Archiwum Państwowe w Rzeszowie

Choose document type

Select historical period

Try another way

Advanced search Browse collections
Address:

Władysława Warneńczyka 57

Rzeszów

35-612

Opening hours:

07:30 - 15:30 (monday)

07:30 - 15:30 (tuesday)

07:30 - 15:30 (wednesday)

07:30 - 15:30 (thursday)

08:00 - 17:00 (friday)

Phone number:
+48 17 230 48 28
Fax number:
+48 17 230 48 08
E-mail:
sekretariat@rzeszow.ap.gov.pl
Website:
http://rzeszow.ap.gov.pl

Archiwum Państwowe w Rzeszowie zostało powołane z dniem 1 sierpnia 1950 r. zarządzeniem Ministra Oświaty z dnia 10 listopada 1950 r. w sprawie utworzenia Archiwów Państwowych w Białymstoku i Rzeszowie (Dz. Urz. Ministerstwa Oświaty z 1951, Nr 1, poz. 1). Swoją działalnością Archiwum obejmowało ówczesne województwo rzeszowskie. Magazyny archiwalne zorganizowano w pomieszczeniach na strychu rzeszowskiego ratusza, a lokal biurowy znajdował się przy ul. Langiewicza 7. Etat dla pracownika Archiwum przydzielono dopiero w czerwcu 1951 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w 1951 r. przeznaczyło na siedzibę Archiwum budynek Synagogi Staromiejskiej. Budynek został zniszczony podczas wojny i odbudowano go dopiero w latach 1958–1961. Z powodu problemów lokalowych Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych Zarządzeniem nr 11 z 30 września 1952 r. przeniósł tymczasowo siedzibę Wojewódzkiego Archiwum Państwowego z Rzeszowa do Przemyśla.

Archiwum rzeszowskie zostało przekształcone w Powiatowe Archiwum Państwowe, a od 29 grudnia 1952 r. zaczęło funkcjonować, jako Oddział Terenowy. Na podstawie Zarządzenia nr 9 Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 stycznia 1952 r. w sprawie sieci archiwalnej (M.P. 1952, nr 9, poz. 87) na terenie województwa rzeszowskiego powołano ponadto archiwa powiatowe w Jaśle, Tarnobrzegu, Sanoku, Przeworsku, które podlegały Wojewódzkiemu Archiwum Państwowemu w Rzeszowie z siedzibą w Przemyślu. Mimo trudności lokalowych ówczesny Oddział zaczął przejmować pierwsze materiały archiwalne, często nieuporządkowane. Do 1960 r. zostały przejęte akta m.in. zlikwidowanych zarządów miejskich, starostw oraz materiały miejskich rad narodowych. Jednocześnie do Archiwum w Przemyślu przejmowano najcenniejsze materiały – m.in. akta miast, starostw, sądów, notariuszy, szkół, urzędów repatriacyjnych. Akta te nie wróciły do Rzeszowa – obecnie w archiwum Państwowym w Przemyślu jest przechowywane ok. 500 mb. akt z terenów działalności Archiwum rzeszowskiego. W 1971 r. siedziba Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Rzeszowie została przeniesiona z powrotem do Rzeszowa, a w Przemyślu powstał Oddział Terenowy (Zarządzenie Nr 51 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z 23 grudnia 1970 r.).

Rzeszowskie Archiwum mieściło się w odbudowanej Synagodze Staromiejskiej przy ul. Bożniczej 4. Po adaptacji budynku powierzchnia magazynowa wynosiła 736 m2 i przewidywano tam pomieścić ok. 4000 mb. akt. Nowy statut z marca 1971 r. określił zadania i organizację Archiwum. Utworzono następujące oddziały: Akta do roku 1944, Akta po roku 1944, Oddział Informacji, Ewidencji i Udostępniania Zasobu, Oddział Administracyjno-Finansowy, Oddział w Jaśle i Oddział w Sanoku. Ponadto obok oddziałów istniały ciała kolegialne – Komisja Metodyczna, Wojewódzka Komisja Oceny Materiałów Archiwalnych, Zespół do Opiniowania i Zakupu Archiwaliów. W związku z tym wzrosło zatrudnienie – liczba etatów z 2 w 1952 r. i 6 w 1960 r. do 21 w 1975 r. W wyniku reformy administracyjnej kraju w 1975 r., zmienił się zasięg terytorialny Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Rzeszowie, który objął teren nowopowstałych województw rzeszowskiego i krośnieńskiego. Jednocześnie na terenie dawnego województwa rzeszowskiego, od 1976 r. rozpoczęły działalność – Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Przemyślu i Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Tarnobrzegu z siedzibą w Sandomierzu.

