sprawy organizacyjne Miejskiej Rady Narodowej - wykazy radnych, ankiety osobowe radnych 1950, 1952 (2 j.a.), protokoły sesji Miejskiej Rady Narodowej 1950-1973 (24 j.a.), ewidencja członków komisji Miejskiej Rady Narodowej, kwestionariusze członków komisji 1954 (2 j.a.), komisje radzieckie: plany pracy, protokoły z posiedzeń i przeprowadzonych kontroli 1950-1957 (9 j.a.), Zespół Miejski - protokoły z posiedzeń 1952, 1956 (2 j.a.), protokoły z posiedzeń Prezydium Miejskiej Rady Narodowej 1950-1973 (24 j.a.), uchwały Prezydium Miejskiej Rady Narodowej: księga uchwał, realizacja uchwał 1950-1953 (2 j.a.), zebrania mieszkańców - protokoły z zebrań 1954 (1 j.a.), plan finansowo- rzeczowy kapitalnych remontów budynków mieszkalnych 1955 (1 j.a.), plan kapitalnych remontów 1959 (1 j.a.), sprawozdania z działalności Prezydium Miejskiej Rady Narodowej 1950-1951, 1955 (3 j.a.), sprawozdania statystyczne GUS 1951-1956 (9 j.a.), skargi i zażalenia - rejestr 1951-1957 (1 j.a.), kontrole i inspekcje zewnętrzne - protokół i sprawozdanie z kontroli działalności Prezydium Miejskiej Rady Narodowej 1953 (1 j.a.), kontrola archiwum zakładowego - protokół 1955 (1 j.a.), budżet miasta 1951-1958 (7 j.a.), sprawozdania budżetowe 1951-1958 (6 j.a.), akta przedsiębiorstw miejskich: Zieleń Miejska - plan pracy, plan produkcji i zaopatrzenia podstawowego przedsiębiostw komunalnych, zakładów i jednostek ogrodniczych 1953 (2 j.a.), Zarząd Nieruchomości - plan finansowo-gospodarczy 1950-1951 (1 j.a.), Miejski Zarząd Budynków Mieszkalnych - utworzenie przedsiebiorstwa, sprawozdania z działalności, plany finansowo- gospodarcze, bilanse 1950-1952, 1955-1957 (9 j.a.), Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej - sprawozdania z działalności, plany techniczno-ekonomiczne, bilanse 1951 - 1960 (10 j.a.), inwenstycje komunalne - urządzenie parku miejskiego 1951-1952 (1 j.a.), Lasy Miejskie - przekazanie przedsiębiorstw w zarząd Okręgu Lasów Państwowych, sprawozdania z wykonania planu 1951-1953 (2 j.a.), Miejskie Przedsiębiorstwo Remontowo-Budowlane - plany techniczno-ekonomiczne, bilanse 1952-1955 (8 j.a.), dokumentacja projektowo-kosztorysowa urządzeń komunalnych 1958 (1 j.a.), projekt techniczno-roboczy urządzeń komunalnych 1959 (1 j.a.), akta organizacji: Koło Ligi Kobiet - protokoły z posiedzeń, sprawozdanie z działalności 1951 (1 j.a.), Podstawowa Organizacja Partyjna - protokoły z zebrań 1952-1956 (1 j.a.), Koło Związku Młodzieży Polskiej - protokoły z zebrań, spisy członków, ankieta sprawozdawcza 1955-1956 (1 j.a.), książki ewidencyjne nieruchomości 1952 (7 j.a.); nab. 7650/2015: plany gospodarcze miasta, sprawozdania z wykonania budżetu 1964-1974 (6 j.a.).

Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Oleśnie utworzono na podstawie ustawy o terenowych organach jednolitej władzy państwowej z 20 marca 1950 roku. 15 czerwca tegoż roku odbyła się inauguracyjna sesja Miejskiej Rady Narodowej, podczas której dokonano wyboru prezydium nowo utworzonej rady. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Oleśnie objęło swoją działalnością teren miasta, w skład którego do października 1961 roku wchodziła miejscowość Łowoszów. Na swoim terenie rada kierowała działalnością gospodarczą, społeczną i kulturalną, miała także zapewnić ochronę porządku publicznego i czuwać nad przestrzeganiem praworządności. Swoje zadania rada realizowała poprzez uchwalanie terenowego planu i budżetu, a także nadzorowanie jego wykonania. Dla wykonywania funkcji kontrolnych rada powoływała komisje, które obok funkcji kontrolnych, zobowiązane były do badania i opracowywania spraw zleconych przez radę, bądź prezydium. Zgodnie z uchwałą Rady Państwa z 12 maja 1950 roku, która rady narodowe zobowiązywała do powołania komisji stałych oraz, zalecała tworzenie komisji niestałych, w Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Oleśnie, uchwała nr 36 z 11 sierpnia 1950 roku powołano do działalności następujące komisje stałe: zdrowia, pracy i pomocy społecznej, gospodarki drogowej, finansowo – budżetową, oświaty i kultury, urządzenia osiedli, komisję rolną. Zatwierdzono również osobowe składy poszczególnych komisji, a liczba ich członków wahała się od czterech do dziewięciu osób. Siódmą stałą komisję rady – Komisję Mandatową – powołano do działalności dopiero w roku następnym, to jest w 1951. 