie artylerii konnej. Podczas okupacji działał jako komendant okręgu Radom w Narodowej Organizacji Wojskowej, potem w Armii Krajowej w Oddziale I i w Wydziale Bezpieczeństwa i Kontrwywiadu Komendy Głównej. Był represjonowany w PRL. W 1950 r. został skazany na pięć lat więzienia. Po odbyciu kary we Wronkach kontynuował pracę zawodową jako adwokat. Bronił m.in. oskarżanych z powodu przekonań religijnych np. świadków Jehowy sądzonych zwłaszcza w latach 50. i 60. XX w. za odmowę służby wojskowej oraz druk i kolportaż literatury religijnej. W latach 60. XX w. dzielił się z Władysławem Bartoszewskim informacjami dotyczącymi prowadzonych przez niego procesów politycznych, które Bartoszewski potem przekazywał redakcji Radia Wolna Europa (RWE). Związany z Komitetem Obrony Robotników (KOR) bronił represjonowanych robotników i członków Komitetu. Współpracował z utworzonym w maju 1977 r. Biurem Interwencyjnym KOR. Zmarł 21 kwietnia 1986 r., został pochowany na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. 21 września 2001 r. został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w kraju”. Helena Janina z Olszewskich – Pazyra (Helena Pazyrzyna) córka Witolda Lisa-Olszewskiego, historyk mediewista, filozof i filolog klasyczny urodziła się 8 października 1908 r. we Lwowie. W 1927 r. zdała egzamin maturalny i zapisała się na Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie podjęła studia z filozofii. W 1934 r. zdała państwowy egzamin pedagogiczny. Z powodu trudności w znalezieniu pracy podjęła kolejne studia – z filologii klasycznej. W 1933 r. wyszła za mąż za Stanisława Pazyrę, historyka, bibliotekarza, który został zatrudniony w Ossolineum i awansowany na kierownika oddziału warszawskiego. W związku z tym Helena przeniosła się w 1938 r. wraz z mężem do stolicy. Po kapitulacji we wrześniu 1939 r. wróciła do Lwowa, który opuściła w grudniu, aby przez zieloną granicę wrócić do Warszawy. Jej mąż podczas kampanii wrześniowej służył we lwowskim 40 pułku piechoty, a w czasie okupacji był oficerem Armii Krajowej. W czasie okupacji Helena Pazyra brała udział w tajnym nauczaniu. Po wojnie była lektorem języka łacińskiego w warszawskich liceach oraz Akademii Medycznej w Warszawie. Miała dwoje dzieci. Zmarła 12 października 2011 r. w Warszawie. Została pochowana w rodzinnym grobie na Powązkach.

Daty skrajne:

1918-1939

Klasyfikacja:

archiwa prywatne i spuścizny

Nazwa twórcy:

Daty:

1918-1939.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

polski

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

14

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

14

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

0.05

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.05

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
indeks rzeczowy Nie
indeks geograficzny Nie
indeks osobowy Nie
elektroniczny inwentarz archiwalny zatwierdzony Nie 14 j.a. dokumentacji fotograficznej (41 obiektów fotograficznych)

Inwentarz książkowy zatwierdzony: Inwentarz zespołu Archiwum Fotograficzne Rodziny Lis-Olszewskich 1918-1939, oprac. Artur Łysik, Narodowe Archiwum Cyfrowe, Warszawa 2009, kps.