Magistrat: Wydział I: zarządzenia, wyborcy (1893-1919), cudzoziemcy, obcokrajowcy, naturalizacja, rolnictwo, łowiectwo, rzemiosło, cechy, Urzęd Celny w Chełmcach, koncesje budowlane, budynki, grunty i zakłady komunalne, podatki, robotnicy polscy i rosyjscy (1852-1913), polscy zbiegowie, towarzystwa, wybory władz gminy żydowskiej, rejestry urodzeń, ślubów i zgonów Żydów, pobór podatków, , finanse szkoły katolickiej, remonty szos, dróg i ulic, ceny żywności, straż pożarna, żegluga na Gople, ochrona zdrowia (epidemia 1831 r.), targi i jarmarki Wydział II (1816-1919): wybory członków magistratu i miejskiej rady, deputacje, wprowadzenie miejskiej ordynacji, wybory do sejmiku powiatowego i prowincjonalnego, towarzystwa, budowa i remonty szkół Wydział III (1840-1919) [1924]: żandarmeria, sprawy Żydów, mobilizacja, zakup koni dla wojska Wydział IV (1796-1919 ): odpisy dokumentów (1592-1754), zarządzenia skarbnika i kontrole kasy miejskiej, towa-rzystwa niemieckie, zaopatrzenie wojska, nielegalne przekraczanie granicy, pomoc dla inwalidów i wdów Zarząd Miejski (1919-1939): Wydział Ogólno-Organizacyjny: statuty, wybory członków magistratu i rady miejskiej, wybory do Sejmu, Senatu i Sejmiku Powiatowego, protokólarz rady (1929-1939) i magistratu (1938-1939, 1945-49), kontrole starościńskie, uchodźcy z Kongresówki, sprawy procesowe, zmiany administracyjne granic miasta, obchody świąt i uroczystości państwowych Wydział Finansowo-Budżetowy (1894) 1919-1939: budżety i ich wykonanie, kontrole kasy miejskiej, pobór podatków i opłat, pożyczka narodowa Wydział Gospodarki Gminnej (1816) 1919-1939: okólniki, rozporządzenia, regulaminy, rozbudowa miasta, przedsiębiorstwa przemysłowe i zakłady budowlane, zezwolenia na budowę, dzierżawa gruntów miejskich, rolnictwo, produkcja rolna, ceny, aprowizacja, handel okrężny, targi i jarmarki, zakłady komunalne, wytwórnia win i soków owocowych, zabytki, Mysia Wieża, utrzymanie dróg i mostów, rejestry łodzi, kajaków i żaglówek na Gople, bezrobotni Wydział Administracyjny [1896] (1919-1939): spis i ruch ludności, towarzystwa i stowarzyszenia, cenzura, cechy, kursy rzemieślnicze, szkolnictwo, dozór szkolny, zatrudnianie nauczycieli, biblioteki polskie i niemieckie, budowa kościołów, gmina żydowska, fundusz obrony narodowej, weterani powstań narodowych, pobór, dezerterzy, inwalidzi wojenni, szkody wojenne, cmentarze, związki zawodowe Magistrat (1939-1945): rozporządzenia, wykazy Polaków, osiedlanie Niemców-czarnomorców, jeńcy wojenni, rekwizycja broni, przydziały żywności, szkody wojenne, sprawy stanu cywilnego

Prawa miejskie nadał Władysław Jagiełło w 1422 roku, wcześniej zamek kruszwicki był siedzibą kasztelanii oraz starostwa. W latach 1123-1124 Kruszwica była siedzibą biskupstwa kruszwickiego. W czasie I ozbioru miasto znalazlo się w granicach państwa pruskiego, wyzwolone podczas powstania wielkopolskiego dnia 3 stycznia 1919 r. Podstawą ustroju władz miejskich w XIX wieku były ordynacje, początkowo z 11 marca 1850 r., a następnia z dnia 30 maja 1853 r. W drugiej połowie XIX w. rada miejska Kruszwicy liczyła 11 radnych, natomiast w skład kolegium magistrackiego wchodził burnistrz oraz 3 ławników. Ustrój władz miejskich w dwudziestoleciu międzywojennym regulowała ustawa z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie samorządu terytorialnego. Kruszwica była miejscem ogólnopolskich obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego