Akta miasta Częstochowy

Sygnatura
8/1/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
4200

Zawartość:

Okres kancelarii polskiej I. Akta z lat 1759-1774 - Księga radziecka miasta Częstochowy z lat 1759-1765, sygn. 1 - Księga miejska Częstochowy z lat 1766-1774, sygn. 14346 II. Akta z lat 1804-1867- Magistrat Wydział Administracyjny, sygn. 2-70, w tym: regulacja miasta, połączenie Starej i Nowej Częstochowy, dzierżawa dochodów miejskich (targowe, mostowe, brukowe, garncowe), kontrakty dzierżawne parceli budowlanych, gruntów, łąk, pożyczki budowlane, budowa mostów, cegielnia na Zawodziu, notowania cen rynkowych na artykuły rolno-spożywcze i inne, protokoły posiedzeń Rady Miejskiej z 1862 roku Wydział Skarbowy, sygn. 71-202, w tym: spisy inwentarzy po zmarłych w związku z ustanowieniem opieki nad pozostałymi po nich nieletnimi, ściąganie należności skarbowych, sprawy hipoteczne, spisy tkaczy (akta dotyczące „ludności fabrycznej”) Wydział Wojskowy, sygn. 203-204, w tym: urządzenia wojskowe, składki kwaterunkowe Wydział Policyjny, sygn. 205-225, w tym: sprawy przesiedleń ludności, sprawy cudzoziemców, księgi ludności stałej, kontrola zapałek chemicznych Kasa Ekonomiczna, sygn. 226-504, w tym: „projekty etatów”, czyli budżetów miejskich (zawierają one m.in. spisy tzw. procederzystów, tj. różnego rodzaju rzemieślników, handlujących i innych, płacących podatek miejski zwany kanonem) miast Starej i Nowej Częstochowy, manuały przychodów i rozchodów funduszów gminnych, kwaterunkowych, bóźniczych, rachunki kasy funduszów szkolnych, garncowego, propinacyjnego, dzienniki dzierżawy dochodów konsumpcyjnych, sprawy ubezpieczenia od ognia, brukowania ulic, oświetlenia, budowy Cegielni Miejskiej Okres kancelarii rosyjskiej III. Akta z lat 1867-1914 Oddział Skarbowy, sygn. 505-542, w tym: opłaty skarbowe, stemplowe, targowe, kary, sprawy hipoteczne, dzierżawy, szkoły Oddział Ogólny, sygn. 543-1609, w tym: sprawozdania statystyczne dotyczące przemysłu, rzemiosła i rolnictwa, instytucje miejskie, szkolnictwo, służba zdrowia, sprawy sanitarne, straż ogniowa, ubezpieczenie od ognia, klęski żywiołowe, różnego rodzaju opłaty i składki pobierane od mieszkańców Oddział Administracyjny, sygn. 1610-1746, w tym: dzierżawy, budownictwo miejskie, urządzenia komunalne Oddział Miejski, sygn. 1747-3224, w tym: przemysł, rzemiosło, dzierżawy miejskie, budownictwo, oświetlenie ulic, szarwarki, notowanie cen rynkowych Oddział Policyjny, sygn. 3225-3347, w tym: sprawy meldunkowe ludności, poborowi, miary i wagi, areszt miejski, epidemie chorób Oddział Wojskowo-Policyjny, sygn. 3348-3668, w tym: sprawy meldunkowe i ruchu ludności, księgi ludności stałej i niestałej, spisy poborowych, rejestry przebywających w areszcie, wykazy przepustek granicznych Oddział Wojskowy, sygn. 3669-3731, w tym: kwatery wojskowe, remonty koszar, strzelnice, sprawy szpitala Oddział Kwatrunkowy, sygn. 3732-4508, w tym: sprawy kwater wojskowych, koszary, lokale straży ziemskiej i policji, szpital wojskowy Kasa Miejska, sygn. 4509-4778, w tym sprawozdania, dzienniki przychodu i rozchodu, rejestry niedoborów, wykazy podatków i opłat oraz korespondencja IV. Akta z lat 1914-1918 Wydział I, sygn. 4779-4870, w tym: sprawy ogólne i gospodarcze: protokoły posiedzeń Rady Miejskiej i Magistratu, protokoły posiedzeń Deputacji Podatkowej, Handlowej i Szpitalnej, sprawy sanitarne, aprowizacja, opłaty od koncesji i handlu Wydział II, sygn. 4871-4906, w tym: sprawy szpitalnictwa i opieki społecznej: koszty leczenia, sprawy szpitali i zakładów opiekuńczych, przytułków Wydział III, sygn. 4907-4933, w tym: sprawy szkolne: szkoły elementarne, kursy dokształcające, kursy dla analfabetów Wydział IV, sygn. 4934-4949, w tym: sprawy podatkowe: rejestry zaległości podatkowych od nieruchomości miejskich, zaległości składki szkolnej, nakładanie podatków Wydział V, sygn. 4950-4955, w tym: sprawy stanu cywilnego i wyznań: kontrola meldunkowa, sprawy cerkiewne, dozory bóźnicze Wydział VI, sygn. 4956-4979, w tym: sprawy kwaterunkowe: lokale dla wojska, szpital wojskowy, świadczenia, lokale hoteli miejskich Wydział VII, sygn. 4980-4990, w tym: księgi ludności, rejestracja zwierząt: straż przy magazynach komitetu żywnościowego, subsydium dla