Zbiór dokumentów geodezyjno-kartograficznych powiatu wysokomazowieckiego

Sygnatura
5/284/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
0

Zawartość:

Zbiór stanowi: dokumentacja aktowa (rejestry pomiarowe, operaty techniczne) - 279 j. a. oraz doku-mentacja geodezyjno-kartograficzna (mapy gruntów) - 253 jednostki inwentarzowe (327 arkuszy). Do-tyczy ona takich czynności jak: parcelacja majątków państwowych i prywatnych (zarówno z urzędy jak i dokonywanych przez ich właścicieli), komasacja gruntów, podział wspólnot, sprzedaż części gruntów, sprawy serwitutów, ustalanie wielkości gospodarstw dla potrzeb wymiaru podatku gruntowego. Naj-starszy dokument w zbiorze pochodzi z 1866 roku (sygn.223) i jest to - Rejestr pomiarowy wsi Trzeciny [tabela likwidacyjna]. Ponad 95% dokumentacji pochodzi z okresu II Rzeczypospolitej i dotyczy zmian własnościowych dokonywanych w tamtym okresie. Pojedyncze jednostki dotyczą okresu przed 1918 rokiem i są większości mapy gruntów, do których brak dokumentacji aktowej, np. Plan ziem wsi drobnoszlacheckiej Brzózki Falki, Łomżyńskiej Guberni w powiecie mazowieckim, gminie mazowieckiej, 1889 roku. Z okresu II wojny światowej zachował się plan (sygn.310) miasta Czyżewa z 1940 r. Niewielka ilość dokumentacji z okresu PRL(początek lat 50-tych) to w przeważającej większości operaty pomiarowe gruntów na potrzeby wymiaru podatku gruntowego. Dokumentacja może być wykorzystywana przede wszystkim jako źródło historyczne do pogłębionych badań nad sytuacją społeczno-gospodarczą obecnego powiatu zambrowskiego, a szczególnie stosunków własnościowych. Zdecydowanie większe jest jej znaczenie praktyczne dla osób indywidualnych, gdyż stanowi czasami jedyny dokument własnościowy, ponieważ akta notarialne i hipoteka zambrowska zaginęły w czasie II wojny światowej. Wykorzystywana jest również do badań genealogicznych, a ostatnio również do poświadczania obywatelstwa polskiego

Dzieje twórcy:

Zbiór złożony z akt i map luźnych został przyjęty do Powiatowego Archiwum Państwowego w Łomży w dwóch turach, tj 20 lipca 1964 roku(księga nabytków 166) i 19 marca 1966 roku (księga nabytków 186) z Powiatowego Biura Geodezji i Urządzeń Rolnych w Wysokiem Mazowieckiem, w wyniku wyłączenie z państwowego zasobu geodezyjno-kartograficznego dokumentacji stanowiącej podstawę ewidencji gruntów w powiecie. Przedmiotowa dokumentacja została wytworzona na zlecenie kilku urzędów zajmujących się sprawami przewłaszczeń gruntów (parcelacja majątków państwowych i prywatnych, komasacja, podział wspólnot, sprzedaż części gruntów, sprawy serwitutów, ustalanie wielkości gospodarstw dla potrzeb wymiaru podatku gruntowego), tj. 1. Okręgowy Urząd Ziemski w Łomży 1918-1922 2. Okręgowy Urząd Ziemski w Białymstoku z lat 1923-1933 , 3. Urząd Wojewódzki Białostocki z lat 1919-1939, 4. Powiatowy Urząd Ziemski w Wysokiem Mazowieckiem z lat 1919-1933, 5. Starostwo Powiatowe Wysokomazowieckie Wydział Rolnictwa i Reform Rolnych 1934-1939; 6. Urząd Skarbowy w Wysokiem Mazowieckiem 1918-1939 7. Wojewódzki Urząd Ziemski w Białymstoku z lat 1945-1947 8. Urząd Wojewódzki Białostocki z lat 1944-1950 9. Starostwo Powiatowe Wysokomazowieckie 1944-1950 oraz wytworzona przez: Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Wysokiem Mazowieckiem 1950-1960. Dokumentacja z lat 1918-1952 została wytworzona przez mierniczych przysięgłych, mających w większości swoje biura w ówczesnym województwie białostockim, często w Łomży. Zawód mierniczego przysięgłego był w Polsce do 1952 wolnym zawodem, a uzyskanie tytułu wymagało długotrwałego przygotowania zawodowego, zazwyczaj poprzez konieczność odbycia odpowiednich studiów i stażu zawodowego oraz zdania egzaminu państwowego i złożenia przysięgi. Mierniczy przysięgły był osobą zaufania publicznego (używał pieczęci okrągłej z Godłem Państwa), był bowiem nie tylko wykonawcą czynności technicznych, ale także stanowił wymiar sprawiedliwości w kwestiach spornych, określał prawa własności i ustalał obowiązek podatkowy. Po II wojnie światowej dokumentacja była przechowywana w Państwowym Biurze Geodezji i Urządzeń Rolnych w Wysokiem Mazowieckiem. Pierwsza partia przedmiotowej dokumentacji została przekazana do ówczesnego Powiatowego Archiwum Państwowego w Łomży przez Powiatowe Biuro Geodezji i Urządzeń Terenów Rolnych w Wysokiem Mazowieckiem w dniu 20 lipca 1964 roku. Przekazano wów-czas 486 jednostek archiwalnych z lat 1864-1938, zapisanych jako materiały kartograficzne. Zostały one wpisane do ”Księgi nabytków” pod numerem 166, w kartotece zespołów nadano im numer 112 i nada-no nazwę „Powiatowe Biuro Geodezji i Urządzeń Terenów Rolnych w Wysokiem Mazowieckiem (mate-riały kartograficzne”. Następne przekazanie miało miejsce 19 marca 1966 roku, kiedy to ponownie Po-wiatowe Biuro Geodezji i Urządzeń Terenów Rolnych w Wysokiem Mazowieckiem przekazało operaty techniczne z lat 1918-1939 o rozmiarze 1m 3. Dopływ zapisano pod nr 186 „Księgi nabytków”, a nazwa zbioru to „Materiały kartograficzne i geodezyjne z terenu powiatu Wysokie Mazowieckie”. Materiały przejęto w stanie nieuporządkowanym, ale sporządzony w okresie późniejszym spis, wymienia 76 jed-nostek archiwalnych z lat 1918-1939. Porównanie zachowanych spisów zdawczo-odbiorczych z lat 1964-1966 z faktyczną zawartością zbioru stwierdza brak w zbiorze dokumentacji (map geodezyjnych) z XIX i początków XX wieku, z których zachowały się tylko pojedyncze egzemplarze. Jednostki o identycznych tytułach i latach znajdują się w przechowywanym w Archiwum Państwowym w Białymstoku zespole akt „Urząd Gubernialny Łomżyński do spraw Włościańskich [1850] 1864-1918 [1932-1934]”, zespół akt nr 12. Brak dokładnej ewidencji z okresu wcześniejszego nie pozwala na stwierdzenie, kiedy i czy na pewno są to te same jednostki?

Daty skrajne:

1866-1960

Klasyfikacja:

administracja specjalna

Nazwa twórcy:

Daty:

1866-1960.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

rosyjski, polski

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

652

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

0

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

5.8

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.0

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
elektroniczny inwentarz archiwalny zatwierdzony Tak