W 1983 r. zmieniono nazwę archiwum na Archiwum Państwowe w Rzeszowie. Likwidacja powiatów w ramach tej reformy administracyjnej spowodowała w kolejnych latach duży dopływ akt do Archiwum. Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych przeznaczył dodatkowe środki finansowe na remonty i adaptację budynków na potrzeby Archiwum. W Rzeszowie przejęto i wyremontowano budynek przy ul. Bożniczej 2. Dla potrzeb Oddziału w Sanoku zaadoptowano synagogę przy Placu Zamkowym w Sanoku, a Oddział w Jaśle na początku lat 90-tych przeniesiono do Skołyszyna, gdzie przejęto i zaadoptowano dla celów archiwalnych budynki po dawnym Kółku Rolniczym. W związku z dużym zainteresowaniem tematyką historii Żydów w Polsce i popularyzacją zasobu Archiwum, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych w dniu 30 marca 1989 r. powołał Ośrodek Badań Historii Żydów. Statut z 1993 r. w prowadził zmiany w strukturze organizacyjnej Archiwum Państwowego w Rzeszowie. Powołano: Oddział d/s Archiwów Zakładowych, Oddział Gromadzenia, Opracowania i Zabezpieczania Zasobu, Oddział Informacji i Udostępniania, Oddział Organizacyjno-Budżetowy, Oddział Terenowy w Skołyszynie, Oddział Terenowy w Sanoku, Ośrodek Badań Historii Żydów.

Zgodnie z Ustawą o narodowym zasobie i archiwach i statutem do zadań Archiwum należy kształtowanie państwowego zasobu archiwalnego i sprawowanie nad nim nadzoru, przejmowanie i zabezpieczanie oraz ewidencjonowanie i opracowywanie materiałów archiwalnych, udostępnianie materiałów archiwalnych, prowadzenie działalności naukowej i wydawniczej, prowadzenie działalności popularyzacyjnej o zasobie archiwum, wydawanie uwierzytelnionych wypisów, odpisów, wyciągów oraz zaświadczeń z przechowywanych materiałów archiwalnych.

Decyzją Nr 47 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie likwidacji Oddziału w Skołyszynie Archiwum Państwowego w Rzeszowie oraz w sprawie nadania statutu Archiwum Państwowemu w Rzeszowie, zlikwidowany został Oddział w Skołyszynie. Zadania tego Oddziału przejęła centrala Archiwum oraz Oddział w Sanoku. Jednocześnie zmieniono strukturę organizacyjną Archiwum – Oddział I – nadzoru nad narastającym zasobem archiwalnym, Oddział II – gromadzenia, opracowania i zabezpieczania zasobu, Oddział III – informacji i udostępniania, Ośrodek Badań Historii Żydów, Dział Administracyjno-Gospodarczy; Dział Finansowo-Księgowy; Samodzielne stanowisko ds. przechowalnictwa, oddział zamiejscowy w Sanoku pod nazwą Archiwum Państwowe w Rzeszowie, Oddział w Sanoku. W 2010 r. otwarto nową siedzibę sanockiego Oddziału – przejęto i zmodernizowano budynek przy ul. Sadowej 32.

Z powodu braku miejsca na przechowywanie archiwaliów i rosnących kosztów utrzymania budynków (synagoga i budynek przy ul. Bożniczej 2 zwrócono Gminie Żydowskiej w latach 90-tych) Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych podjął decyzję o budowie nowej siedziby dla Archiwum Państwowego w Rzeszowie. Budowę rozpoczęto we wrześniu 2014 r., a kompletnie wyposażony obiekt oddano do użytku w pierwszej połowie 2016 r. Siedziba archiwum została oficjalnie przeniesiona z dniem 1 listopada 2016 r. Budynek Archiwum przy ul. Władysława Warneńczyka 57 składa się z części administracyjnej i magazynowej. Posiada przestronną czytelnię akt, nowoczesną pracownię digitalizacji oraz pracownię konserwacji akt. Magazyny o powierzchni 1877,80 m2, mogą pomieścić docelowo 30 km akt. Obecnie w Archiwum w Państwowym Rzeszowie jest przechowywane 449.991 j.a., 4931,92 mb (Centrala stan na 31.12.2017 r.) archiwaliów z okresu od XV w. do czasów współczesnych. Są to materiały działalności administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, przedsiębiorstw państwowych, placówek oświaty i kultury, organizacji społecznych i politycznych oraz akta metrykalne i archiwa rodowe.

Number of fonds on SwA

3636

Number of files on SwA

342268

Number of scans on SwA

761221

The size of the resource (m.b.):

4997.1

Number of monographs in the library:

1562

Warehouse area (m2):

1878.0

Shelves capacity (m.b.):

12900.0

Number of continuous publications in the library:

79

Number of places in the scientific studio:

23

The most interesting materials

angle-left Archiwum Państwowe w Rzeszowie na 10 Dniu Odkrywców przy Skwerze Historii
W tym roku przy Skwerze Historii znajdzie się także Archiwum Państwowe w Rzeszowie. Zaprezentujemy nową odsłonę serwisu szukajwarchiwach.gov.pl, podpowiemy jak szukać własnych korzeni, jak zabezpieczyć pamiątkowe, rodzinne dokumenty.

Udostępnij tą stronę na Twitterze, Facebooku i Google Plus