I. Materiały dotyczące twórców zespołu 1734-1853, sumariusze, opracowania dziejów rodu i dóbr, katalogi biblioteczne; II. Materiały poszczególnych rodów 1485-1939, 1. Konopaccy, 2. Kruszyńscy, 3. Sczanieccy, 4. Rodziny spokrewnione; III. Materiały dotyczące posiadłości 1642-1910, Cichoradz, Lichtenfeld i Gutenfeld, Nawra, Łaszczyn, Czapla, Gostkowo, Słupy; IV. Rysunki, szkice, fotografie XIX w; V. Kolekcje 1459-1887, 1. Materiały dotyczące spraw ogólnopolskich, 2. Materiały dotyczące spraw pomorskich i pruskich, 3. Plany i mapy XVIII - XX w.

Archiwum Sczanieckich z Nawry należy do jednych z najciekawszych zespołów podworskich. Jest ono tworem znakomitych rodzin pomorskich: Konopackich, Kruszyńskich i od połowy XIX wieku Sczanieckich. Chronologicznie działalność rodziny Konopackich datuje się od XVI w. do 1704 r., Kruszyńskich od 1704 do 1858 i Sczanieckich od 1858 do wybuchu drugiej wojny światowej. Konopaccy należeli do najmożniejszych rodów pomorskich. Posiadali szereg znacznych majątków takich jak Konopaty, Rynkowce, Żuków, Trzcianę, Minkowce, Kuczwały, Mirachów, Straszew, Lignów, Mikołajki, Łopaty, które w 1532 r. prawem dziedzicznym otrzymał Jerzy I Konopacki, Rauden w woj. chełmińskim, które w dożywocie w 1566 r. otrzymał Jerzy II, Rudno i Lichnowo od 1568 oraz starostwo grudziądzkie od 1603 r. Konopaccy osiedlili się na Litwie trzymając w kontrakcie zastawnym u Radziwiłów dobra Gentiliszki. Inna gałąź Konopackich w XVIII w. przeniosła się w sanockie, na Wołyń, Podole, Ukrainę nabywając tam majątki ziemskie. Rzeczywistym protoplastą rodu Konopackich, co można udowodnić na podstawie akt, a od którego wywodzą się dalsze pokolenia był Maciej Konopacki, chorąży pomorski /1495/ a następnie podkomorzy chełmiński; w VI pokoleniu, na skutek wygaśnięcia linii męskiej, dobra Konopat po kądzieli przeszły do Kruszyńskich. Teresa Konopacka, córka Stanisława, żona Waleriana Kruszyńskiego, kasztelana gdańskiego, jako wiano otrzymała dobra rodowe Konopat. Rodzina Kruszyńskich, która oprócz majątku rodowego Kruszyn, posiadała i inne dobra jak Terespol, Wyrę, Drozdowo, Cichoradz, Lichtenfeld, Guldenfeld, Barenwinkel, Warszewice od 1635 miała rówinież Nawrę. Przed tym majątek dzielony był na liczne części mające szereg właścicieli a między innymi: Wedelstedtów, Guldensternów, Leskich, Konopackich czy Szczanieckich. W 1865 r. na skutek małżeństwa Michała Sczanieckiego z jedyną spadkobierczynią Bogusława, Stefanią Dominiką Kruszyńską, Nawra stała się własnością Sczanieckich. Michał Sczaniecki od 1870 r. mieszkał w Nawrze wydzierżawiwszy majątek rodzinny Łaszczyn. Dobra nawrzyńskie obejmowały wówczas obszar 2987 mórg magdeburskich. Szczanieccy w Wielkim Księstwie Poznańskim byli właścicielami majątków o areale 20 000 mórg magdeburskich. Michał Sczaniecki piastował szereg godności publicznych. Był sekretarzem Towarzystwa Rolniczego w Prusach Zachodnich, członkiem Rady Nadzorczej Banku Toruńskiego, skarbnikiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Toruniu czy posłem do parlamentu niemieckiego. Akta pozostałe po Konopackich, Kruszyńskich, Michale Sczanieckim i jego potomkach oraz po rodzinach spokrewnionych takich jak: Baniewskich, Czapskich, Głuchowskich, Kalksteinów, Kretkowskich, Mostowskich, Wedelstetów, Sadowskich, Sierakowskich czy Skórzewskich tworzą archiwum podworskie Sczanieckich z Nawry. Uzupełniający materiał tworzy bogata kolekcja powstała w wyniku kolekcjonerskich zamiłowań zwłaszcza Kruszyńskich.

kartę sporządzono na podstawie inwentarza opracow. W 1975r. Przez dr A. Perlińską sygn.90,392,412,422,428-puste sygn.29a,336a,348a-dodatkowe