Straży Ogniowej, podwody, spis bydła Wydział VIII, sygn. 4991, zakłady elektryczne: sprawozdanie elektrowni za 1916 rok Wydział IX, sygn. 4992-5014 V. Akta z lat 1918-1939 Wydział Ogólny, sygn. 5015-6123, 14348, w tym: księgi protokołów posiedzeń Rady Miejskiej, Magistratu i komisji, stenogramy posiedzeń Rady Miejskiej z lat 1918-1919 i 1926, rozporządzenia, zarządzenia i okólniki władz, Prezydenta Miasta, sprawy organizacyjne, aprowizacja, pożyczki, powoływania i działalność różnego rodzaju komisji i komitetów, listy płacy urzędników, obchody uroczystości Wydział Gospodarczy, sygn. 6124-6897, w tym: sprawy placów, dróg, mostów, elektrowni, szpitali, komunikacji miejskiej, budownictwa, koszar, sprawy lokalowe instytucji państwowych i osób prywatnych, zapomogi dla bezrobotnych Wydział Finansowy, sygn. 6898-7399, 14344, 14347, w tym: budżety miasta i sprawozdania rachunkowe z ich wykonania, podatki od nieruchomości, opłaty miejskie od instytucji i przedsiębiorstw, opłaty od imprez, kinoteatrów, składka kościelna Wydział IV Ogólny (do 1928 roku), sygn. 7400-7913, w tym: materiały dotyczące oświaty, szkolnictwa powszechnego i zawodowego, korespondencja dotycząca poszczególnych szkół, materiały informujące o przytułkach, szpitalach, ambulatoriach, żłobkach i ochronkach Wydział Oświaty i Kultury (od 1928 roku), sygn. 7914-8141, w tym: sprawy oświaty, szkoły średnie i powszechne, przedszkola, dożywianie dzieci, turystyka, sprawy Teatru Miejskiego, Biblioteki im. Dr Władysława Biegańskiego i Muzeum Regionalnego Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej, sygn. 8142-8540, w tym: służba zdrowia, instytucje dobroczynności, baraki miejskie, stan sanitarny miasta, choroby zakaźne, stragany, studnie miejskie, koszty leczenia w szpitalach obcych, sprawy sanitarne szkolne, pątnicze, kolonie letnie, zakłady wychowawcze, pomoc doraźna Wydział Administracyjny (do 1936 roku), sygn. 8541-9007, w tym: statystyka, materiały statystyczne dotyczące różnych dziedzin życia miejskiego, stanu i ruchu naturalnego ludności, ruchu migracyjnego, ruchu chorych w szpitalach, cen artykułów żywnościowych, spisy wyborców z 1930 roku, księgi ludności stałej, rejestry domów i mieszkańców według ulic, sprawy rzemiosła i rolnictwa Wydział Techniczny, sygn. 9008-13670, 14345, 14349 w tym: sprawy angażowania pracowników, zatrudnienia bezrobotnych na robotach publicznych, sprawy ruchu budowlanego, projekty planów budynków, listy płacy robotników Wydział Aprowizacji (do 1922 roku), sygn. 13671-13691, w tym: księgi główne Hurtowni Miejskiej, dzienniki przychodu i rozchodu artykułów żywnościowych Wydział Przedsiębiorstw Miejskich, sygn. 13692-13710, w tym: sprawy Miejskiej Komunikacji Autobusowej, Betonowni Miejskiej VI. Akta z lat 1939-1945 Wydział Ogólny, sygn. 13711-13791, w tym: zarządzenia wewnętrzne, sprawozdania wydziałów, wykazy pracowników, sprawy Archiwum Miejskiego, dzierżawa placów pod kioski Wydział Administracyjny, sygn. 13792-13826, w tym sprawy kart rejestracyjnych zakładów rzemieślniczych i handlowych, wykazy tych zakładów, ruch naturalny ludności (wykazy urodzeń, małżeństw i zgonów), korespondencja w sprawie rejestracji ludności żydowskiej przybywającej do Częstochowy z innych miast, wydawanie przepustek, sprawy kart rozpoznawczych, sprawy miejscowej Straży Pożarnej, aprowizacja, ceny detaliczne Wydział Finansowy, sygn. 13827-14052, w tym: budżety Zarządu Miejskiego oraz Zarządu Gminy Grabówka, sprawy podatków i opłat, wykazy pracowników zakładów i instytucji opłacających daninę od mieszkańców Wydział Gospodarczy, sygn.14053-14063, 14350, w tym: inwentarze ruchomości wydziałów, dzierżawa gruntów miejskich, dziennik robót Wydział Techniczny, sygn. 14064-14118, w tym: opłaty administracyjne, umowy z pracownikami sezonowymi, wypadki przy pracy, remonty, korespondencja w sprawach technicznych, listy płac robotników na robotach miejskich Wydział Społeczny, sygn. 14119-14135, w tym: akta osób leczonych w szpitalach, wykazy osób korzystających z kuchni głównej, sprawy opieki społecznej Pomoce ewidencyjne - Skorowidze i wykazy, sygn. 14136-14272, w tym: spisy akt poszczególnych wydziałów. Akta osobowe pracowników urzędu sygn. 14 273-14345 Korespondencja handlowa, sygn. 14351-14360.

