Referat Ogólny: przepisy ogólne, Komisariat Rad Ludowych Śląskich w Sosnowcu, sprawy osobowe urzędników z lat 1918-1938, sygn. 1-16, 943, 1192 Referat Organizacyjny: organizacja i lustracja starostwa, podział administracyjny, interpelacje i interwencje posłów i senatorów, telefonogramy z lat 1918-1939, sygn. 17-26, 944,1193 Referat Bezpieczeństwa: sprawozdania i raporty sytuacyjne, stronnictwa polityczne, organizacje, stowarzyszenia, związki zawodowe, zebrania i wiece, strajki z lat 1918-1939, sygn. 27-372, 945-1080, 1194-1212 brak sygn. 33, 34, 37, 38, 39, 42, 43, 50, 51, 66, 77, 79, 80, 81, 85, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 109, 110, 111, 117, 130, 132, 133, 139, 140, 146, 149, , 203, 284, 308, 309, 310, 314 Referat Porządku Publicznego: sprawy prasowe, konfiskaty, imprezy, sprawy obcokrajowców, cudzoziemcy-rejestracja, sprawy paszportowe z lat 1919-1939, sygn. 373-461, 1081-1087, 1190, 1213-1220 Referat Administracyjny: sprawy obywatelstwa, ustalenie przynależności, sprawy przedmiotów zabytkowych w upaństwowionych pałacach z lat 1861-1939, sygn. 462-493, 1088-1092, 1221-1224 Referat Wyznaniowy: sprawy parafii katolickich, ewangelickich i gmin żydowskich z lat 1918-1938, sygn. 494-514, 1093-1099 Referat Karny: sprawy karno-administracyjne z lat 1920-1939, sygn. 515-520, 1100 Referat Wojskowy: sprawy poborowe i mobilizacyjne z lat 1919-1939, sygn. 521-566, 1101-1103, 1162-1189, 1191, 1225 Referat Przemysłowy: sprawy cechów i wybory do Izby Rzemieślniczej z lat 1918-1939, sygn. 567-611, 1004-1109, sygn. dodatkowa 604a Referat Wodny: regulacje rzek Czarnej i Białej Przemszy oraz Brynicy, młyny wodne, księga wodna z lat 1919-1939, sygn. 612-646, 1110, 1226 sygn. dodatkowa 626a, 627a brak sygn. 627a, sygn. nieciągła 644 Referat Aprowizacyjny: aprowizacja Zagłębia Dąbrowskiego z lat 1919-1939, sygn. 647-674 Referat Samorządowy: protokoły posiedzeń rad gminnych, wybory sołtysów, zażalenia sołtysów i wójtów z lat 1918-1936, sygn. 675-756, 1111-1112 Referat Opieki Społecznej: nieszczęśliwe wypadki w przemyśle z lat 1919-1937, sygn. 757-776, 1113-1118 Referat Budżetowo-Gospodarczy: preliminarze budżetowe z lat 1919-1937, sygn. 777-785 Referat Sanitarny: kontrole sanitarne, choroby zakaźne z lat 1919-1938, sygn. 786-839, 1119-1120 Referat Weterynaryjny: nadzór weterynaryjny, zwalczanie chorób z lat 1919-1939, sygn. 840-855 Referat Ochrony Lasów z lat 1919-1933, sygn. 856-857 Referat Budowlany: budowa domów mieszkalnych i zabudowań gospodarskich z lat 1919-1939, sygn. 858-935, 1227 brak sygn. 921 Referat Inwalidów: przepisy, zgłoszenia zaopatrzenia rodzin, księgi przeglądów lekarskich inwalidów, akta rewizyjno-lekarskie inwalidów wojennych, wyroki Najwyższego Trybunału Administracyjnego w sprawach inwalidów z lat 1916-1939, sygn. 936-942, 1121, 1228-1247 Komisje Szacunkowe: szkody wojenne z lat 1917-1927, sygn. 1121-1161, 1248 brak sygn. 1145, 1146 Referat Rolnictwa i Reform Rolnych: zmiany gruntów, scalanie, przymusowy wykup gruntów, parcelacje z lat 1925-1939, sygn.1249-1268

Podstawę prawną działania Starostwa, jako władzy administracyjnej I instancji, stanowiło rozporządzenie wykonawcze Rady Ministrów do rozporządzenia z 28 sierpnia 1919 roku o tymczasowej organizacji powiatowych władz administracyjnych pierwszej instancji na obszarze byłego zaboru rosyjskiego, uzupełnione rozporządzeniem Rady Ministrów z 1921 roku oraz rozporządzenie Prezydenta RP o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej z 19 stycznia 1928 roku. Do obszaru starostwa będzińskiego do 1927 roku wchodziło 5 gmin miejskich: Będzin, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec i Zawiercie oraz 24 gminy wiejskie. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 12 grudnia 1926 roku nastąpił podział powiatu będzińskiego. Z wydzielonych gmin: Mierzęcice, Siewierz, Rokitno Szlacheckie, Poręba, Kromołów, Włodowice, Mrzygłód, Pińczyce, Koziegłowy, Koziegłówki, Rudnik Wielki, Choroń (późniejszy Poraj), Żarki, Niegowo oraz miasto Zawiercie został utworzony powiat zawierciański z siedzibą władz w mieście Zawierciu. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 19 marca 1928 roku w sprawie powiatów miejskich miasto Sosnowiec utworzyło powiat miejski dla celów administracji państwowej. Starosta powiatowy w Będzinie równocześnie funkcję starosty grodzkiego w Sosnowcu. Starostwo będzińskie wchodziło w skład województwa kieleckiego. Nazwa urzędu ulegała w latach 1918-1919 zmianom. W listopadzie 1918 roku urząd nosił nazwę „Komisariat Ludowy powiatu Dąbrowskiego”, a starosta występował jako „Komisarz Tymczasowego Rządu Republiki Ludowej na powiat Dąbrowski”. W marcu 1919 roku w pismach występuje nazwa „Komisariat Rządowy na powiat Będziński”. Ostateczna nazwa „Starostwo Powiatowe Będzińskie” ukształtowała się pod koniec 1919 roku. Organizację starostwa ustalały zarządzenia: przepisy lub rozporządzenia wojewody kieleckiego i załączane do tych ostatnich statuty organizacyjne i szczegółowe podziały czynności. Według statutu z 30 grudnia 1930 roku starostwo obejmowało następujące referaty: Ogólny, Organizacyjny, Bezpieczeństwa, Porządku Publicznego, Administracyjny, Wyznaniowy, Karny, Wojskowy, Przemysłowy, Wodny, Aprowizacyjny, Gminny, Opieki Społecznej, Budżetowo-Gospodarczy, Sanitarny, Weterynaryjny, Ochrony Lasów, Budowlany, Inwalidów Wojennych (obejmował swą działalnością powiaty: będziński, częstochowski, miechowski, olkuski i zawierciański). oprac. S. Poprawska, Katowice 1954

mapy i rysunki techniczne