22 grudnia 1950 roku, obok sześciu działających już stałych komisji rady, powołano liczącą czternastu członków komisję niestałą, tj. Obywatelską Komisję Podatkową. Wewnętrzna struktura organizacyjna prezydiów miejskich rad narodowych miast nie stanowiących powiatów uregulowana została uchwałą Rady Ministrów z 17 kwietnia 1950 roku, a przede wszystkim w załączonej do uchwały Instrukcji nr 3 w sprawie tworzenia wydziałów i referatów prezydiów rad narodowych. Zgodnie z powyższymi postanowieniami w Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Oleśnie, w początkowym okresie istnienia, działały następujące referaty: Referat Ogólno – Administracyjny, Referat Finansowy, Referat Spraw Socjalnych i Kulturalnych, w ramach którego działało Biuro Rolne i Biuro Pomocy Społecznej, Referat Wojskowy, Referat Gospodarki Komunalnej, któremu podlegały w owym czasie następujące przedsiębiorstwa miejskie: Zarząd Nieruchomości, Zakład Wodociągowy, Cegielnia Miejska, Lasy Miejskie oraz, Miejskie Przedsiębiorstwo Remontowo – Budowlane. Ponadto niezależnie od referatów, przy Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Oleśnie działał Urząd Stanu Cywilnego. Nowa ustawa o radach narodowych z 25 stycznia 1958 roku , wprowadziła pewne modyfikacje do dotychczasowego ustroju administracji terenowej. Przyznawała ona wydziałom prezydiów rad narodowych status samodzielnych organów administracji, zarządzających poszczególnymi dziedzinami spraw należących do kompetencji rad narodowych. Ponadto wspomniana powyżej ustawa ustalała zakres działania miejskich rad narodowych powierzając im w szczególności sprawy gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, oświaty i kultury, a także zdrowia i opieki społecznej. Począwszy od roku 1958 wzrasta również rola i samodzielność komisji radzieckich, zaś ich rodzaj i ilość określały już same miejskie rady narodowe. 15 lutego 1958 roku, w oparciu o nową ustawę o radach dokonano wyboru nowego prezydium, a uchwałą Miejskiej Rady Narodowej nr 2/I/58 powołano do działalności sześć stałych komisji rady. Były to: Komisja Finansowo – Budżetowa, Komisja Ochrony Porządku i Bezpieczeństwa Publicznego, Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Komisja zaopatrzenia Ludności, Komisja Oświaty i Kultury, Komisja Zdrowia, Zatrudnienia i Pomocy Społecznej. Ich skład osobowy wahał się od 5 do 6 osób. 31 marca 1958 roku, uchwałą Miejskiej Rady Narodowej nr 3/II/58, powołano siódmą, stałą komisję – Komisję Mandatową. Po 1958 roku zadania i kompetencje rad narodowych były rozszerzane jeszcze dwukrotnie. I tak, w 1959 roku, w myśl uchwały nr 469 Rady Ministrów z 4 grudnia, prezydia powiatowych rad narodowych przekazały prezydium miejskich rad narodowych „wszystkie zadania w zakresie utrzymania urządzeń komunalnych” na terenie miasta, ponadto dalsze sprawy z zakresu oświaty, kultury i finansów. Dalsze uprawnienia rady rozszerzyła obszerna nowelizacja do ustawy o radach narodowych uchwalona 28 czerwca 1963 roku. Jeszcze 2 marca 1963 roku, na posiedzeniu Prezydium, uchwałą nr 7/5/63, postanowiono utworzyć następujące referaty: Referat Organizacyjno – Administracyjny, Referat Finansowo – Budżetowy, Referat Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Referat Rolny i Opieki Społecznej, Referat Socjalno – Kulturalny, Referat Meldunkowy i Wojskowy, USC. Taka struktura referatów nie utrzymała się jednak zbyt długo i już na posiedzeniu Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w dniu 16 lipca 1963 roku, uchwałą nr 14/37/63, wprowadzono poprawkę do wcześniejszych postanowień. W wyniku tego z dniem 1 lipca 1963 roku w Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Oleśnie miał obowiązywać podział na następujące referaty: Referat Organizacyjno – Administracyjny, Referat Finansowo – Budżetowy, Referat Skupu i Rolnictwa, Referat Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. Ustalona w ten sposób struktura wewnętrzna przetrwała bez zmian do początku lat siedemdziesiątych. wówczas to został wprowadzony nowy podział organizacyjny prezydiów rad narodowych wszystkich szczebli na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 20 marca 1970 roku. Miasta zróżnicowano w zależności od wielkości. taka struktura organizacyjna prezydiów miejskich rad narodowych, wprowadzona do końca 1970 roku, przetrwała bez zmian aż do ich likwidacji. Zasadnicze zmiany w ustroju rad narodowych miast nie stanowiących powiatów i ich organów wykonawczych nastąpiły na przełomie lat 1972/1973. Uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu nr 18/100/72 z dnia 6 grudnia 1972 roku, w sprawie utworzenia gmin w województwie opolskim, w Oleśnie powołano gminę z siedzibą gminnej rady narodowej, która miała rozpocząć działalność od 1 stycznia 1973 roku. Jednakże jeszcze w 1973 roku Prezydium Miejskiej Rady Narodowej kontynuowało swoją działalność, którą ostatecznie zakończyło w październiku tegoż roku. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Renata Łuczków - Makłowicz, Opole 1995]