Zachowane materiały archiwalne, pomimo zdekompletowania przybliżają historię funkcjonowania Cukrowni „Gryfice” w Gryficach. Stanowią one odzwierciedlenie działalności sektora cukrowniczego w regionie. Przegląd akt zachowanych grup rzeczowych ma na celu ogólną ich charakterystykę, w tym wskazanie grup najważniejszych, tak ze względu na ich wartość poznawczą, jak i stan kompletności. Szczegółowa zawartość poszczególnych serii przedstawia się następująco: 1 Organizacja i zarządzanie 1946-2005 sygn. 1-218 218 j.a. 1.1 Organy kolegialne 1.1.1 Zebrania, narady, komunikaty 1948-2005 sygn. 1-32 Znajdują się tu protokoły posiedzeń Rady Nadzorczej, Zarządu przedsiębiorstwa i Walnych Zgromadzeń Akcjonariuszy. Zawarte w nich informacje stanowią doskonałe odzwierciedlenie działalności cukrowni na przestrzeni niemal całego okresu swojego funkcjonowania. 1.2 Organizacja przedsiębiorstwa 1.2.1 Akta rejestracyjne przedsiębiorstwa, odbudowa i likwidacja 1946-2002 sygn. 33-58 Znaleźć tu można m.in. sprawozdania i raporty dotyczące odbudowy cukrowni z lat 1947-1948. Ciekawym materiałem są również akta związane z ustaleniem własności zakładu czy dokumentacja dotycząca prywatyzacji i perspektyw rozwoju. 1.2.2 Statuty, regulaminy, instrukcje 1946-2002 sygn. 59-94 Są tu statuty przedsiębiorstwa i regulaminy pracy. Ponadto znaleźć tu można instrukcje z zakresu obrotu materiałowego i przechowywania buraków cukrowych. Do najciekawszych materiałów należą akta stanowiące tajną korespondencję dotyczącą instrukcji postępowania w sprawach osobowych pracowników. 1.2.3 Zarządzenia wewnętrzne 1948-2004 sygn. 95-102 Grupa jednorodna tematycznie. Zawiera zarządzenia wewnętrzne wydane w toku działalności zakładu od momentu rozpoczęcia działalności cukrowni do podjęcia decyzji o inkorporowaniu jej przez Krajową Spółkę Cukrową S.A. z siedzibą w Toruniu. 1.2.4 Zatrudnienie i płace 1958-2002 sygn. 103-128 Znajdują się tu m.in. układy zbiorowe pracy, zakładowe systemy wynagrodzeń i akta dotyczące norm czasu pracy. 1.2.5 Kontrole 1948-2002 sygn. 129-139 Znajdują się tu protokoły z przeprowadzonych kontroli kompleksowych i problemowych zakładu, a dotyczących spraw z zakresu osiąganej rentowności, rozliczeń czy gospodarki materiałowej przedsiębiorstwa. 1.2.6 Kancelaria i archiwum zakładowe 1952-2005 sygn. 140-156 Ta grupa rzeczowa zawiera normatywy kancelaryjno-archiwalne, spisy zdawczo-odbiorcze akt przekazanych do Archiwum Państwowego, wnioski i zgody na brakowanie dokumentacji niearchiwalnej oraz protokoły kontroli archiwum zakładowego. Akta nie są kompletne. 1.2.7 Skargi i wnioski 1954-1982 sygn. 157-158 Są tu rejestry skarg i wniosków oraz skargi i zażalenia kierowane do władz cukrowni przez rolników narzekających na niedotrzymywanie przez nią warunków kontraktacji. Ciekawym materiałem jest również krytyka prasowa. 1.2.8 Wypadki śmiertelne 1949-1949 sygn. 159 Są to akta dotyczące jednego wypadku śmiertelnego, który miał miejsce na terenie przedsiębiorstwa w 1949 roku. 1.2.9 Współzawodnictwo pracy 1948-1951 sygn. 160 Zachowała się tylko jedna jednostka archiwalna z lat 1948-1951 dotycząca współzawodnictwa pracy i akcji oszczędnościowych. 