Dzieje twórcy:

Pierwsza historyczna wzmianka o Częstochowie została odnotowana w dokumencie z 1220 roku, wydanym przez biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża dla zakonu kanoników regularnych w Mstowie. W dokumencie tym są wymienione między innymi dwie wsie: Częstochowa i Częstochówka, które biskup zobowiązał do płacenia dziesięciny na rzecz wspomnianego klasztoru. Wieś Częstochowa otrzymała prawa miejskie pomiędzy 1370, a 1377 rokiem i występowała później pod nazwą Stara Częstochowa. Osada poklasztorna, Częstochówka, uzyskała prawa miejskie w 1717 roku, a w źródłach wymieniana była pod nazwą Nowa Częstochowa. Istniejące obok siebie dwa odrębne miasta, zostały w 1826 roku połączone w jeden organizm miejski - Częstochowę. Powierzchnia Częstochowy w 1853 roku wynosiła około23,8 km kw., a w 1939 roku - 48 km kw. Rozwój miasta jako znaczącego ośrodka przemysłowego datuje się na lata siedemdziesiąte XIX wieku. W związku z rozwojem przemysłu wzrastała także szybko liczba ludności miasta. W oku Częstochowa liczyła 5060 mieszkańców, w 1880 roku - 18147, a w 1939 roku osiągnęła liczbę 137500 mieszkańców. Od połowy XIX wieku do miasta Częstochowy zostały włączone następujące przedmieścia w wsie: Kule, Kucelin, Zawodzie, Stradom, Ostatni Grosz i Raków. Częstochowa od roku 1973 do roku 1806 była pod zaborem pruskim, następnie należała do Księstwa Warszawskiego. W 1813 roku znalazła się pod zaborem rosyjskim, który trwała do wybuchu I wojny światowej. Podczas obydwu wojem światowych Częstochowa znajdowała się pod okupacją niemiecką. Jeżeli chodzi o przynależność administracyjną Częstochowy, to do upadku Rzeczypospolitej należała do powiatu lelowskiego w województwie krakowskim. W okresie Księstwa Warszawskiego była miastem powiatowym, należącym do departamentu kaliskiego. Po utworzeniu Królestwa Polskiego Częstochowę wcielono po powiatu wieluńskiego w województwie kaliskim, następnie od roku 1845 weszła w skład guberni warszawskiej, a od 1867 roku do wybuchu I wojny światowej należała do guberni piotrkowskiej. W 1867 roku utworzony został powiat częstochowski, wydzielony z powiatu wieluńskiego. W okresie międzywojennym Częstochowa wraz z powiatem tej nazwy wchodziła w skład województwa kieleckiego. Od 1933 roku Częstochowa jako miasto wydzielone stanowiła powiat grodzki. W latach 1370 - 1377 Częstochowa uzyskała prawa miejskie, oparte na wzorach prawa magdeburskiego. Władze miejskie stanowiła rada miejska z wójtem, a później z burmistrzem na czele. Kompetencje rady i wójta były szerokie i różnorodne. Urząd burmistrzowsko - radziecki sprawował funkcję administracyjne, gospodarcze i policyjne. Obok rady miejskiej istniała ława sądowa, czyli urząd ławniczy z podwójcim, zwanym także landwójtem, na czele. Do upadku Rzeczypospolitej władzę zwierzchnią nad miastem sprawował starosta olsztyński. Na przełomie XVIII i XIX wieku został utworzony Magistrat miasta Częstochowy z burmistrzem na czele, który reprezentował miasto, zarządzał jego majątkiem i finansami oraz wykonywał obowiązki policyjne. W świetle przepisów z lat 1809 i 1816 Magistrat z burmistrzem był nie tylko