Cech Garncarzy w Bielsku

Sygnatura
13/93/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
0

Zawartość:

1. Statut dla Cechu Garncarzy, z 1639 r., sygn. 1

Dzieje twórcy:

Pierwsza wzmianka o Bielsku jako o mieście pochodzi z roku 1312, kiedy to książę cieszyński Mieszko III nadał swym "wiernym mieszkańcom bielskim" na własność wielki las położony między wsiami Kamienicą i Mikuszowicami, aby mogli z niego zaopatrywać się w budulec i opał. Wskazuje to na niedawne założenie miasta, prawdopodobnie przez księcia opolskiego Władysława, poprzednika księcia Mieszka III. Obdarzone prawami miejskimi Bielsko rozwijało się w XIII wieku intensywnie dzięki korzystnemu położeniu przy najkrótszym szlaku handlowym łączącym Kraków z Morawami. W 1424 r. książę Bolesław III przywilejem z dnia 08 listopada odnowił Bielsku prawo miejskie, nadając mu równocześnie tzw. prawo mili zobowiązujące wszystkich zajmujących się rzemiosłem w obrębie mili od miasta do przynależności do cechu miejskiego. Przywilej ten stał się przyczyną znacznej koncentracji rzemiosła w mieście i spowodował przy znacznym wzroście liczby ludności rozbudowę przedmieścia o wyraźnie rzemieślniczym charakterze. W dokumencie z roku 1440 jest mowa o "mieszczanach w mieście Bielsku" jak i o mieszczanach przed miastem /obecnego górnego przedmieścia/. Znaczny rozwój miasta został spowodowany głównie dzięki szybkiemu rozwojowi rzemiosł w mieście. Przywilejem z dnia 05.VI.1548 r. zatwierdził książę cieszyński Wacław statut cechu tkaczy-sukienników, biorąc równocześnie ich produkcję pod ochronę przed konkurencją wyrobów górskich. W roku 1547 istniało w mieście 18 warsztatów szewskich zrzeszonych w cechu. W roku 1562 został zatwierdzony statut cechu krawieckiego. Statut cechu rzeźników został zatwierdzony w 1638 choć organizacja ta istniała znacznie wcześniej. W 1584 r. został zatwierdzony statut cechu kuśnierzy. Statuty innych cechów zostały zatwierdzone dopiero na początku XVII w. Cech piekarzy w roku 1600, w roku 1621 statut cechu kowal, a w roku 1693 cech kotlarzy. Wymienione fakty zatwierdzeń statutów cechów rzemieślniczych dowodzą wzrastania znaczenie miasta jako ośrodka rzemieślniczego. Ten silny rozwój cechowego rzemiosła podnosił także jego jakość. Przykładem tego może być fakt wprowadzenia pod sam koniec XVI wieku farbowania sukna przez tkaczy bielskich. Dalszy rozwój rzemiosła bielskiego oraz jego różnorodność spowodował powstanie nowych cechów i odrębnych przepisów cechowych. Pod koniec XVIII wieku zaistniała konieczność wydania przepisów cechowych. W dniu 09.05.1778 r. cesarzowa Austro-Węgier Maria Teresa wydała uniwersał dla cechów, zawierający generalny porządek dla cechów. Porządek ten ustalał sposób postępowania w zakresie takich zagadnień jak: zapisy uczniów na naukę rzemiosł, czas nauki, zakres praw i obowiązków ucznia i mistrza rzemiosła, prawa i obowiązki czeladników, dobrowolność wędrówek czeladniczych, sprawy płatnicze, zakaz zrzeszeń czeladników. Dalsze artykuły ustalają prawa mistrzów i mistrzowskich opłat, o wdowach po mistrzach rzemieślniczych, o zrzeszeniach i zgromadzeniach mistrzów, które odbywać się powinny 4 razy w roku i wreszcie końcowe artykuły określają ustalenia prawne dotyczące cechmistrzów, starszych cechowych, skrzyni cechowej zawierającej wszelką dokumentacje cechu oraz o przejmowaniu rzemieślników do cechu. Około 1800 r. Bielsko liczyło 700 mistrzów tkackich. Wprowadzenie maszyn tkackich zgotowało rychły upadek rozwojowi rzemiosła tkackiego. [na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Irena Jagoda, Bielsko-Biała, 1987]

Daty skrajne:

1639-1639

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1639-1639.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

1

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

1

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

0.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.0

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak

KM 14.06 1988, 0014-4