Akta gospodarcze majątku Stelmachowo w powiecie wysoko-mazowieckim, województwie białostockim, należącego do Aleksandra Kaliksta hr. Rostworowskiego i jego spadkobierców

Reference code
4/21/0
Number of series
3
Number of scans
0

Content:

Akta dotyczące majątku Stelmachowo 1919-1939, sygn. 1-11. Varia związane z osobą Aleksandra Kaliksta hr. Rostworowskiego, materiały dotyczące stanu dóbr, umowy dzierżawne, korespondencja skarbowa i sądowa, rachunki, weksle. Sprawy hodowli bydła zarodowego. Planu majątku Stelmachowo /1928/, sygn. 12-14. Plany gruntów majątku, 2 mapy gospodarcze lasów. Papiery pozostałe po Szczęsnym Władysławie Stępczyńskim /dzierżawcy dóbr? 1935-1951, sygn. 15-17. Varia dotyczące rodziny Stępczyńskich oraz spraw majątku Milin w powiecie sochaczewskim /Wł. Emilii Wodzińskiej/.

About the Creator:

Właścicielem dóbr stelmachowskich był Aleksander Kalikst Adam hr. Rostworowski (używający zwykle dwojga imion Aleksander Kalikst), syn Adama Rostworowskiego i Leonii z Potockich, urodzony 2/14 października 1858 r. w Stelmachowie, zmarły w Warszawie 13 maja 1929 r. Spadkobiercami dóbr po jego śmierci byli: Jan Stefan Rostworowski (brat) oraz Janina Wolicka – Kozłowska i Jadwiga Wolicka – Chmielewska (spadkobierczynie po zmarłej siostrze Anieli z Rostworowskich Walickiej). Dobra stelmachowskie, posiadające dwa folwarki: Stelmachowo i Zacisze, zostały poważnie zdewastowane w czasie pierwszej wojny światowej. Wg wykazy hipotecznego obejmowały one wówczas 2.317 morgów. W 1919 r. folwark Zacisze (o pow. 248 morgów) nabył Szczęsny Władysław Stępczyński, inżynier rolnik. On też 18 listopada 1919 r. otrzymał od właściciela dóbr pełnomocnictwo do zajmowania się administracją dóbr stelmachowskich. Aleksander Kalikst hr. Rostworowski 15 maja 1920 r. wydzierżawił notarialnie dobra stelmachowskie na okres 12 lat Szczęsnemu W. Stępczyńskiemu. 19 września 1928 r. sporządzono nową notarialną umowę dzierżawną, obejmującą następnych 12 lat, tj. okresu 1932-1944. W latach 1919-1923 powierzchnia majątku uległa zmniejszeniu o 599 morgów gruntu. Grunty te zostały nabyte przez mieszkańców wsi Łopuchowo, Radule, Jeżewo oraz przez Szczęsnego W. Stępczyńskiego (folwark Zacisze). Z upoważnienia właściciela majątku 40 morgów ziemi z dóbr Stelmachowo przekazano na cele społeczne z myślą o szkole rolniczej bądź stacji doświadczalnej. Po zgonie Aleksandra Kaliksta hr. Rostworowskiego (1929 r.) ogólną wartość nieruchomości, tj. ziemię, lasy, budynki, oszacowano na sumę 794 tys. zł. W latach 30. sytuacja majątku nie uległa poprawie. Z protokołu sporządzonego przez przedstawicieli Wojewódzkiego Związku Ziemian 28 lutego 1936 r. wynika, iż majątek Stelmachowo liczył 448 morgów ziemi ornej, 61 morgów łąk, 31 morgów pastwisk, 20 morgów pod ogrodami i budynkami, 520 ha lasu oraz 30 ha dróg i nieużytków. Majątek był mocno zadłużony, a spadkobiercy, nie chcąc płacić wysokiego podatku spadkowego, jeszcze w 1939 r. nie objęli go w posiadanie. W czasie II wojny światowej Szczesny W. Stępczyński przebywał na terenie powiatu sochaczewskiego, gdzie zajmował się interesami majątku Emilii Wodzińskiej.

Border dates:

1919-1939 [1940-1951]

Classification:

Creator's name:

Dates:

1919-1939, 1940-1951.

Former name:

Foreign language name:

Languages:

Availability:

Total archival files:

17

Total archival files processed:

17

Total archival files without records:

0

Total linear metres

0.0

Total linear metres processed

0.2

Total linear metres without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Quantity Inventory uwagi
Approved book inventory Tak 17