Akta spraw kredytowych dłużników: akta pojedynczych spraw zgrupowanych według miejscowości zamieszkania 1932-1939, sygn. 1-157 ; Akta prezydialne: materiały dotyczace organizacji i działalności urzędu (sprawy organizacyjne, sprawozdania z działaności, sprawy finansowe i osobowe) 1932-1939, sygn. 158-167.

Kryzys gospodarczy lat 1929-1939 w Polsce szczególnie zaznaczył się w rolnictwie. W tych warunkach kredyt stał się konieczny w gospodarstwie chłopskim, gdyż często decydował o zaspokojeniu najniezbędniejszych potrzeb. W okresie „koniunktury” kredyt służył celom inwestycyjnym w gospodarstwie, a w latach kryzysu służył celom konsumpcyjnym. Wieś ograniczała do minimum zakup towarów przemysłowych, następnie przestała płacić długi i podatki. Wobec takiego stanu rzeczy rząd zmuszony był podjąć środki zaradcze. Rozporządzeniem z dnia 23 VIII 1932 roku powołał urzędy rozjemcze do spraw kredytowych małej własności rolnej. Miały one wąski zakres działania, polegający na określeniu „stosownie do zdolności płatniczych i możliwości gospodarczych dłużnika” następujących spraw: a) terminów i warunków spłaty długu pieniężnego osoby, której głównym zawodem była gospodarka rolna na obszarze nie przekraczającym 50 ha, b) granic korzyści majątkowych, które od ostatnich długów mogły być pobierane. Długi zaciągnięte wobec Skarbu Państwa, związków samorządu terytorialnego i gospodarczego, przedsiębiorstw i instytucji państwowych oraz komunalnych instytucji ubezpieczeń społecznych i zakładów ubezpieczeń społecznych, zakładów ubezpieczeń, banków i instytucji kredytu długoterminowego, komunalnych kas oszczędności i spółdzielni kredytowych należących do uznanego związku rewizyjnego, gminnych kas pożyczkowo-oszczędnościowych oraz Galicyjskiej Kasy Oszczędności we Lwowie, zostały wyłączone spod omawianego rozporządzenia. Urzędy rozjemcze podejmowały działania tylko na wniosek, który mógł pochodzić od dłużnika albo wierzyciela, albo też od obu stron łącznie. Urzędy Rozjemcze zostały utworzone przy powiatowych związkach komunalnych i przypuszczalnie podlegały tym samorządom. Terenem działania był okręg samorządu powiatowego. Nie wchodziły w zakres działania miasta wydzielone z okręgu samorządowego. Przewodniczącego, zastępcę i ławników Urzędu Rozjemczego mianował prezes sądu okręgowego. Mogli oni być powoływani tylko z osób zamieszkujących obszar działania Urzędu. Połowa członków Urzędu musiała składać się z osób, których głównym zajęciem było rolnictwo. Urząd Rozjemczy dla powiatu jarosławskiego rozpoczął działalność 30 XI 1932 roku. Odbyło się wtedy zebranie organizacyjne i wybrano komisję do rozpatrzenia pierwszych spraw. Urzędu Rozjemcze zorganizowane na podstawie rozporządzenia z roku 1932, działały tylko kilka miesięcy. Dnia 28 III 1933 roku wydano Ustawę o utworzeniu urzędów rozjemczych do spraw majątkowych posiadaczy wiejskich. Ustawa ta wprowadziła pewne zmiany. Rozciągnęła przepisy rozporządzenia z 1932 roku na właścicieli, użytkowników i dzierżawców gospodarstw wiejskich bez względu na wielkość ich powierzchni. W związku z tym przekształcono dotychczasowe urzędy rozjemcze dla małych gospodarstw w urzędy rozjemcze zajmujące się wszystkimi gospodarstwami wiejskimi. Pod pojęcie gospodarstwa wiejskiego zostały wciągnięte nie tylko gospodarstwa rolne, ale także leśne, hodowlane, rybne i ogrodowe. Pod pojęciem gospodarstw małych umieszczono gospodarstwa mające do 100 ha. Do rozpatrywania spraw gospodarstw większych (powyżej 100 ha) utworzono wojewódzkie urzędy rozjemcze, natomiast do rozpatrywania spraw gospodarstw małych poniżej 100 ha utworzono powiatowe urzędy rozjemcze. Do uprawnień z 1932 roku urzędy rozjemcze otrzymały jeszcze prawo: a) rozliczenie procentów i innych korzyści majątkowych pobieranych przez właściciela, w stosunku wyższym niż dozwolony prawem, na poczet spłaty długu, b) zmniejszenia czynszu dzierżawnego i przedterminowego rozwiązania umów dzierżawnych. Spod działania urzędów rozjemczych wyłączono długi zaciągnięte wobec instytucji i urzędów wymienionych rozporządzeniem z 1932 roku oraz dodano do tego długi zaciągnięte wobec Centralnej Kasy Spółek Rolniczych w Warszawie i Ukraińskiej Szczadnyci w Przemyślu. Obszarowo działalność powiatowych urzędów rozjemczych rozciągała się na okręg samorządów powiatowych i miast wydzielonych z tych samorządów. Powiatowe urzędy rozjemcze podlegały wojewódzkim biurom do spraw finansowo-rolnych. Nadzór na biurami wojewódzkimi sprawował Minister Rolnictwa i Reform Rolnych za pośrednictwem Centralnego Biura do Spraw Finansowo-Rolnych. Na takich nowych zasadach działał także Powiatowy Urząd Rozjemczy w Jarosławiu, gdzie te nowe zasady wprowadzono 8 V 1933 roku. Tymczasem kryzys gospodarczy trwał dalej i rok 1943, był następnym rokiem ciężkiej sytuacji w rolnictwie. Zmusiło to rząd do przyznania kolejnych ulg posiadaczom gospodarstw wiejskich. Ulgi te obejmowały prawie cały zakres zobowiązań finansowych gospodarstw, ale tylko w sferze stosunków prywatnych. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej 24 X 1934 roku, rozłożone zostały spłaty długów rolniczych, których płatność już nastąpiła lub nastąpić miała przed 1 kwietnia 1935 roku na 28 rat półrocznych. Obniżono także oprocentowanie długów, a urzędy rozjemcze otrzymały prawo: a) obniżenie kosztów sądowych, egzekucyjnych i adwokackich, b) zmniejszenie należności z tytułu działów rodzinnych i spadkowych, c) obniżenie długów z tytułu ceny kupna nieruchomości ziemskich, d) obniżenie długów z tytułu reszty ceny kupna nieruchomości, e) uchylenie lub ograniczenie odpowiedzialności poręczycieli, f) uchylenie skutków zalegania z zapłatą. Urzędu rozjemcze otrzymały także prawo zastosowania pewnych rygorów wobec dłużników, którzy nie chcieli wywiązywać się ze swoich zobowiązań dłużniczych ustalonych przez urząd: W szczególności urząd rozjemczy mógł: a) uchylić prawo spłaty długu papierami wartościowymi, b) zmniejszyć lub uchylić ulgi, c) przekazać inwentarz dzierżawy na pokrycie należności wierzycieli. Urzędy rozjemcze działające na takich zasadach istniały do 1939 roku. Dalsza ich działalność została przerwana przez wojnę. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. J. Mleczak, Przemyśl 1979]