Akta c.k. notariusza Marcelego Wisłockiego w Dobromilu

Reference code
56/78/0
Number of series
0
Number of scans
0

Content:

Repertoria 1875-1877, sygn. 1-2; indeks do repertorium t. 1 b.d., sygn. 3.

The history of the creator:

Instytucja notariatu wywodzi się ze średniowiecznych kancelarii sądowych, prowadzących między innymi księgi i sporządzających akta dotyczące nieruchomości. Pierwszą ustawą regulującą działalność notariatu na terenie zaboru austriackiego buła ustawa z dnia 21 V 1855 r. Następną ustawą wnoszącą niewielkie tylko poprawki w stosunku do poprzedniej była ustawa z dnia 7 II 1858 roku. W dniu 25 VII 1871 r. została uchwalona ustawa wprowadzająca tak zwany porządek notarialny. Uchwała ta głosiła, że notariusze są ustanowieni i uwierzytelnieni przez państwo dla sporządzania i wystawiania dokumentów publicznych, dotyczących deklaracji i czynności prawnych. Notariuszy mianował Minister Sprawiedliwości. Kandydat na notariusza musiał spełniać pewne określone wymogi, a mianowicie: musiał mieć ukończone 24 lata, mieć ukończone nauki prawnicze, zdany egzamin notarialny, adwokacki lub sędziowski, 4 lata praktyki sądowej w tym, co najmniej 2 lata w kancelarii notarialnej, oraz cieszyć się nienaganną opinią. Notariusz składał przysięgę na wierność cesarzowi, oraz że będzie wypełniał swe obowiązki sumiennie i dokładnie. Pieczęć urzędowa notariusza zatwierdzona przez izbę notarialną mieściła w sobie orła austriackiego, imię i nazwisko notariusza jego tytuł „C.K. notariusz” nazwę kraju i siedziby urzędowej. Bezpośredni nadzór nad działalnością notariusza sprawowała izba notarialna i prezes sądu. Najwyższy nadzór należał do ministra sprawiedliwości. Ustawa regulująca działalność notariatów omawiała sposób sporządzania dokumentów, oraz warunki, jakim musiały odpowiadać strony i świadkowie. Każdy akt notarialny powinien w swej osnowie zawierać: miejsce, rok, miesiąc i dzień zawarcia układu między stronami, imię i nazwisko notariusza, określenie jego siedziby, imiona i nazwisko stron i świadków, osnowę sprawy, uwagę o odczytaniu stronom treści aktu i podpisy stron i świadków, podpis notariusza i odcisk jego pieczęci urzędowej. Przy sporządzaniu aktu notariusz zobowiązany był stwierdzić tożsamość stron i zaznaczyć to w akcie. Przy czynnościach, w których uczestniczyła osoba nie umiejąca pisać lub ułomna musiało być obecnych dwóch świadków. Dokumenty sporządzone przez notariusza nie mogły zawierać żadnych skrótów, a cyfry pisane po raz pierwszy musiały być literowane. Niedopuszczalne było wyskrobywanie lub wywabianie błędów w treści. Wszelkie poprawki w formie omówienia zamieszczano na końcu aktu. Dokument notarialny winien mieć stronnice ponumerowane i być zaopatrzony w liczbę repertorium (dziennika). Dziennik podawczy, czyli repertorium zawierał następujące rubryki: liczbę bieżącą sprawy, datę sporządzenia aktu, imię i nazwisko stron i miejsca zamieszkania stron, przedmiot ugody lub sprawy z wymieniem wartości, uwagi. Co kwartał notariusz był zobowiązany przedkładać prezesowi izby notarialnej uwierzytelniony przez siebie odpis dziennika podawczego. Oprócz dziennika podawczego notariusz miał obowiązek prowadzić: wykaz alfabetyczny wszystkich stron, wykaz imienny stron, dla których sporządził lub, od których wziął na przechowywanie testamenty czy też inne dokumenty, wykaz sum powierzonych sobie pieniędzy czy papierów wartościowych, Po śmierci, oddaleniu lub przeniesieniu notariusza w inne miejsce, akta u niego przechowywane wraz z repertorium, wykazami i pieczęciami za pośrednictwem izby notarialnej były przekazywane do archiwum notarialnego, które znajdowało się przy sądzie danego okręgu. Nowe prawo polskie o notariacie wprowadzone zostało Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 27 X 1933 r., wraz z rozporządzeniami wykonawczymi. Normowało ono sprawy obejmowania stanowisk notariuszy, nadzoru nad notariatem, czynności notarialnych i przechowywania akt. Powyższe rozporządzenie weszło w życie z dniem 1 I 1934 r. Towarzyszące mu Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 X 1933 r. ustaliło ilość stanowisk notariuszy i ich siedziby urzędowe. W stosunku do ustawy austriackiej z roku 1871 językiem urzędowym notariatu został ustanowiony język polski – jako język państwowy. Wcześniejsza ustawa o wprowadzeniu języka polskiego do notariatu pochodziła z dnia 31 VII 1924 r. Zgodnie z tą ustawą obywatelom polskim narodowości ruskiej, białoruskiej i litewskiej przysługiwało prawo używania języka macierzystego. Według Rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 27 X 1933 roku notariuszem mógł zostać tylko obywatel polski, który ukończył 30 lat życia, posiadał odpowiednie wykształcenie prawnicze i praktykę sądową. Notariusz był kompetentny do pełnienia swoich czynności tylko w okręgu sądu okręgowego swojej siedziby. Czynność wykonana poza tym okręgiem nie miała mocy czynności notarialnej. Przy wykonaniu swoich czynności notariusz korzystał z ochrony prawnej na tej samej zasadzie, co urzędnicy państwowi. Notariusz spisywał między innymi protokoły walnych zgromadzeń, spółek akcyjnych, członków spółdzielni i innych stowarzyszeń. Kancelarie notarialne zakończyły swą działalność w roku 1951 na mocy ustawy z dnia 25 maja 1951 r. Zostały wówczas powołane do życia państwowe biura notarialne. Powyższa ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 1952 roku. Siedziba urzędowa notariusza miasta Dobromila znajdowała się w okręgu Sądu Okręgowego w Przemyślu. C.K. notariusz Marceli Wisłocki czynności notarialne pełnił w latach 1870-1877. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. E. Gołąb, Przemyśl 1989]

Border dates:

1870-1877

Classification:

The name of the creator:

Dates:

1870-1877, 1870-1877, 1870-1877.

Former name:

Foreign language name:

Languages:

Availability:

Total archival files:

3

Total archival files processed:

3

Total archival files without records:

0

Total linear metres

0.0

Total linear metres processed

0.0

Total archival files without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Inventory tax uwagi
Book inventory approved Tak
Guide to collection Nie
Book inventory approved Tak
Guide to collection Nie
Book inventory approved Tak
Guide to collection Nie

Zespół zmikrofilmowany - nr mkrf. 56/3442–56/3444