księga protokołów z posiedzeń zarządu, księga protokołów ogólnych zebrań, projekt budżetu na 1925 rok, korespondencja, dziennik pism wchodzących i wychodzących

Stowarzyszenie pomocy więźniom oswabadzanym z więzień w Guberni Kieleckiej (Pravlene pokrovitelstwa licam osvobozdaemym iz mest zaklucenia Keleckoj Guberni) „Patronat" zgłoszono do rejestracji 28 listopada 1909 roku. Zarządzeniem Kieleckiego Urzędu Gubernialnego do spraw Stowarzyszeń dnia 2 grudnia 1909 roku zostało ono wpisane do ewidencji stowarzyszeń w Guberni Kieleckiej. ] Informacja o rejestracji w/w - go ukazała się na łamach „Kieleckich Wiadomości Gubernialnych" 19 grudnia 1909 roku. Działalność owego stowarzyszenia pozostawała w gestii Ministerstwa Sprawiedliwości a podlegała zaś bezpośrednio Głównemu Zarządowi Więzień. Zasadniczym celem jego była pomoc materialna i moralna dla osób uwięzionych, oswabadzanych z więzień (o ile dawali oni nadzieję na powrót do uczciwego życia) i ich rodzin, a także rodzin osób przebywających na zesłaniach. Działalność ta przejawiała się w organizowaniu wsparcia moralnego dla podopiecznych, w tym również nieletnich(okolicznościowe koncerty, odczyty, prowadzenie bibliotek), a także zabezpieczeniu dla nich odzieży, jedzenia, pomocy medycznej i finansowej oraz miejsc i narzędzi pracy, jak również tanich mieszkań czy stałej opieki dla dzieci (ochronki, przytułki). Członkami Towarzystwa mogły być nie tylko osoby fizyczne obojga płci, wszystkich stanów i wyznań, ale również instytucje i organizacje, które mogły swą działalnością być mu pomocne. Ograniczenia występowały natomiast wobec nieletnich, studentów oraz osób karanych sądownie. Działalność swą „Patronat" finansował ze środków takich jak: składki członkowskie, procenty od posiadanych sum, darowizny, oraz dochody z działalności kulturalnej i charytatywnej (odczyty, przedstawienia, koncerty itp.) Sprawowanie kontroli nad działalnością Towarzystwa należało do Zarządu i Zebrania Ogólnego jego członków oraz Komisji Rewizyjnej sprawującej ogólny nadzór nad jego funkcjonowaniem. Sam Zarząd składał się z sześciu do dziewięciu członków wybieranych podczas Zebrania Ogólnego na trzyletnią kadencję, tj. z prezesa, jego zastępcy, sekretarza i skarbnika oraz ich zastępców. Ponadto wybierane były specjalne grupy, mniej więcej pięcio - osobowe, które miały za zadanie, posiadając zgodę Gubernatora kontrolowanie więzień i badanie warunków ludzi w nich przebywających. Zebranie Ogólne miało między innymi możność przyjmowania i wykluczania członków Towarzystwa, ustalanie wysokości składek oraz podejmowanie decyzji o tworzeniu Oddziałów Terenowych.3 W momencie powstania Towarzystwa, tj. w 1909 roku do Zarządu jego weszli: jako przewodniczący - ks. A. Kluczyński, zastępca -A. Wroński, członkowie: protorej O. Dobrzański, ks. L. Gawroński, pastor G. Zander, rabin I. Jodłowski, H. Hassenbein, P. Borkowski. 4 Od momentu zarejestrowania Stowarzyszenia do wybuchu I wojny światowej liczba jego członków systematycznie wzrastała. W 1912 roku było ich 67. 5 Bezpośrednią notowaną w zachowanych w archiwum aktach działalność Towarzystwo to prowadziło od maja 1909 roku do sierpnia 1914 roku. „Patronat" Towarzystwo opieki nad więźniami, uwolnionymi z więzień i ich rodzinami działalność swą wznowiło po I wojnie światowej. Do życia powołano je w dniu 25 lutego 1923 roku na zebraniu organizacyjnym, które odbyło się w gmachu Magistratu w Kielcach. W skład ówczesnego Zarządu, który ukonstytuował się 3 marca 1923 roku weszli jako prezes: p. Szczepkowski wiceprezes Sądu Okręgowego w Kielcach, jako zastępca: p. Jadwiga Skalska żona prokuratora. Skarbnikiem została p. Władysława Ryfińska - notariuszowa, jej zastępcą ks. Bomba, natomiast sekretarzem pan Stefan Raczyński, a zastępcą jego p. Antoni Książkiewicz - nauczyciel więzienny. Organizacja ta działała w powiatach: kieleckim, jędrzejowskim, pińczowskim i stopnickim. Do rejestru związków i stowarzyszeń wpisana została z dniem 1 listopada 1924 roku pod numerem 102. Głównym celem Stowarzyszenia była podobnie jak w poprzednim okresie poprawa stanu moralnego i bytu materialnego więźniów, wychowanie i przygotowanie ich do pracy zarobkowej (również dotyczyć to miało nieletnich przestępców) oraz otoczenie opieką uwolnionych z więzień i ich rodzin. Działalność ta przejawiała się w polepszaniu codziennych warunków bytowych więźniów np. organizowaniu dla nich nauki ( przy więzieniach w Chęcinach i na Świętym Krzyżu działały kilkuoddziałowe szkoły), 9 wypożyczeń książek, odczytów, przedstawień. Dla nieletnich organizowano również obronę sądową i zapewniano kuratorów. Sprawowano ponadto kontrolę nad środowiskami, z jakich wywodzili się przestępcy. Byłym więźniom i ich rodzinom udzielano pomocy materialnej, znajdowano miejsca pracy. Działalność Stowarzyszenia pozostawała w porozumieniu z władzami więziennymi, Ministerstwem Sprawiedliwości oraz Ministerstwem Pracy i Opieki Społecznej. Jednostką koordynującą działalność był Zarząd Stowarzyszenia (Oddziału), Komisja Rewizyjna i Walne Zgromadzenie, bezpośrednimi zaś wykonawcami zadań „Patronatu" byli kuratorowie ( więzienni - działający na terenie więzień i okręgowi - działający poza nimi). Zarząd „Patronatu" składać się miał z 9 do 12 członków wybieranych przez Walne Zgromadzenie na 3 lata spośród członków rzeczywistych. Miał on w swej gestii zarządzanie majątkiem Stowarzyszenia, wyszukiwanie środków na fundusze, zatwierdzanie corocznych budżetów oraz ogólny nadzór nad jego działalnością. Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należało powoływanie Zarządu i Komisji Rewizyjnej, uchwalanie wniosków i postulatów oraz ustalanie wysokości składek członkowskich i budżetów. Pracę Zarządu i Zgromadzenia nadzorowała Komisja Rewizyjna. W II Rzeczypospolitej liczba członków Stowarzyszenia sukcesywnie wzrastała osiągając w latach trzydziestych liczbę ponad stu osób. Rekrutowali się oni spośród pracowników kieleckich więzień, Sądu, Notariatu, ale byli również wśród nich księża i lekarze. Stowarzyszenie utrzymywało się z kapitału ruchomego, nieruchomego, składek członkowskich, darowizn i dochodów z działalności kulturalnej i charytatywnej. Fundusze przeznaczone były głownie na wypłaty licznych zapomóg i pożyczek dla potrzebujących, opłaty sądowe i działalność własną.