Akta stanu cywilnego parafii prawosławnej w Sokołowie Podlaskim

Reference code
62/1475/0
Number of series
0
Number of scans
0

Content:

akta urodzeń, małżeństw, zgonów 1878, 1880 sygn. 1,2

About the Creator:

Na mocy art.. 69 konstytucji z 1807r wprowadzony został w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona, a wraz z nim urzędy i księgi stanu cywilnego. Dekret Króla Saskiego Fryderyka Augusta z 23.02. 1809r. regulował sposób prowadzenia akt stanu cywilnego (Dz PKW nr 9/10 art.. 1-12). W zasadzie księgi mieli prowadzić świeccy urzędnicy, w praktyce obowiązki te powierzono duchownym. Na mocy Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego (Postanowienie Rady Administracyjnej z 3.11. 1825 Dodatek do rozdz. IV Dz. P. KP T.10) w 1825r akta stanu cywilnego złączono z księgami kościelnymi. Proboszcz parafii był jednocześnie urzędnikiem stanu cywilnego. Przepisy szczegółowo regulowały sposób prowadzenia ksiąg, ich kontroli (2 egz. protokółu sprawdzenia akt). Księgi prowadzono w formie duplikatów służących do zapisywania urodzeń, małżeństw, zgonów z jednego roku lub unikatów, gdzie zapisywano jeden rodzaj zdarzeń (tylko urodzenia, tylko małżeństwa, tylko zgonu) w jednej księdze z kilku lat aż do wyczerpania kart. Duplikaty przechowywały archiwa hipoteczne sądu pokoju, drugi w miejscu tworzenia. Nadzór nad księgami stanu cywilnego prowadzonymi przez proboszcza sprawował dziekan danego dekanatu oraz władze sądowe. Rada Państwa 04.06.1901r zwolniła sędziów pokoju z tego obowiązku (Zb. Pr i Rozp. Nr 67 poz.1346). Postanowieniem księcia namiestnika z 3.11. 1825r do spisywania aktów stanu cywilnego wyznań niechrześcijańskich wyznaczeni zostali burmistrzowie lub ich zastępcy. 24.06.1836 ukazało się prawo o małżeństwie (DzP KP T.18), które skutki cywilne zawarcia aktu oddawało sądom cywilnym, ograniczało swobodę wyznania dzieci z małżeństw mieszanych - katolików z prawosławnymi (musiały przyjąć prawosławie). (od 1847r odstępstwo od prawosławia karano jako przestępstwo.) Początkowo księgi prowadzono w języku polskim, od 1.01. 1868r na mocy rozporządzenia Komitetu Urządzającego w języku rosyjskim. W okresie XX-lecia Kościół Rzymskokatolicki opierał się na Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917r. Dekretem z 25.09.1945r wprowadzona została od 1.01. 1946r świecka rejestracja stanu cywilnego wykonywana przez świeckie urzędy stanu cywilnego (Dz.U. Nr 48 poz. 272 Prawo o aktach stanu cywilnego i 273 Przepisy wprowadzające prawo o aktach stanu cywilnego). Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej i Sprawiedliwości z 24.11. 1945r w sprawie wykonywania prawa o aktach stanu cywilnego oraz przepisów wprowadzających to prawo (Dz.U. Nr 54 poz. 304) regulowało sposób funkcjonowania USC. W październiku 1873r b-p Chełmski nakazał księżom unickim do 1.01. 1874r przystąpienie do prawosławia. Opór wiernych łamano zbrojnymi represjami. Ukaz cara z 5.07.1874r o całkowitym zastąpieniu Unii prawosławiem stał się podstawą przyłączania całych dekanatów unickich, a zjazd konsystorza 2.03.1875r podpisał akt przyłączenia kościoła greckokatolickiego do Cerkwi prawosławnej. Unicka diecezja chełmska została przemieniona na prawosławną diecezję chełmsko-warszawską. Ukaz tolerancyjny cara Mikołaja II z kwietnia 1905r zezwolił na odstępstwo od prawosławia, znaczna część b. Unitów przeszła na katolicyzm. Przywrócono diecezję chełmską. W czasie I wojny w 1915r z cofającymi się wojskami rosyjskimi w głąb Rosji ewakuowano większość ludności prawosławnej i instytucji związanych z cerkwią. Na mocy rozporządzenia Nr 65 z dnia 11 grudnia 1918 roku, wydanego przez ks. Henryka Przeździeckiego (1873-1939), biskupa siedleckiego większość cerkwi pounickich została rewindykowana katolikom i rekoncyliowana. Bibliografia: Prawo cywilne obowiązujace w guberniach Królestwa Polskiego T. I Petersburg 1875. Zbiór przepisów prawnych w sprawach rejestracji stanu cywilnego wydanych po odzyskaniu niepodległości państwowej Warszawa 1931opr. J. Litwin, A. Rżewski, Martyrologia Unitów Podlaskich w świetle najnowszych badań naukowych. Unici podlascy T. I Siedlce 1996 Parafia należała do Chełmsko-Warszawskiego Prawosławnego Konsystorza z biskupem lubelskim na czele z siedzibą w Chełmie, "Sedleckogo Błagoczinia", które obejmowało parafie Hołubla (360 wiernych), Gródek (625 w.) , Drohiczyn (158w), Łosice (795), Łuków (453w), Łysów (761w) Próchenki (1479w), Rogów (389w), Seroczyn (525w), Sokołów (1603w), Czekanów (159w), Czołomyje (1201w), Szkopy (566w), Węgrów (260w), cerkiew siedlecka (1285) (dane na podst. Pamiatnaja Kniżka Sedleckoj Gubernii 1895)

Border dates:

1878-1880

Classification:

Creator's name:

Dates:

1878-1880.

Former name:

Foreign language name:

Languages:

Availability:

Total archival files:

2

Total archival files processed:

2

Total archival files without records:

0

Total linear metres

0.0

Total linear metres processed

0.0

Total linear metres without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Quantity Inventory uwagi
Draft electronic archive inventory Tak 2 j.a
Approved book inventory Tak 2 j.a. T.465

Akt nie mikrofilmowano