Oddział ogólno-organizacyjny 1945-1954 (30 j.a.): zarządzenia, posiedzenia plenarne, sesje, komisje, posiedzenia Prezydium, uchwały Prezydium, posiedzenia Zarządu, zebrania gromadzkie, zebrania sołtysów, sprawozdania, informacje, przedsiębiorstwa, drogi i place, nadzór budowlany, nadzór budowlany, szkody wojenne, Oddział administracyjny 1945-1954 (10 j.a.): sprawy USC, ewidencja ludności, weryfikacja, opinie, obywatelstwo, spisy ludności, Oddział finansowo-podatkowy 1946-1954 (18 j.a.): budżety, sprawozdania budżetowe, Oddział gospodarki społecznej 1945-1950 (7 j.a.): rolnictwo, wykazy i rejestry, przemysł, rzemiosło, handel książki meldunkowe 1949-1954 (5 j.a.), zaświadczenia o zameldowaniu 1945-1947 (1 j.a.), akta osobowe 1945-1950 (1 j.a.); nab. 8275/2016: akta osobowe 1948 (1 j.a.).

Rady narodowe działały na podstawie ustawy z dnia 11 listopada 1944 roku i dekretu PKWN z dnia 23 listopada 1944 roku o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego. W gminach utworzono rady narodowe i zarządy gminne, które działały równolegle do 1950 roku. Rady narodowe były organami samorządu terytorialnego. Gminna rada narodowa wybierała prezydium jako organ kierujący jej pracami, natomiast organem wykonawczym był zarząd gminy. Zarząd składał się z wójta, podwójciego i trzech członków wybieranych przez radę narodową. Władzą zwierzchnią i nadzorczą była Krajowa Rada Narodowa. Do kompetencji terenowych rad narodowych, w tym także i gminnych należało: planowanie działalności publicznej - ustalanie budżetu oraz planu swiadczeń w naturze, kontrola działalności organów wykonawczych oraz instytucji i osób wykonujących funkcje zlecone w zakresie administracji i gospodarki publicznej, powoływanie samorządowych organów wykonawczych, ustalanie zasad i warunków, na których organy wykonawcze samorządu mogą zawierać umowy w sprawie zaciągania pożyczki, zbycia, zamiany lub obciążenia majątku nieruchomego, uchwalanie regulaminów obrad i komisji. Ustawa z marca 1950 roku zniosła dualizma w administracji terenowej - administracja państwowa i samorządowa - a także dualizm wewnątrz adminstracji samorządowej (gminne rady narodowe i zarządy gminne, a powoływała rady narodowe jako terenowe organy jednolitej władzy państwowej). Zgodnie z ustawą rady narowoewe wybierane były przez ludność. Jako terenowe organy jednolitej władzy państwowej m.in. kierowały na swoim terenie działalnością gospodarczą, kulturalną, społeczną, wybierały i odwoływały prezydium rady narodowej, powoływały komisje radzieckie, powoływały komisje stałe i doraźne, kierowały działalnością swoich organów i rozpatrywały ich sprawozdania, uchwalały budżety terenowe i nadzorowały ich wykonanie, uchwalały plany gospodarcze, stanowiły o terenowych daninach, opłatach i świadczeniach nadanych im przez ustawy w ramach uprawnień. Organem wykonawczym i zarządzającym rady narodowej było prezydium złożone z przewodniczącego, jego zastępcy oraz sekretarza i członków prezydium. Poszczególnymi dziedzinami spraw należących do właściwości rad narodowych zarządzały wydziały /oddziały, referaty/ prezydium. Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres działania wydziałów określało prezydium rady narodowej, zgodnie z wytycznymi i instrukcjami Rady Ministrów. Zwierzchni nadzór nad radami narodowymi sprawowała Rada Państwa. Gminne rady narodowe funkcjonowały do 31 grudnia 1954 roku. W ich miejsce powołano gromadzkie rady narodowe na podstawie ustawy z dnia 25 września 1954 o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Stefan Czech , Opole ]

zmiany w rozmiarze zespołu zatwierdzono na posiedzeniu Komisji Metodycznej w dniu 04.12.2009 (protokół nr 10/09)