Akta zgonów z lat 1790-1830.

W b. zaborze pruskim prowadzenie ksiąg metrykalnych rozpoczęto w XVI w. Do końca XVIII w. miały charakter wyłącznie kościelny i ewidencyjny. Wydany przez Fryderyka II patent notyfikacyjny z 28 IX 1772 r. głosił wolność wyznań religijnych. Od 1 VI 1794 r., od wprowadzenia ogólnego prawa krajowego dla państw pruskich, prowadzone dotąd księgi metrykalne zyskały moc dokumentów publiczno-prawnych. Prawo krajowe zobowiązywało każdego obywatela do rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów we właściwej parafii. Duchownych wyznania katolickiego i ewangelickiego zobowiązano do dokładnego prowadzenia ksiąg oraz do sporządzania z nich uwierzytelnionych odpisów. Odpisy były przechowane w sądzie I instancji, właściwym dla miejscowości należących do ewangelickiej gminy wyznaniowej. Do 1815 r. nadzór nad wykonaniem tych zadań sprawowały rejencje królewskie, a później urzędy rejencyjne. Na mocy rozkazu gabinetowego z 27 IX 1817 r. połączono Kościoły: ewangelicko-augsburski i ewangelicko-reformowany w formie unii. Zapoczątkowało to budowę protestanckiego Kościoła państwowego, opartego na systemie episkopalno-konsystorskim, którego głową był król Prus. Władze państwowe wyznaczały zakres uprawnień Kościoła, zatwierdzały nowe związki wyznaniowe, sprawowały nadzór nad ich działalnością i majątkiem, powoływały lub znosiły parafie. Z czasem uprawnienia państwa uległy ograniczeniu.

baza danych IZA