Akta stanu cywilnego gminy wyznania mojżeszowego w Sarnakach powiat Łosice

Reference code
62/217/0
Number of series
2
Number of scans
491

Content:

cz. 1 i cz.2 ( tylko sygn. 36), Księgi UMZ 1836-1858, ksiega UMZ 1850 sygn. 1-18, 31, 37, Alegaty 1836-1878 sygn. 19-30, 32-36, Księga UMZ 1850 sygn. 37, Alegata 1860 sygn. 38

The history of the creator:

Na mocy art.. 69 konstytucji z 1807r wprowadzony został w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona, a wraz z nim urzędy i księgi stanu cywilnego. Dekret Fryderyka Augusta z 23. 02.1809r regulował sposób prowadzenia akta stanu cywilnego (Dz PKW nr 9/10 art.. 1-12). W zasadzie księgi mieli prowadzić świeccy urzędnicy, w praktyce obowiązki te powierzono duchownym. Na mocy Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego (Dz. P. KP T.10) w 1825r akta stanu cywilnego złączono z księgami kościelnymi. Proboszcz parafii był jednocześnie urzędnikiem stanu cywilnego, postanowieniem księcia namiestnika z 3.11. 1825r do spisywania aktów stanu cywilnego wyznań niechrześcijańskich wyznaczeni zostali burmistrzowie lub ich zastępcy. Dla Żydów obowiązywały dodatkowe postanowienia Rady Administracyjnej z 7.09.1830r wg którego rabini powinni wpisywać po odbyciu obrządku religijnego, informacje do akt stanu cywilnego. Żydzi często nie wywiązywali się z obowiązku sporządzenia akt w ciągu 8 dni od narodzin dziecka. Akt małżeństwa osób wyznania niechrześcijańskiego spisywano w urzędzie tuż po ceromonii zaślubin , w obecności zaślubionych, rabina, 2 świadków. Kontrole powierzono urzędnikom cywilnym. 24.06.1836 ukazało się prawo o małżeństwie (DzP KP T.18), które skutki cywilne zawarcia aktu oddawało sądom cywilnym. Wobec osób wyznania mojżeszowego wydano wiele dodatkowych przepisów np.. O zapowiedziach (KRS iOPZ 29.12.1825, 26.03.1827, 14.07.1827), o zaprowadzeniu okręgów dozorów bożniczych (RA- 7.09.1830 DzP T. XIII s.147), o prowadzeniu ksiąg wyznań niechrześcijańskich (KU -24.10.1869, 15.01. 1871). Początkowo księgi prowadzono w języku polskim, od 1.01. 1868r na mocy rozporządzenia Komitetu Urządzającego w języku rosyjskim. Dekretem z 25.09.1945r wprowadzona została od 1.01. 1946r świecka rejestracja stanu cywilnego wykonywana przez świeckie urzędy stanu cywilnego. Księgi prowadzono w formie duplikatów służących do zapisywania urodzeń, małżeństw, zgonów z jednego roku lub unikatów, gdzie zapisywano jeden rodzaj zdarzeń (tylko urodzenia, tylko małżeństwa, tylko zgonu) w jednej księdze z kilku lat aż do wyczerpania kart. Duplikaty przechowywały archiwa hipoteczne sądu pokoju, drugi w miejscu tworzenia. Nadzór nad księgami stanu cywilnego prowadzonymi przez urzędnika sprawowały władze sądowe (do 1901r). Sarnaki należały do powiatu konstantynowskiego, w którym znajdowały się 4 okręgi bożnicze w Konstantynowie, Łosicach, Sarnakach (971 czł), Janowie. Przed II wojną w Sarnakach mieszkało 1400 Żydów, co stanowiło ok.. 80% wszystkich mieszkańców. Modlili się w drewnianej 200- letniej synagodze (dzisiejszy plac szkolny). W końcu zimy 1940r do Sarnak przesiedlono około 800 żydowskich mieszkańców miasteczka Błaszki koło Kalisza. W 1941r rozebrano synagogę, drewno przeznaczając na opał. Jesienią 1941r utworzono getto. W październiku władze okupacyjne wydały rozporządzenie, na mocy którego do Sarnak przeniesiono Żydów z sąsiednich gmin Górki, Łysów i Kornica. Około 1200 osób zamkniętych zostało w ciasnym kwartale pomiędzy dzisiejszymi ulicami 3-go Maja, Szkolną, Berka Joselewicza i Kolejową. W maju 1942r getto zlikwidano mieszkańców przesiedlejąc do getta w Łosicach i Mordach, a 22 sierpnia 1942r wywieziono do Treblinki.

Border dates:

1836-1878

Classification:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

The name of the creator:

Dates:

1836-1878.

Former name:

Foreign language name:

Languages:

rosyjski, polski

Availability:

Available in full

Total archival files:

38

Total archival files processed:

38

Total archival files without records:

0

Total linear metres

0.36

Total linear metres processed

0.36

Total archival files without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Inventory tax uwagi
Book inventory approved Tak 38 j.a. T.10

Zmikrofilmowane księgi UMZ nr 316832-316849. W 2006r odnaleziono dwie dodatkowe jednostki - księgę UMZ 1850, alegatę 1860 Akta przechowuje też AP Lublin