Cech garncarzy miasta Gorzowa Wielkopolskiego

Sygnatura
66/1021/0
Liczba serii
2
Liczba skanów
56

Zawartość:

Są to świadectwa uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu garncarza przez czeladnika, który przez 3 lata pobierał nauki (terminował) u majstra i ukończył zdanym egzaminem przed komisją egzaminacyjną. Zawierają one następujące informacje: imię i nazwisko właściciela warsztatu garncarskiego (majstra) u którego czeladnik terminował się w zawodzie garncarza, imię i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia czeladnika, datę i miejsce wydania dokumentu oraz podpisy komisji egzaminacyjnej. Na dokumentach zachowanych w formie oryginałów dodatkowo znajdował się podpis majstra. Wszystkie dokumenty zawierały zapewnienie iż czeladnik przez okres nauki zawodu uczył się pilnie, był rzetelny, pobożny i oddany swemu Panu. Na końcu jest prośba ażeby ze względu na ten dokument nie czynić przeszkód gdyby czeladnik usiłował założyć warsztat rzemieślniczy lub zapisać się do cechu.

Dzieje twórcy:

Cechy były to organizacje powołane do obrony interesów rzemieślników. Regulowały one zaopatrzenie w surowiec, kontrolowały produkcję i ustalały ceny. Jako organizacje społeczne spieszyły swym członkom z pomocą, organizowały wspólne życie towarzyskie i religijne. Posiadały własne władze cechowe. Pierwsze wzmianki o cechu garncarzy w Gorzowie Wlkp. pochodzą z 1614 r. Dotyczą one prawa sprzedaży wyrobów ceramicznych na miejscowym rynku. Jednak z uwagi na brak źródeł z tego okresu trudno podać liczbę istniejących warsztatów rzemieślniczych. W międzyczasie ich liczba musiała wzrosnąć ponieważ przed 1696 r. istniał już cech garncarski, albowiem w roku 1696 cech garncarzy gorzowskich otrzymał od margrabiego Brandenburgii przywilej cechowy. Dokument ten liczył 18 punktów. Regulował on sprawy związane z przynależnością do cechu, z nauką zawodu, sprawy finansowe, socjalne, stosunki między mistrzem, czeladnikami i uczniami oraz sprawy wewnętrzne cechu i stosunku do magistratu. Zgodnie z nim mistrzem garncarskim mogła zostać osoba posiadająca obywatelstwo miasta Gorzowa i przynajmniej przez 3 lata uprawiająca ten zawód, czy to w mieście lub w okresie wędrówek po kraju oraz opłaciła przewidziane ustawowo sumy pieniężne na rzecz cechu. W Gorzowie wynosiło to odpowiednio 4 Talary na rzecz cechu i 3 Talary na sądownictwo cechowe. Produkcja garncarzy ograniczyła się do wytwarzania naczyń i przedmiotów codziennego użytku jak misy, garnki, garnuszki, oraz duże garnce wysokie na 2 łokcie, misy szerokie na łokieć. Zgodnie z przywilejem majstrowie szkolili adeptów sztuki garncarskiej, którzy przez cały okres nauki mieszkali oni w domu majstra. Musieli oni legitymować się świadectwem dobrego urodzenia, które w przeciągu 2 do 3 miesięcy od podjęcia nauki zawodu garncarza zobowiązani byli dostarczyć. Nauka zawodu trwała 3 lata i kończyła się egzaminem zdawanym przed starszyzna cechową. Po czym o ile czeladnik nie był w stanie pracować na własny rachunek, przez 4 lata mógł być zatrudniany u obecnego majstra za co otrzymywał jako zapłatę sukno na ubranie. Poza tym cech pełnił też funkcje militarne. Zgodnie z punktem siódmym przywileju cech wraz z mieszczanami miał obowiązek chronić miasto przed najeźdźcami, obsadzając swoimi członkami wskazany odcinek murów miejskich. W 1785 r. w Gorzowie było 8 warsztatów garncarskich. Tworzyły one jeden cech rzemieślniczy. Ich patronem cechowym był senator Pribsch. W 1875 r. liczba ich wzrosła do 9 i zatrudniała 227 pracowników. Na początku XIX w. garncarze należeli do branży mineralnej i łącznie z kaflarzami i kamieniarzami tworzyli 47 warsztatów. Od 1900 r. na podstawie ustawy z 1897 r. cech garncarzy w Gorzowie Wlkp. stał się cechem przymusowym dla wszystkich rzemieślników trudniących się garncarstwem. W pieczęci przymusowego cechu garncarzy w Gorzowie znajdował się piec garncarski i rok założenia cechu.

Daty skrajne:

1754-1811

Klasyfikacja:

cechy, związki rzemieślnicze

Nazwa twórcy:

Daty:

1754-1811.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

niemiecki

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

14

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

14

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

0.07

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.07

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Brak danych