1.2.10 Współpraca krajowa i zagraniczna 1976-1993 sygn. 161-178 Są tu akta dotyczące współpracy ze spółką NORRIDON i z firmą Franz Kleine Maschinenfabrik GmbH&Co Salzkotten. Poza tym znajdują się tu materiały dotyczące współpracy z innymi cukrowniami na terenie kraju jak i z indywidualnymi plantatorami buraka cukrowego. 1.2.11 Racjonalizacja i wynalazczość pracownicza 1954-2001 sygn. 179-212 Ta grupa rzeczowa zawiera rejestry projektów wynalazczych, akta dotyczące produkcji doświadczalnej, wdrażania nowych technologii i projekty racjonalizatorskie. Znajduje się tu także dokumentacja techniczna maszyn i urządzeń stosowanych przy produkcji cukru. 1.2.12 Kroniki, monografie, albumy 1956-1998 sygn. 213-218 Bardzo ciekawa grupa zawierająca kronikę cukrowni i przedszkola przyzakładowego. Ponadto jest tu album zdjęciowy ze zjazdu Stowarzyszenia Techników Cukrowników i fotografie pracowników. Do najciekawszych materiałów należy również zeszyt wspomnień z praktyk w cukrowni, a w nim m.in. wspomnienia gości z Chin, którzy przez jakiś czas pracowali w cukrowni. Ponadto znaleźć tu można monografię cukrowni wydaną z okazji 100-lecia jej funkcjonowania w 1998 r. 2 Planowanie i sprawozdawczość 1946-2004 sygn. 219-502 368 j.a. 2.1 Planowanie 2.1.1 Plany wieloletnie 1951-1969 sygn. 219-220 Podseria zawiera m.in. plany 5-letnie i długoterminowe obliczenia dotyczące zdolności produkcyjnych przedsiębiorstwa. 2.1.2 Plany techniczno - ekonomiczne 1949-1994 sygn. 221-228 W tej grupie rzeczowej znajdują się plany techniczno-ekonomiczne oraz założenia do nich. 2.1.3 Plany kosztów i finansowe 1951-1963 sygn. 229-234 Podseria zawiera plany finansowe wraz z opracowaniami dotyczącymi ich realizacji i zmian oraz plany przewidywanych kosztów. 2.1.4 Plany inwestycyjne i remontowe 1947-1977 sygn. 235-251 Materiał zgromadzony w tej grupie rzeczowej zawiera informacje o planowanych zadaniach inwestycyjnych i remontowych. 2.1.5 Plany produkcji i zaopatrzenia 1950-1983 sygn. 252-262 Zgrupowane są tu roczne plany produkcji i zaopatrzenia przedsiębiorstwa. 2.1.6 Plany rozwoju technicznego 1951-1957 sygn. 263-267 Ta podseria zawiera plany rozwoju technicznego i postępu technicznego z początkowego okresu funkcjonowania cukrowni. 2.1.7 Plany zatrudnienia i funduszu płac 1951-1990 sygn. 268-273 Ta grupa zawiera dokumentacją planową z zakresu zatrudnienia i funduszu płac. Odzwierciedla rozwój cukrowni w tym zakresie w latach 1951-1990. 2.1.8 Plany kontraktacji 1973-1991 sygn. 274-279 Są tu roczne plany kontraktacji buraka cukrowego. 2.1.9 Inne plany 1948-2003 sygn. 280-289 Podseria zróżnicowana tematycznie. Znaleźć tu można m.in. plany zapotrzebowania kredytowego, zużycia materiałowego i plany zobowiązań i należności plantatorskich. 2.2 Sprawozdania, analizy i bilanse 2.2.1 Bilanse i sprawozdania finansowe 1946-2003 sygn. 290-342 Akta zgromadzone w tej grupie rzeczowej to sprawozdania finansowe i orzeczenia z przeprowadzonych badań tych sprawozdań oraz bilanse zamknięcia. Podseria jest kompletna. 2.2.2 Sprawozdania statystyczne 1954-2003 sygn. 343-410 Są tu sprawozdania obrazujące działalność przedsiębiorstwa w ujęciu statystycznym, od niemal początku istnienia do 2003 r. 2.2.3 Sprawozdania techniczne 1974-1998 sygn. 411-418 Podseria zawiera sprawozdana techniczne dekadowe i ostateczne z lat 1974-1998. 