Mapy katastralne polskiej części Śląska Cieszyńskiego: mapy przeglądowe, mapy ewidencyjne gmin katastralnych, mapy ewidencyjne i plany podziału parcel z lat 1830-1949, sygn. 1-335; Mapy katastralne czeskiej części Śląska Cieszyńskiego: mapa przeglądowa, mapy ewidencyjne gmin katastralnych z lat 1872 -1939, sygn. 336-380; Niemieckie mapy katastralne: mapa przeglądowa okręgu Urzędu Katastralnego w Cieszynie, mapy ewidencyjne obrębów katastralnych z 1941 roku, sygn. 381-390; Mapy katastralne z lat 1878-1963, sygn. 391-398.

Mapy zostały przejęte przez Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Cieszynie po likwidacji Urzędu Powiatowego w Cieszynie w 1975 r. wraz z pozostałą dokumentacją tego urzędu, bez spisów zdawczo - odbiorczych. Nie odnaleziono dokumentów, na podstawie których można by ustalić okoliczności przejęcia tych map przez Urząd Powiatowy z Powiatowego Zarządu Urządzeń Rolnych, gdzie powinny być przechowywane od 1953 r. zgodnie z zarządzeniem Prezesa GUGiK z 14 kwietnia 1953 r. Ostatnie ślady wykorzystywania zbioru map katastralnych dla celów bieżących (odrysy części map dla celów podziału parcel w 16 gminach) pochodzą z okresu działania referatu pomiarów rolnych Urzędu Wojewódzkiego Śląsko - Dąbrowskiego, z lat 1946 i 1949. Wcześniej, w kresie okupacji zbiór był zapewne przechowywany w Powiatowym Urzędzie Katastralnym w Cieszynie. W okresie międzywojennym mapy były przechowywane w Urzędzie Katastralnym w Cieszynie (od 1933 r. w Urzędzie Skarbowym). Kataster gruntowy to urzędowy opis i pomiar gruntów sporządzany w celu dokonania wymiaru podatku gruntowego. Operat katastralny sporządzany odrębnie dla każdej gminy składał się z części graficznej, obejmującej mapę katastralną (ewidencyjna), szkice indykacyjne (graficzne rejestrowanie zmian) i szkice polowe oraz części opisowej, w skład której wchodziły protokoły parcelowe, arkusze posiadłości gruntowej, sumariusz (zbiorcze zestawienie powierzchni poszczególnych posiadłości), alfabetyczny spis posiadaczy oraz wypisy hipoteczne. Pierwszy projekt opracowania katastru gruntowego powstał w 1806 r. natomiast prace rozpoczęto po wydaniu patentu cesarskiego z dnia 6 maja 1819 r, w sprawie zaprowadzenia tymczasowego katastru gruntowego. Pracami pomiarowymi w pierwszym okresie kierował Departament Pomiarów przy Ministerstwie Skarbu w Wiedniu, obejmujący dwa oddziały: triangulacji trygonometrycznej oraz pomiarów szczegółowych. Od 1827 r. kierownictwo nad tymi pracami objęła Centralna Dyrekcja Pomiarów. Pomiary katastralne zaczęły się od pokrycia terenu całego państwa triangulacją główną i szczegółową (I, II i III rzędu) oraz triangulacją graficzną IV rzędu, przeprowadzoną w latach 1817 - 1858. Stabilizację punktów trygonometrycznych (w formie wkopanych w ziemie słupów kamiennych) wykonano w latach 1845 - 1862. Pomiary szczegółowe na obszarze całego państwa wykonano w latach 1817 - 1861. Na Śląsku austriackim pomiary wykonano w 1836 r., z tym że mapy wydrukowano w 1839 r. Na podstawie rozporządzenia cesarskiego z 6 grudnia 1822 r. utworzono we wszystkich krajach koronnych Austrii archiwa do przechowywania powstających dla danego kraju map oraz operatów pomiarowych i szacunkowych. Dla Śląska - archiwum map katastralnych w funkcjonowało w Opawie. Po pierwszej wojnie światowej i podziale Śląska Cieszyńskiego matryce tych map przekazano do Archiwum map katastralnych w Krakowie, z uwagi na funkcjonujący w nim od 1925 r. zakład litograficzny, który produkował później odbitki map katastralnych gmin obwodu cieszyńskiego w okresie międzywojennym. Drukowaniem odbitek litograficznych dla wszystkich krajów zajmował się utworzony w 1818 r. instytut litograficzny. W 1833 r. utworzono w Wiedniu Centralne Archiwum Map Katastralnych, w którym gromadzono wszystkie operaty triangulacji trygonometrycznej, odciski litograficzne map katastralnych i sporządzone na płytach cynkowych matryce map oraz odpisy operatów pomiarowych i szacunkowych. Specjalnie dla cesarza Franciszka Józefa I sporządzono osobne odbitki map katastralnych całego państwa z pokolorowanymi rodzajami użytkowania gruntów - mapy te (nazywane "cesarskimi" albo "wiedenkami") były przechowywane w archiwum cesarskim w Burgu - część tych egzemplarzy map, w tym dotyczących 36 gmin Śląska Cieszyńskiego, została przekazana po I wojnie światowej do Polski na podstawie traktatu zawartego w St. Germain z dnia 10 września 1919 r. oraz tzw. konwencji rzymskiej, podpisanej przez wszystkie państwa sukcesyjne z Austrią w dniu 6 kwietnia 1922 r. [Na podstawie wstępu do inwentarza zbioru, oprac. R. Banduch, Katowice 2010]

KM 17.05.2010, 0010-3/2010