Dokumentacja zawarta w zespole „Akta miasta Szczekocin” jest zachowana fragmentarycznie. Obecnie zespół obejmuje: - księgi ludności stałej miasta Szczekocin z lat 1885-1932, - księgi ludności stałej wsi Nawsie i Zarzecze z lat 1885-1932, - rejestry mieszkańców z lat 1933-1943

Szczekociny położone są nad rzeką Pilicą, na terenie Niecki Włoszczowskiej będącej częścią Wyżyny Przedborskiej, w odległości 50 km na południowy wschód od Częstochowy. Obecnie w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. W wyniku prac archeologicznych w okolicach miasta odnaleziono narzędzia kamienne z III w p.n.e., ślady kultury przeworskiej z III-IV w n.e oraz stwierdzono istnienie w okolicach Szczekocin grodziska z przełomu XIII-XIV wieku. Pierwsza źródłowa wzmianka o Szczekocinach pochodzi z roku 1307 i dotyczy ich dziedzica Piotra Odrowąża, zwanego starszym, który był inicjatorem reorganizacji osady na prawie niemieckim. Przywilej lokacyjny nadał Szczekocinom król Kazimierz Wielki w 1355 roku. Rozwojowi miasta sprzyjało położenie na ważnych szlakach handlowych, korzystne warunki naturalne okolicy oraz rozbudowana siec wodna rzeki Pilicy i Krztyni. W 1559 roku król Zygmunt August zatwierdził miastu 4 jarmarki rocznie. Z biegiem czasu liczba jarmarków odbywanych w Szczekocinach wzrosła do dwunastu. Na przestrzeni kolejnych stuleci Szczekociny często zmieniały właścicieli. Po Rodzinie Odrowążów przeszły przez rządy Oleśnickich, Jordanów, Szczepanowskich i Dembińskich. Zapoczątkowany działaniami Urszuli Dembińskiej proces rozwoju miasta przerwał trzeci rozbiór Polski, w wyniku którego granica między zaborami pruskim i austriackim, przebiegała korytem rzeki Pilicy, rozdzielając integralny organizm miejski na dwie części. Po Kongresie Wiedeńskim miasto wcielono do Królestwa Polskiego. W okresie tym utrwalił się zapoczątkowany wcześniej podział na miasto Szczekociny i wieś Zarzecze. Szczekociny należały do powiatu olkuskiego natomiast wieś Zarzecze do powiatu jędrzejowskiego. Taki podział utrzymywał się do roku 1867 kiedy w wyniku reformy administracyjnej poszerzono powiat włoszczowski włączając do niego obie miejscowości. Restrykcje oraz upadek ekonomiczny miasta doprowadził do zamiany miasta na osadę, tzn. wieś z prawem do handlu, miejscowość będącą pomiędzy wsią a miastem. Po wybuchu I wojny światowej Niemcy i Austria podzieliły pomiędzy sobą terytorium Królestwa Polskiego. Szczekociny znalazły się wówczas pod okupacją austriacką . Na szczeblu lokalnym miasto znalazło się pod władzą nowej instytucji jaka była powołana w miejsce rosyjskiego powiatu włoszczowskiego Cesarsko-Królewska Komenda Powiatowa we Włoszczowie. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16.10.1922 roku z mocą obowiązywania od 01.01.1923 Szczekociny odzyskały prawa miejskie. Poszerzono wówczas granice miasta włączając w jego obręb sąsiednie miejscowości wieś i dwór Nawsie, folwark Tęgoborz, wsie Zarzecze Przedmieście oraz Zarzecze Zagrodniki. Pod względem przynależności administracyjnej Szczekociny należały do województwa kieleckiego oraz powiatu jędrzejowskiego. Ustawa z dnia 23.03.1933 roku o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego stanowiła, że organem stanowiącym i kontrolującym w mieście była Rada Miejska, organem zarządzającym i wykonawczym był Zarząd Miejski, w skład którego wchodzili: burmistrz i jego zastępca oraz 3 ławników . Powyższy stan utrzymywał się do wybuchu II wojny światowej. Po wybuchu II wojny światowej i utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa włączono Szczekociny do dystryktu radomskiego powiatu jędrzejowskiego. Z końcem wojny powrócono do podziału administracyjnego obowiązującego w okresie dwudziestolecia międzywojennego.