Francuska Gmina Zreformowanego Kościoła w Szczecinie

Sygnatura
65/40/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
0

Zawartość:

1. Zarządzenia 1709-1937; sygn. 1-4; 4 j.a. - edykty, prawa i przepisy, organizacja kościoła, zarządzenia Wyższego Konsystorza z Berlina. 2. Własność 1850-1943; sygn. 5-8; 4 j.a. - parcele, nieruchomości, cmentarz. 3. Organizacja 1716-1940; sygn. 9-27; 19 j.a. - zarządzenia i dekrety, ceremonie, podatki kościelne, czynsze, wykazy członków gminy, poszukiwania genealogiczne. 4. Finanse 1723-1935; sygn. 28-42; 15 j.a. - kasy: kościelna, zapomogowa, szkolna, rachunki, księgi kasowe, hipoteka. 5. Statystyka 1721-1943; sygn. 43-52; 10 j.a. - ruch naturalny ludności, księgi metrykalne: urodzenia, małżeństwa i zgony, sprawozdania.

Dzieje twórcy:

W październiku 1685 r., edyktem wydanym w Fontainebleau król Francji Ludwik XIV wyjął spod prawa swoich poddanych wyznania kalwińskiego (hugonotów). Tym samym uznano za nieważną zasadę tolerancji religijnej, wyrażoną w edykcie nantejskim w 1598 r. przez Henryka IV i potwierdzoną w 1629 r. przez Ludwika XIII, tzw. aktem łaski z Alais. Na mocy rozporządzenia z Fontainebleau Ludwik XIV zamknął wszystkie zbory i szkoły protestanckie, pastorom dano do wyboru wyrzeczenie się swej wiary lub opuszczenie kraju. Dla dzieci kalwinów zorganizowano szkoły katolickie i zmuszano je do przyjęcia chrztu. Większość rodzin protestanckich wybrała emigrację. W krótkim czasie Francję opuściło około 200 tys. osób reprezentujących wszystkie klasy społeczne i zawody. Udawali się oni zwłaszcza do Holandii, Anglii i Brandenburgii. Już w niespełna miesiąc po decyzji Ludwika XIV, elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm wydał w Poczdamie 29 X 1685 r. edykt zapraszający hugonotów francuskich do osiedlania się w jego kraju. Elektor zaofiarował “Francuzom, którzy cierpią za Ewangelię i za wiarę, jaką my wyznajemy”, ziemię pod uprawę, prawa miejskie, wstęp do cechów dla rzemieślników, przywileje dla właścicieli manufaktur, zwolnienia z podatków na 15 lat, urzędy i godności dla szlachty, dla wszystkich zaś odrębną organizację kościelną i sądowniczą. Do Brandenburgii przybyło około 30 tys. wygnańców. Osiedlali się zwłaszcza w Berlinie, gdzie wkrótce zaczęli odgrywać poważną rolę w nauce, kulturze i gospodarce. Na Pomorzu brandenburskim pierwsze kolonie francuskie powstały w 1687 r. w Stargardzie, a 1699 r. w Kołobrzegu i Słupsku. Elektor brandenburski Fryderyk III powołał Wyższy Konsystorz Francuski (Consistoire Superieur) jako władzę kościelną dla hugonotów na terenie całego kraju. Po przejęciu Szczecina przez państwo pruskie w 1721 r. zaczęli się tu również osiedlać kalwini francuscy, zwłaszcza rzemieślnicy. Fryderyk Wilhelm I potwierdził wszystkie ich przywileje, powołując w Szczecinie odrębną administrację kościelną Konsystorz Francuskiego Kościoła Reformowanego (Französisch-reformierte Consistorium), któremu podlegały wszystkie parafie hugonockie prowincji pomorskiej. W skład konsystorza wchodzili dwaj pastorzy parafii szczecińskiej, sześciu starszych, i skarbnik. Konsystorz podlegał Wyższemu Konsystorzowi w Berlinie. W 1724 r. do gminy szczecińskiej, której kościołem była kaplica św. Ottona na zamku, należało około 700 osób. Hugonoci odegrali ważną rolę w życie gospodarczym miasta zwłaszcza w handlu, przemyśle manufakturowym oraz w rzemiośle. W połowie XIX w. zasymilowali się całkowicie z niemiecką ludnością Szczecina, mimo zachowanej do 1945 r. odrębności kościelnej. W 1953 r. ówczesne WAP w Szczecinie przejęło odnalezione w budynku PKO kilkadziesiąt jednostek archiwalnych gminy francuskiej. W 1960 r. do zespołu dołączono otrzymane z Archiwum Narodowego w Paryżu pięć dalszych poszytów.

Daty skrajne:

1709-1943

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1709-1943.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Französische Reformierte Kirche zu Stettin

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

52

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

52

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

2.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

1.5

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak