Szkoła Podstawowa Nr 10 w Przemyślu

Reference code
56/334/0
Number of series
1
Number of scans
0

Content:

Arkusze ocen sprawowania i postępów w nauce uczniów urodzonych w latach 1930–1935, 1945/47–1947/51, sygn. 15; listy dzieci w wieku szkolnym z roczników 1930–1948, 1937–1956, sygn. 6; księga protokołów Rady Pedagogicznej 1947–1952, sygn. 7-8; księga wizytacji 1949-1950, sygn. 9; kronika szkoły 1944–1955, sygn. 10.

The history of the creator:

W 1774 roku wprowadzono we wszystkich krajach koronnych Austrii „Ogólny regulamin dla niemieckich szkół normalnych i trywialnych”, opracowany przez znanego reformatora oświaty Jana Ignacego Felbigera. Regulamin przewidywał w zakresie szkolnictwa elementarnego powstanie w każdej parafii trzyklasowej szkoły trywialnej (Trivialschule). W miastach będących siedzibami obwodów (cyrkułów) miały natomiast powstawać czteroklasowe szkoły główne (Hauptschulen), będące szkołami elementarnymi wyższego stopnia. Jako język nauczania w obu rodzajach szkół miał obowiązywać język niemiecki. W praktyce ze względu na trudności związane z utrzymaniem szkół i brak wykwalifikowanych nauczycieli sieć szkół trywialnych w Galicji była bardzo słabo rozwinięta, a jako język wykładowy stosowano w nich obok języka niemieckiego również język polski i ruski. Nowe przepisy prawne odnoszące się do szkolnictwa elementarnego, które zawierała „Ustawa polityczna niemieckich szkół ludowych dla cesarskich i królewskich prowincji austriackich z wyłączeniem Węgier, Lombardii, Wenecji i Dalmacji” z 1805 roku, pozostawiły bez zmian istniejący dotychczas rodzaj szkół. W ramach autonomii przyznanej Galicji, szkoły ludowe zostały w 1867 roku spolszczone. Na podstawie przepisów Ustawy z dnia 22 VI 1867 roku o języku wykładowym w szkołach ludowych i średnich Królestw Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim, język niemiecki był obowiązkowym przedmiotem nauczania dopiero od klasy trzeciej szkoły ludowej. W 1869 roku przeprowadzono reformę szkolnictwa ludowego w Austrii. Na terenie Galicji reformy tej dokonano opartą na ogólnopaństwowej, krajową Ustawą z dnia 2 V 1873 roku o zakładaniu i utrzymywaniu publicznych szkół ludowych i posyłaniu do nich dzieci, która została następnie zmieniona ustawą z dnia 23 V 1895 roku. Utworzone na podstawie powyższych przepisów szkoły ludowe dzieliły się na pospolite i wydziałowe. Pełny cykl nauki w szkole pospolitej trwał sześć lat. Istniały szkoły pospolite jedno-, dwu-, trzy-, cztero-, pięcio- i sześcioklasowe. Na wsi galicyjskiej zdecydowaną większość stanowiły szkoły jedno- i dwuklasowe. Trzyletnia szkoła wydziałowa, przygotowująca uczniów do przyszłego zawodu nie wymagającego ukończenia szkoły średniej, była oparta na podbudowie czterech klas szkoły pospolitej. W szkołach wydziałowych żeńskich nauka mogła być przedłużona o dwa lub trzy lata. Szkoły wydziałowe łączono pod jedną dyrekcję ze szkołami pospolitymi. W oparciu o przepisy wspomnianej wyżej ustawy z dnia 22 VI 1867 roku, dającej prawo decydowania o języku wykładowym danej szkoły utrzymującemu ją samorządowi gminnemu lub obszarowi dworskiemu, w Galicji Wschodniej działały szkoły ludowe z ukraińskim językiem nauczania. W przypadku, gdy szkoła uzyskiwała dotacje z funduszy publicznych, o języku wykładowym współdecydowały władze szkolne. Jeśli część uczniów uczęszczających do danej szkoły posługiwała się językiem polskim, a część ukraińskim, język nie będący językiem wykładowym był obowiązkowym przedmiotem nauczania. Pierwszym aktem prawnym, który uregulował organizację szkolnictwa w niepodległym państwie polskim był Dekret Naczelnika Państwa z dnia 7 II 1919 roku, o obowiązku szkolnym. Wprowadzał on obowiązek szkolny w zakresie siedmiu klas szkoły powszechnej. W przypadku braku w danej miejscowości pełnej szkoły powszechnej siedmioklasowej obowiązek ten miał być realizowany w szkołach cztero- lub pięcioklasowych z trzyletnią lub dwuletnią nauką uzupełniającą. Faktycznie w szkołach niżej zorganizowanych na terenie byłego zaboru austriackiego realizowano program siedmiu lub sześciu klas szkoły powszechnej poprzez naukę w klasach łączonych. Unifikację szkół powszechnych w II Rzeczypospolitej przeprowadziła Ustawa z dnia 11 III 1932 roku, o ustroju szkolnictwa. Jako podstawę organizacyjną i programową ustroju szkolnego przyjęto siedmioklasową szkołę powszechną najwyżej zorganizowaną (III stopnia). Obok szkół III stopnia miały również istnieć niżej zorganizowane szkoły II stopnia (sześcioklasowe) i I stopnia (czteroklasowe). Program szkoły powszechnej dzielił się na trzy szczeble programowe. Tylko szkoły III stopnia realizowały w pełni wszystkie trzy szczeble programowe. Absolwenci szkół I stopnia w celu uzyskania