Archiwum Państwowe w Rzeszowie Oddział w Sanoku

Choose document type

Select historical period

Try another way

Advanced search Browse collections
Address:

Sadowa 32

Sanok

38-500

Opening hours:

07:00 - 15:00 (monday)

07:00 - 15:00 (tuesday)

07:00 - 15:00 (wednesday)

07:00 - 15:00 (thursday)

07:00 - 15:00 (friday)

Phone number:
+48 13 463 19 99
Fax number:
E-mail:
apsanok@rzeszow.ap.gov.pl
Website:
http://www.rzeszow.ap.gov.pl/

Archiwum w Sanoku jako Powiatowe Archiwum Państwowe w Sanoku zaczęto organizować pod koniec 1954 roku.
Zgodnie z ówczesnymi zasadami miało ono gromadzić zasób po roku 1918, a zasób wcześniejszy miał trafić do właściwego terytorialnie Wojewódzkiego Archiwum Państwowego. Teren Sanoka po II wojnie światowej był nadzorowany bezpośrednio przez powstałe wcześniej Powiatowe Archiwum Państwowe w Jaśle oraz przez Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Rzeszowie z/s w Przemyślu. Ta sytuacja zmieniła się w 1958 roku i także powiatowe archiwa mogły gromadzić materiały starsze. Stąd do archiwum w Sanoku zaczęły trafiać materiały sprzed 1918 roku. Podporządkowanie Sanoka archiwum w Przemyślu zdecydowało jednak o arbitralnym przeniesieniu znacznej części najcenniejszego zasobu z tego terenu do Przemyśla. Pierwszym kierownikiem archiwum w Sanoku została Emilia Dubowska, ale już wkrótce stanowisko to objął Edward Zając (1931-2014), który rozpoczął bardzo aktywną działalność na rzecz powiększania zasobu archiwum, a jednocześnie był bardzo znanym propagatorem dziejów Ziemi Sanockiej. Po likwidacji powiatów archiwum w Sanoku zostało podporządkowane Wojewódzkiemu Archiwum Państwowemu w Rzeszowie i funkcjonowało jako ekspozytura. Stąd jego rola została wówczas ograniczona, a kadra podlegała częstej wymianie. Dopiero w latach osiemdziesiątych przywrócono pełną funkcjonalność Oddziału w Sanoku poprzez m.in. powierzenie spraw z zakresu nadzoru archiwalnego kierownikowi Oddziału. Pierwsza siedziba archiwum w Sanoku mieściła się w budynku sądu przy ulicy Kościuszki 5. W latach osiemdziesiątych przeniesiono została do dwóch budynków – na magazyn archiwalny adaptowano synagogę w Sanoku przy ul. Zamkowej 2, a biura Oddziału mieściły się przy Rynku 10. Oddział mieścił się w tych pomieszczeniach do końca 2010 r. kiedy to po adaptacji i rozbudowie budynku przeniesiono jego siedzibę na ulicę Sadową 32. W 2011 roku Oddział w Sanoku przejął zasób zlikwidowanego Oddziału w Skołyszynie.

Obecnie Oddział w Sanoku gromadzi materiały archiwalne z terenu powiatów bieszczadzkiego, brzozowskiego, jasielskiego, gorlickiego (do roku 1975), krośnieńskiego, leskiego i sanockiego. Jego zasób tworzą głównie materiały z okresu po II wojnie światowej.

 

Number of fonds on SwA

2161

Number of files on SwA

176904

Number of scans on SwA

92549

The size of the resource (m.b.):

2843.5

Number of monographs in the library:

1532

Warehouse area (m2):

407.6

Shelves capacity (m.b.):

0.0

Number of continuous publications in the library:

173

Number of places in the scientific studio:

11

The most interesting materials

angle-left 80 rocznica wybuchu II wojny światowej w materiałach Oddziału w Sanoku
Prezentowane materiały archiwalne (wystawa dostępna na stronie internetowej www.rzeszow.ap.gov.pl): obwieszczenia, rozporządzania, rozkazy urzędowe wydawane przez władze okupacyjne obrazują życie codzienne mieszkańców Polski w czasie II wojny światowej. Rozporządzenia władz niemieckich nakładały na ludność polską ciężkie obowiązki i liczne ograniczenia jak obowiązek używania dwóch języków w sprawach urzędowych, przy nazewnictwie dróg i ulic, konieczność uzyskania specjalnych pozwoleń na organizowane zabaw. Ustanowiono godzinę policyjną dla osób wojskowych na godz.22 zaś dla ludności cywilnej na godz. 21. Władze okupacyjne całkowicie zawładnęły naszym krajem, przejęły władze w urzędach, ograniczono wysyłkę listów osób cywilnych, nakazano zgłaszanie posiadania aparatów telefonicznych. Na ludność cywilną nałożono obowiązek dostarczania kontyngentów żywnościowych. W myśl obwieszczenia z dn. 5 sierpnia 1940 r. każde gospodarstwo domowe i przemysłowe było również zobowiązane dostarczyć wszelkie przedmioty z żelaza, blachy, maszyn, płotów, bram itp. Polacy musieli oddać wszelką broń i sprzęt wojenny do 10 listopada 1939 r. Karą zaś była najwyższa kara - kara śmierci (zarządzenie władz niemieckich - Naczelnego Dowództwa Armii z 12 września 1939 r.) Wyznaczono również nagrody finansowe za wykrycie broni oraz nagrody dla donosicieli. Na zarządzenie najwyższych władz niemieckich Komisarz Rządowy polecił wprowadzić tzw. zakładników, którzy byli odpowiedzialni przed władzami za spokój w mieście. Zakładnicy ci mieli obowiązek bezwarunkowo meldować się codziennie w żandarmerii niemieckiej między godz. 9 a 12. Karą za niewypełnienie tego obowiązku było natychmiastowe aresztowanie przez władze niemieckie. Skład zakładników często zmieniano. Prezentowane materiały archiwalne pochodzą z zasobu Oddziału w Sanoku Archiwum Państwowego w Rzeszowie z zespołu Akta Miasta Brzozowa. Zachęcamy do zapoznania się z materiałami archiwalnymi i prowadzenia samodzielnych badań w naszej czytelni.

Udostępnij tą stronę na Twitterze, Facebooku i Google Plus