Akta stanu cywilnego wyznania mojżeszowego w Warszawie

Sygnatura
72/200/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
28423

Zawartość:

Na zespół składają się akty urodzeń, małżeństw, zgonów wnoszone do ksiąg stanu cywilnego. Dodatkowo do akt małżeństw zbierane były załączniki, tzw. aneksy, świadczące o stanie cywilnym osób zawierających związek małżeński.

Dzieje twórcy:

Rok 1826 był rewolucyjny w stosunku do organizacji urzędów stanu cywilnego. Na mocy Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego urzędy cywilne stały się urzędami wyznaniowymi. Sieć urzędów dotąd oparta o administracyjny podział miast i gmin teraz przy wyznaniach niechrześcijańskich w zasadzie się nie zmieniała. Dla wyznania mojżeszowego utworzono tzw. okręgi dozoru bożniczego w ten sposób, aby pod każdy z funkcjonujących już okręgów urzędu s. c. podlegał jeden z organizowanych okręgów dozoru. Na czele takich dozorów stali rabini. Do ich obowiązków należało dokonywanie obrządków religijnych przy obrzezaniu lub nadawaniu imienia dziecku, przy zaślubinach czy pogrzebach. Utrzymywali oni także księgi zapisowe, do których wpisywali w języku polskim dane podobne do umieszczanych przez urzędników stanu cywilnego w aktach, przy czym dokonywali tego nawet, gdy obowiązek obrzędu religijnego mógł być opuszczony. Następnie zaś rabin udawał się wraz ze świadczącymi i świadkami do urzędnika s. c. w celu zeznania stosownego aktu. Sposób prowadzenia ksiąg przez urzędników s. c., procedura sporządzania wpisów i wzór treści aktów prawie się nie zmieniły. Nadal sporządzane przez urzędnika stanu cywilnego akty spisywane były na podstawie ustnych oświadczeń stawiających się (świadczących) i świadków. Stawiającymi mogli być ludzie obojga płci będący w momencie zajścia faktu urodzeń czy zgonu. W przypadku więc urodzeń świadczącym mógł być ojciec, ale i akuszerka lub lekarz, przy aktach małżeństw przyszli małżonkowie, a przy aktach zgonu wszyscy obecni przy śmierci, jednak ich zadaniem nie było świadczenie o zajściu, a jedynie o tożsamości osoby zmarłej. W tym przypadku to urzędnik zobowiązany był naocznie zaświadczyć o zgonie. Wybór świadków był bardziej ograniczony. Świadkiem mógł być wyłącznie mężczyzna mający nie mniej niż 21 lat życia. Akty spisywane były w oparciu o ściśle ustalony przepisami wzór. Wszystkie rodzaje aktów zawierały takie informacje jak: rok, dzień, godzina, w których zostały przyjęte, nazwiska i imiona, wiek, profesja, miejsce zamieszkania stawiających się osobiście wszystkich, o których będzie wzmianka w akcie. Akty urodzenia zawierały dodatkowo takie informacje jak dzień, godzina, miejsce urodzenia dziecka, jego płeć, imiona nadane, stan rodziców chrzestnych. Akty małżeństw zawierały jeszcze: wyciąg z aktu zapowiedzi, oświadczenie stron, iż biorą się za małżonków i ogłoszenie związku między nimi przez urzędnika stanu cywilnego. Natomiast akty zgonu, jeżeli udało się ustalić, dane rodziców osoby zmarłej i miejsce jej urodzenia. Spisane według takich wzorów akty następnie odczytywał urzędnik stanu cywilnego oraz składał podpis on oraz świadczący i świadkowie. W przypadku, gdy ktoś nie mógł złożyć podpisu, np. bo był niepiśmienny, to urzędnik sporządzał odpowiednią notatkę o tym fakcie. Akty wpisywane były do księgi bezpośrednio jedne pod drugimi bez przerw, a ewentualne przekreślenia i uzupełnienia musiały być poświadczone tak samo jak akt. Dodatkowo wszystkie zapisywane liczby jak wiek i data zapisywano słownie. Nadal utrzymywano dwie księgi, przy czym wtóropis był księgą obejmującą akta z jednego roku, podzieloną wewnętrznie na trzy części dla każdego rodzaju aktów. Natomiast pierwopis obejmował tyle lat na ile starczyło w księdze miejsca i stanowił trzy księgi prowadzone odrębnie dla akt: urodzeń, małżeństw i zgonów. Prowadzono także odrębną księgę zapowiedzi, która jednak nie miała swojego duplikatu i po zakończeniu pozostawała w parafii. Zaprzestano prowadzenia akt rozwodów, które zostały zniesione. Parafowania liczby kart każdej nowo założonej księgi dokonywał Sędzia Pokoju, a zamknięte na koniec każdego roku księgi miały być sprawdzane przed osoby upoważnione przez Komisję Rządową Sprawiedliwości. Po sporządzeniu protokołu sprawdzenia rewidenci składali księgi do archiwum sądu pokoju. Dodatkowo urzędnicy s.c. po upływie każdego kwartału zobowiązani byli sporządzać imienne listy osób urodzonych, zaślubionych i zmarłych. Organizacja urzędów stanu cywilnego dla wyznania mojżeszowego w Warszawie w zasadzie nie odbiegała od dotąd stosowanej. Sieć urzędów nadal była oparta o podział administracyjny miasta tyle, że dotąd jeden urząd mógł prowadzić rejestrację dla kilku cyrkułów, teraz organizacja urzędów została ściśle podporządkowana podziałowi miasta na okręgi od I go do XIII, a rejestrację wspólną prowadziły tylko urzędy V i VI oraz I i XI okręgu.

Daty skrajne:

1858-1925

Klasyfikacja:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Nazwa twórcy:

Daty:

1858-1925.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

rosyjski, polski

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

287

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

254

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

9.52

Ogółem opracowanych metrów bieżących

7.65

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak T. 41;
elektroniczny inwentarz archiwalny roboczy Tak