przyjęcia do szkoły średniej musieli kontynuować naukę w szkołach wyższego stopnia. Prawo mniejszości narodowych do uczenia się we własnym języku w szkołach państwowych regulowała Ustawa z dnia 31 VII 1924 roku, zawierająca niektóre postanowienia o organizacji szkolnictwa. W szkołach powszechnych położonych w miejscowościach posiadających co najmniej 25% ludności danej mniejszości narodowej, na urzędowo stwierdzone żądanie rodziców 40 dzieci tej mniejszości, wprowadzano jej narodowy język wykładowy. W przeciwnym wypadku obowiązywał język państwowy tj. polski. Natomiast, jeżeli w powyższych miejscowościach rodzice, co najmniej 20 dzieci zażądali nauki w języku polskim, wykład był dwujęzyczny, z tym, że połowa godzin była przeznaczona na naukę w języku danej mniejszości narodowej. Szkoły powszechne w okupowanym obszarze Generalnego Gubernatorstwa zostały otwarte w październiku 1940 roku. Podstawą prawną do uruchomienia szkół stanowiło Rozporządzenie o szkolnictwie w Generalnym Gubernatorstwie z dnia 31 X 1939 roku. Wprowadziło ono równocześnie segregację narodowościową w szkolnictwie. Dzieci narodowości niemieckiej mogły odtąd uczęszczać tylko do szkół niemieckich, dzieci polskie – tylko do szkół polskich. Z programów nauczania polskich szkół powszechnych usunięto geografię i historię Polski i wycofano przedwojenne podręczniki. 30 VII 1943 roku zostało wydane rozporządzenie „Reorganizacja nauczania w polskich szkołach powszechnych”, które poważnie zawęziło program nauczania. Równocześnie przy utrzymaniu siedmioletniego obowiązku szkolnego została ograniczona liczba szkół wyżej zorganizowanych. Na ziemiach polskich znajdujących się w latach 1939–1941 pod okupacją sowiecką wprowadzono organizację szkolnictwa obowiązującą w Związku Sowieckim. Jej podstawę stanowiła dziesięcioletnia szkoła średnia. Obok pełnych dziesięcioletnich szkół średnich istniały również szkoły niepełne obejmujące tylko niższe klasy. Władze sowieckie zorganizowały odrębne szkoły z językiem wykładowym rosyjskim, ukraińskim i polskim. Po zajęciu przez Niemców Małopolski Wschodniej w 1941 roku i utworzeniu Dystryktu Galicja, szkoły typu sowieckiego zlikwidowano i rozciągnięto na ten teren system szkolnictwa istniejący w Generalnym Gubernatorstwie. Organizacja szkolnictwa powszechnego w Polsce w latach 1944-1948 opierała się na przepisach ustawy z dnia 11 III 1932 roku. Innowację w stosunku do niej stanowiło zlikwidowanie w 1944 roku odrębności programowej szkół poszczególnych stopni i wprowadzenie realizacji przez wszystkie szkoły powszechne jednakowego programu nauczania. Dzieci starsze z rejonu szkół niepełnych miały uczęszczać do wyższych klas najbliższej szkoły siedmioletniej zwanej wtedy szkoła zbiorczą. Natomiast Instrukcja z dnia 16 VII 1945 roku w sprawie organizacji roku szkolnego 1945/46 w średnich szkołach ogólnokształcących przedłużyła o klasę VII naukę uczniów szkół powszechnych zamierzających się ubiegać o przyjęcie do szkoły średniej. Istotna zmiana w szkolnictwie nastąpiła z początkiem roku szkolnego 1948/49, kiedy część szkół powszechnych została połączona z państwowymi gimnazjami i liceami ogólnokształcącymi w jednolite jedenastoletnie szkoły ogólnokształcące stopnia podstawowego i licealnego. Nowo powstałe szkoły realizowały program siedmiu klas szkoły podstawowej i czterech klas liceum ogólnokształcącego. Pozostałe szkoły powszechne działały odtąd jako szkoły ogólnokształcące stopnia podstawowego. Niezależnie od posiadanej organizacji (pełne siedmioklasowe lub niepełne sześcio- i czteroklasowe) realizowały one jednakowy program nauczania. Okres działalności szkół podstawowych siedmioklasowych zamyka wprowadzenie w życie Ustawy z dnia 15 VII 1961 roku o rozwoju systemu oświaty i wychowania, przyjmującej za podstawę organizacyjną i programową systemu kształcenia i wychowania ośmioletnią szkołę podstawową. [Na podstawie przewodnika, oprac. M. Dalecki, Przemyśl 1994]

Border dates:

1937-1956, 1963, 1983-1984

Classification:

The name of the creator:

Dates:

1937-1956, 1937-1956, 1937-1956, 1963-1963, 1963-1963, 1963-1963, 1983-1984, 1983-1984, 1983-1984.

Former name:

Foreign language name:

Languages:

Availability:

Total archival files:

13

Total archival files processed:

10

Total archival files without records:

0

Total linear metres

0.0

Total linear metres processed

0.1

Total archival files without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Inventory tax uwagi
Book inventory approved Tak
Guide to collection Nie
Delivery and acceptance list Tak
Book inventory approved Tak
Guide to collection Nie
Delivery and acceptance list Tak
Book inventory approved Tak
Guide to collection Nie
Delivery and acceptance list Tak