Gemeinde Zombkowitz /Gmina Ząbkowice/: Allgemeine Verwaltung /Administracja Ogólna/: zarządzenie starosty będzińskiego w sprawie utrzymania spokoju i bezpieczeństwa z lat 1939, sygn. 1 Polizei /Policja/: konfiskata radioodbiorników, sprawy meldunkowe z lat 1939-1945, sygn. 2-5 Bau-Wohnung und Siedlungswesen /Budownictwo, Gospodarka mieszkaniowa, Osadnictwo/: budownictwo mieszkaniowe z lat 1940-1942, sygn. 6 Wirtschftsförderung: wykazy polskich zakładów przemysłowych z lat 1944, sygn. 7-9 Finanz und Steuerwesen /Finanse i podatki/: sprawy zarobkowe z lat 1943-1944, sygn. 10-11

W 1864 roku nastąpiły zmiany w dotychczasowej organizacji władz wiejskich na terenie Królestwa Polskiego. Ukaz o urządzeniu gmin wiejskich z dnia 19 lutego (2 marca) 1864 roku (Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 62) stanowił, że gmina wiejska składać się miała z wiosek, kolonii oraz folwarków i dworów właścicieli ziemskich, a władzę w gminie sprawować miał samorząd gminny reprezentowany przez: zebranie gminne, wójta oraz sołtysów. Sprawy sporne rozpatrywane były przez sądy gminne. Nowego podziału na gminy miał, zgodnie z wspomnianym ukazem, dokonać Komitet Urządzający. Zebranie gminne stanowiło organ uchwałodawczy, władzę wykonawczą sprawowali, wybierani na zebraniach gminnych, wójt i sołtysi. Bieżące czynności kancelaryjne wykonywał pisarz gminny. W razie potrzeby mogli być zatrudniani inni urzędnicy, tacy jak: poborca podatków, inspektor szkół i szpitali, gajowy. Według ukazu do kompetencji wójta należało: zwoływanie zebrań gminnych, wykonywanie ich uchwał, zarządzanie funduszami gminnymi, wydawanie paszportów, nadzór nad działalnością sołtysów, szkół i innych instytucji funkcjonujących na terenie gminy, utrzymywanie dobrego stanu dróg ogłaszanie rozporządzeń władz nadrzędnych, czuwanie nad porządkiem w miejscach publicznych oraz bezpieczeństwem osób, zapobieganie włóczęgostwu i żebractwu, przeciwdziałanie pożarom, i innym klęskom żywiołowym, sprawy zakwaterowania wojska. Podlegał on naczelnikowi powiatu. Nową organizację władz gminnych wprowadziły przepisy Dekretu Naczelnika Państwa z 27 listopada 1918 roku o utworzeniu Rad Gminnych na obszarze byłego Królestwa Kongresowego (Dziennik Praw Państwa Polskiego Nr 18, poz. 48). Wprowadził on rady gminne, rozszerzył prawo udziału w zgromadzeniu gminnym na obywateli obojga płci, którzy mieli skończone 21 lat i byli stałymi mieszkańcami gminy. Organami gminy były: wójt, rada gminna i zebranie gminne. Rada składała się z wójta i 12 członków wybieranych w tajnym głosowaniu przez zgromadzenie gminne względną większością głosów. Do kompetencji rady należało: przygotowanie wniosków i budżetu, czuwanie nad wykonaniem uchwał, zarządzanie nieruchomościami i funduszami, kierowanie instytucjami i zakładami gminnymi, mianowanie urzędników, kontrola działalności wójta. Przewodniczącym rady był wójt. Zwoływał on jej posiedzenia przynajmniej raz w miesiącu. Uchwały na zebraniu gminnym zapadały większością głosów obecnych. Obrady były jawne. Nadzór nad działalnością rad gminnych wykonywały wydziały powiatowe. Naczelnikiem wydziału powiatowego był starosta powiatowy. Po wybuchu II wojny światowej na obszary wcielone do Rzeszy rozciągnięto obowiązującą od 1 kwietnia 1935 roku niemiecką ordynację gminną (Deutsche Gemeindeordnung vom 30. I. 1935). Zgodnie z obowiązującą zasadą jednoosobowego kierownictwa całość spraw gminnych skupiała się w ręku burmistrza. Sprawował on również zwierzchnictwo nad radą gminną, która była tylko organem doradczym. Władzę zwierzchnią sprawował starosta, który stał na czele powiatu. Niemiecka gazeta urzędowa „Kreis Blatt des Landkreises Bendzin” z 14 października 1940 roku podawała nowy podział administracyjny powiatu będzińskiego. Siedzibę urzędu gminnego przeniesiono z Wojkowic Kościelnych do Ząbkowic i zmieniono zasięg terytorialny gminy. Część gromad przyłączono do gminy Łagisza i Bobrowniki. [na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. E. Palion, Będzin 1972]