organem samorządu miejskiego, ale stanowił także władzę administracyjna rządową. Do obowiązków burmistrza należało między innymi: czuwanie nad własnością gminną i zarządzanie nią, przedstawianie etatów miejskich do zatwierdzenia Komisji Spraw Wewnętrznych, przestrzeganie bezpieczeństwa i porządku, dozorowanie robót publicznych, utrzymywanie w porządku dróg i mostów, narzędzi przeciwpożarowych, spisy ludności, zasiewów i zbiorów, zakwaterowanie wojska, pobór podatków, rozkład powinności, zapobieganie żebractwu. Postanowieniem namiestnika Królestwa Polskiego z 1818 roku powołane zostały urzędy municypalne, którym w 18442 ponownie nadano nazwę magistratów. W 1835 roku Urząd Municypalny w Częstochowie składał się z prezydenta, 2 radnych (jeden z nich był kasjerem), sekretarza, 2 inspektorów policji (jeden dla Cyrkułu I _ Stara Częstochowa, drugi dla Cyrkułu II - Nowa Częstochowa), 4 dozorców policyjnych, jednego dozorcy targów i więzienia. Na mocy ukazu carskiego z 1861 roku, w niektórych miastach Królestwa, reaktywowane zostały rady miejskie. W Częstochowie nadmieniona rada miejska została wybrana w 1862 roku. Funkcjonowała ona tylko kilka miesięcy, po czym jej członkowie podali się do dymisji. Po raz kolejny rada miejska w Częstochowie zwołana została w 1914 roku, po wkroczeniu wojsk niemieckich do miasta. Ukazem z 1866 roku utworzono w Częstochowie straż ziemską, której powierzono obowiązki policyjne, pełnione dotychczas przez Magistrat. Na skutek reformy sądowej z 1872 roku odebrano też władzom miejskim prawo sądzenia w sprawach policyjnych. Od tego czasu Magistrat posiadał władzę jedynie w zakresie ekonomicznego zarządu miasta. Podczas I wojny światowej zostały wybrane rady miejskie. Na czele rady i magistratu stał burmistrz. Nijako pomocniczymi organami magistratu były tak zwane deputacje (komisje), jak na przykład: deputacja podatkowa, deputacja żywnościowa, deputacja oświatowa, które załatwiały zlecone im sprawy. W okresie II Rzeczypospolitej Magistra i Rada Miejska w Częstochowie stanowiły władzę samorządu miejskiego. Magistrat z prezydentem był władzą wykonawczą, a Rada Miejska organem uchwałodawczym i kontrolującym. Władza administracji państwowej dla miasta Częstochowy był od 1933 roku starosta grodzki. Podczas okupacji 1939 - 1945 na czele Zarządu Miejskiego (Stadtverwaltung) stał burmistrz, podległy staroście miejskiemu (Stadthauptmann) W 1942 roku została utworzona ekspozytura Zarządu Miejskiego w Grabówce.

Daty skrajne:

1759-1948

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1759-1767, 1804-1948.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

14360

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

9846

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

153.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

115.8

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
spis roboczy Tak
inwentarz kartkowy zatwierdzony Tak 14360 j.a. inwentarz Nr 1

Wstęp napisał Franciszek Sobalski (1960), uzupełnienia: Maria Michniewska, Dorota Czech (1997, 2018). Inwentarz sporządzili: Jadwiga Wódkiewicz, Bohdan Puczyński, Franciszek Sobalski (1960).