2.2.4 Meldunki dekadowe i miesięczne 1976-2002 sygn. 419-437 Ta grupa rzeczowa zawiera analizy (meldunki) dekadowe i miesięczne buraka cukrowego oraz meldunki energetyczne. 2.2.5 Sprawozdania surowcowe 1973-2003 sygn. 438-467 Są tu zestawienia i rozliczenia dostaw surowca, bilanse i raporty surowcowe. 2.2.6 Zestawienia zbiorcze wyników kontraktacji 1996-2004 sygn. 468-475 Znajdują się tu zbiorcze zestawienia wyników kontraktacji buraka cukrowego z kampanii cukrowych z lat 1996-2004. 2.2.7 Analizy działalności gospodarczej 1955-1969 sygn. 476-482 Bardzo ciekawa podgrupa obrazująca rozwój przedsiębiorstwa w latach 1955-1969. 2.2.8 Inne sprawozdania 1947-2003 sygn. 483-502 Zróżnicowana podgrupa zawierająca m.in. analizy wykonania remontów i prac inwestycyjnych, ankiety sprawozdawcze z zakresu finansowania działalności przedsiębiorstwa i funkcjonowania kadr. Są tu również sprawozdania z działalności agrotechnicznej i różnego typu raporty kontrolne. 3 Nieruchomości i środki trwałe 1950-1991 sygn. 503-519 17 j.a. 3.1 Inwentaryzacja 1950-1991 sygn. 503-519 Ta podseria zawiera rysunki i karty inwentaryzacyjne budynków i budowli cukrowni oraz kartoteki i księgi środków trwałych. 4 Paszportyzacja przedsiębiorstwa 1950-1959 sygn. 520-528 9 j.a. 4.1 Paszporty techniczne i ich aktualizacje 1950-1959 sygn. 520-528 Niewielka podgrupa zawierająca akta związane z paszportyzacją przedsiębiorstwa oraz jej coroczną aktualizacją z lat 1950-1959. 5 Laboratorium i technologia produkcji 1948-1999 sygn. 529-569 38 j.a. 5.1 Akta laboratorium 1971-1994 sygn. 529-556 Podseria zawiera książki średnich laboratoryjnych i dzienniki laboratoryjne sporządzane podczas kampanii cukrowniczych. 5.2 Akta technologii produkcji 1948-1999 sygn. 557-566 Są tu opisy technologiczne, wykazy, protokoły badań i pomiarów zanieczyszczeń oraz plany zamierzeń związanych z poprawą gospodarki wodno-ściekowej. 6 Samorząd pracowniczy 1980-2004 sygn. 567-586 20 j.a. 6.1 Samorząd Załogi 1990-1994 sygn. 567-569 W podserii zgromadzono protokoły zebrań Samorządu Załogi z lat 1990-1994. 6.2 Rada Pracownicza 1989-1995 sygn. 570-579 Materiał zgromadzony w tej podserii zawiera protokoły posiedzeń i uchwały Rady Pracowniczej. 6.3 Związki zawodowe 1980-2004 sygn. 579-586 Są tu interesujące materiały dotyczące założenia i funkcjonowania związków zawodowych działających na terenie cukrowni w latach 1980-2004.

Cukrownia powstała w 1898 roku. Czynnikami zatwierdzającymi umiejscowienie Cukrowni w Gryficach było jej dogodne położenie komunikacyjne oraz to, iż miała być jedynym większym zakładem produkcyjnym w północnej części Pomorza Zachodniego. Projekt budowy przedsiębiorstwa z roku 1896 został uwieńczony dwa lata później jesienią i zaczęło funkcjonować pod nazwą: Zuckerfabrik Greifenberg in Pommern Gesellschaft mit beschrankter Haftung. Jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowana została w rejestrze handlowym Sądu Powiatowego w Gryficach. Ostatnia kampania cukrownicza w Zuckerfabrik Greifenberg in Pommern GmbH trwała od października 1944 r. do stycznia roku następnego. W latach 1946 – 1948 prowadzono prace nad odbudową cukrowni ze zniszczeń wojennych, a dzień 29 listopada 1948 r. należy uznać za początek działalności produkcyjnej przedsiębiorstwa. Już w styczniu 1949 r. rozpoczęła się pierwsza w powojennej historii cukrowni planowana akcja kontraktowania buraków od okolicznych plantatorów. 