referaty: Ogólno-Organizacyjny z lat 1944-1950 (sygn. 1-80, 1990); Budżetowo-Gospodarczy z lat 1944-1949 (sygn. 81-90, 92-107); Społeczno-Polityczny z lat 1944-1950 (sygn. 108-164, 1995-1996); Administracyjny z lat 1944-1950 (sygn. 165-262); Karno-Administracyjny z lat 1944-1949 (sygn. 263-290); Wojskowy z lat 1944-1946 (sygn. 291-299); Opieki Społecznej z lat 1945-1948 (sygn. 300-326); Zdrowia z lat 1944-1948 (sygn. 327-396); Weterynaryjny z lat 1944-1950 (sygn. 397-466); Powiatowy Zarząd Drogowy z lat 1934-1936, 1944-1950 (sygn. 91, 467-588); Przemysłu i Handlu z lat 1944-1950 (sygn. 589-933); Aprowizacji z lat 1944-1948 (sygn. 934-1162); Kultury i Sztuki z lat 1945-1949 (sygn. 1163-1176); Odbudowy z lat 1944-1949 (sygn. 1177-1289); Pomiarów z lat 1945-1948 (sygn. 1290-1310); Rolnictwa i Reform Rolnych z lat 1941-1950 (sygn. 1311-1605, 1979-1993); Przysposobienia Rolniczego i Wojskowego z lat 1945-1950 (sygn. 1063, 1606-1748); Dział Samorządowy z lat 1944-1950 (sygn. 1056, 1749-1978)

Starostwo Powiatowe w Chełmie zostało powołane dekretem na podstawie ustawy z 21 sierpnia 1944 r., jako organ władzy wykonawczej administracji ogólnej na terenie powiatu. Ustawa sejmowa z 20 marca 1950 r. zniosła dualizm organów terenowych i zlikwidowała starostwa, dotychczasowe rady narodowe, i wprowadziła terenowe organy jednolitej władzy państwowej - prezydia powiatowych rad narodowych. Siedziba starostwa powiatowego mieściła się w Chełmie. Status prawny – administracja ogólna. Kompetencje starostwa obejmowały zasięg powiatu chełmskiego. Początkowo strukturę organizacyjną oparto na wzorze starostwa przedwojennego. Następnie organizacja starostwa została oparta na zarządzeniu Wojewody Lubelskiego z 25 kwietnia 1945 r. w sprawie statutu organizacyjnego starostw powiatowych województwa lubelskiego. Urząd składał się wówczas z 16 referatów. Wymienione zarządzenie ukształtowało strukturę organizacyjną do 1 stycznia 1948 r., kiedy weszło w życie zarządzenie Wojewody Lubelskiego z dnia 29 grudnia 1947 r. Ponadto w 1947 r. na podstawie zarządzenia Wojewody Lubelskiego w strukturę starostwa włączony został Powiatowy Urząd Ziemski, który utworzył Referat Rolnictwa i Reform Rolnych, w wyniku czego część spraw weterynaryjnych prowadzonych dotychczas przez PUZ przeszła do kompetencji Referatu Weterynarii. Sprawy wodno-prawne i wodno-administracyjne załatwiane dotychczas przez Urzędy Wodno-Melioracyjne zostały włączone do Referatu Administracyjno-Prawnego, natomiast sprawy melioracji szczegółowych do zakresu działania Działu Samorządowego. Nowa struktura zwiększyła się o dwa referaty. Wprowadzona w 1948 r. organizacja nie była doskonała, tak więc urząd przechodził kolejne reorganizacje w poszczególnych referatach. W marcu 1949 r. utworzony został Referat Ruchu Drogowego, następnie wprowadzono nową strukturę organizacyjną Referatu Pomiarów. W maju 1949 r., kolejnym zarządzeniem wojewody lubelskiego, sprawy gospodarki komunalnej i mieszkaniowej weszły w zakres kompetencji referatu odbudowy. W 1950 r. w dalszym ciągu wprowadzano zmiany w strukturze organizacyjnej i w poszczególnych referatach zachodziły w mniejszym lub większym stopniu reorganizacje.