Kasa Stefczyka w Piątku 1928-1940 sygn. 1-3 Książki wkładów

Pierwsza połowa XIX w. w Królestwie Polskim to okres działalności szeregu prywatnych domów bankowych. Obok nich działał państwowy Bank Polski oraz Towarzystwo Kredytowe Ziemskie. Wraz z rozwojem stosunków kapitalistycznych szybko wzrasał zakres interesów domów bankowych. W drugiej połowie XIX w. na bazie szeregu z nich powsały banki aukcyjne. W tym samym czasie powstały instytucje o charakterze spółdzielczym, udzielające kredytu drobnym przemysłowcom i rzemieślnikom oraz obszarnikom. Były tzw. Towarzystwa Wzajemnego Kredytu oraz domy Zleceń Rolników. Oprócz banków państwowych, samorządowych i prywatnych oraz Towarzystw Kredytowych w końcu XIX w. kształtował się system drobnego kredytu. Były to spółdzielnie kredytowe i kasy oszczędności. Kasy oszczędności działały jako instytucje państwowe . Na ziemiach polskich działały spółdzielnie typu Schultzego Delitsch oraz Raiffeirena, zwane Kasami Stefczyka. Pierwsze z nich miały charakter pożyczkowo-oszczędnościowy. Ten typ spółdzielni istniał przede wszystkim w miastach. Drugi typ spółdzielni działał na wsi. W porównaniu ze spółdzielniami typu Schultzego udziały były niskie i mało lub nawet wcale nie oprocentowane. Natomiast występował w nich niepodzielny fundusz zasobowy, tworzony z zysku.Spółdzielnie udzielały kredytu osobistego, zabezpieczonego na hipotece lub też na towarach, przyjmowały wkłady oszczędnościowe i prowadziły rozliczenia bezgotówkowe dla spółdzielni rolniczych. Zgodnie z ustawodastwem polskim spółdzielnie kredytowe mogły nosić nazwę ''bank ludowy''. Miały one charakter organizacji drobnokapitalistycznej, udostępniającej kredyt drobnym producentom. Działalność spółdzielni kredytowej opierała się o banki spółdzielcze oraz prywatne. Okres okupacji przyniósł likwidację niektórych banków. Po wyzwoleniu powstało szereg różnych banków, m.in.. Spółdzielcze, a kasy spółdzielcze dziłały jako aparat pomocniczy banków.Powstały w r. 1945 .Powstały w r. 1945 Narodowy Bank polski stał się bankiem centralnym, a pozostałe ograniczały się do specjalnych operacji. Wkrótce wiele banków uległo likwidacji.