20 lipca 1951 r. dokonany został oficjalny akt zdawczo-odbiorczy niemieckiej firmy Zuckerfabrik Greifenberg na własność państwa. W akcie zdawczo-odbiorczym udział wzięli: ówczesny dyrektor cukrowni inż. Czesław Sobieszak i działający w imieniu przedsiębiorstwa państwowego wyodrębnionego ze Zjednoczenia Cukrownie Poznańskie w Poznaniu dyrektor Eugeniusz Chądzyński. Działalność cukrowni obejmowała woj. Szczecińskie i koszalińskie. W pierwszych latach powojennych ponad 90% plantatorów stanowili rolnicy indywidualni. Funkcję dyrektora cukrowni w okresie 1947-1967 pełnili: Adam Kremky – 1947-1949 Czesław Sobieszak – 1949-1951 Wacław Gostański – 1951-1953 Stefan Braszak – 1953-1967 1 kwietnia 1967 r. decyzją Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu w ramach Przedsiębiorstwa Państwowego Cukrownie Szczecińskie znalazły się zakłady – cukrownie: Gryfice, Kluczewo, Szczecin oraz suszarnia w Wałczu w woj. koszalińskim. W okresie 1967-1990 funkcję dyrektora cukrowni pełnili: Stefan Braszak – 1967-1974 Mieczysław Smoleński – 1974-1975 Zdzisław Kaźmierczak – 1975-1976 Stanisław Iwan – 1976-19904 1 marca 1990 r. przestały funkcjonować przedsiębiorstwa zgrupowane, m.in. Przedsiębiorstwo Państwowe Cukrownie Szczecińskie. Od 1 kwietnia 1990 r. gryficka cukrownia zaczęła działalność jako samodzielne Przedsiębiorstwo Państwowe Cukrownia Gryfice. Funkcję dyrektora w latach 1990-1995 pełnił Stanisław Iwan. W latach 90-tych obszar plantacji został zwiększony o woj. gorzowskie, a dominującą rolę zaczął przejmować sektor wielkotowarowy. Malała ilość plantatorów indywidualnych. Cukrownia w tym okresie stała się nowoczesnym zakładem, który z powodzeniem rywalizował na rynku z innymi przedsiębiorstwami tej branży. Pod względem wyników produkcyjnych corocznie cukrownia plasowała się w ścisłej czołówce krajowej. Aktem notarialnym z dnia 11 lipca 1995 r. i postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy z dnia 30 września 1995 r. zawiązano Spółkę Akcyjną Cukrownia „Gryfice”. W październiku 1996 r. Cukrownia Gryfice S.A. wniosła 51% akcji do Poznańsko-Pomorskiej Spółki Cukrowej w Poznaniu i w ten sposób weszła w skład jednego z ówczesnych czterech polskich holdingów cukrowych, Funkcje Prezesa Zarządu –Dyrektora Cukrowni w okresie 1995-2005 pełnili: Stanisław Iwan – 1995-1998 Jerzy Opieka – 1998-2001 Stanisław Iwan – 2001-2004 Paweł Dawiskiba – 2004-2005 W tym okresie przeprowadzane były liczne inwestycje i zakupy urządzeń, a co za tym idzie – wzrastał dobowy przerób buraków. Cukrownia Gryfice S.A. jako spółka akcyjna działała do 20 stycznia 2005 r. kiedy to Sąd Rejonowy w Toruniu wpisał do KRS decyzję o inkorporowaniu Cukrowni Gryfice S.A. w skład Krajowej Spółki Cukrowej S.A. z siedzibą w Toruniu – dotychczasowego posiadacza większości akcji Cukrowni Gryfice S.A. W dniu 27 września 2006 r. Zarząd Krajowej Spółki Cukrowej S.A. podjął decyzję o zaprzestaniu produkcji cukru w kampanii 2007/2008 w oddziale „Cukrownia Gryfice”. Tym samym kampania buraczana 2006/2007 była ostatnią kampanią produkcyjną przeprowadzoną w Cukrowni Gryfice10. Ostateczna likwidacja zakładu nastąpiła w 2009 r.