Izba Notarialna w Przemyślu

Sygnatura
56/634/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
0

Zawartość:

Dzienniki podawcze 1882-1931, sygn. 1-2; akta osobowe notariuszy 1886-1933, sygn. 3-99.

Dzieje twórcy:

Instytucja notariatu wywodzi się ze średniowiecza, kancelarii sądowych, prowadzących między innymi księgi i sporządzających akta dotyczące nieruchomości. Na terenie zaboru austriackiego działalność notariatów regulowały następujące ustawy: z dnia 21 V 1855, z dnia 7 II 1858 roku, oraz ustawa z dnia 25 VII 1871r., wprowadzająca tak zwany nowy porządek archiwalny. Według tej ustawy, bezpośredni nadzór nad działalnością notariuszy sprawowały izby notarialne. Notariusze mający siedzibę w okręgu sądu pierwszej instancji tworzyli kolegium notarialne. W każdym okręgu sądu pierwszej instancji, dla którego było przyznanych 15 posad notarialnych, tworzono z kolegium notarialnego izbę notarialną. Siedziba urzędowa izby znajdowała się w siedzibie sądu. Mogła być także utworzona jedna wspólna izba notarialna dla kilku okręgów sądowych. Decyzję taką mógł podjąć minister sprawiedliwości i on także wyznaczał siedzibę urzędową tej izby. Izba notarialna składała się z prezesa i 4 członków, jeżeli do kolegium notarialnego wchodziło dwudziestu pięciu notariuszy, a z 6 członków, jeżeli kolegium było liczniejsze. Na czele izby stał prezes, który był wybierany przez notariuszy należących do kolegium notarialnego, w głosowaniu tajnym, na okres trzech lat. Do zakresu działania izby notarialnej należały sprawy: a) nadzór nad postępowaniem i urzędowaniem notariuszy i nad kandydatami notarialnymi swego okręgu, prowadzenie ich wykazów, b) wykonywanie karności nad notariuszami i kandydatami notarialnymi jako sąd honorowy, c) pośredniczenie w razie nieporozumień lub sporów pomiędzy notariuszami swego okręgu a stronami w sprawie urzędowania lub o należytości żądane przez notariusza, d) pośredniczenie w razie nieporozumień i sporów pomiędzy notariuszami swego okręgu pod względem wykonywania urzędu, e) rozstrzyganie skarg wniesionych do niej w wypadkach ustawą niniejszy wskazanych, f) potwierdzenie zaświadczeń praktyki odbytej przez kandydatów notarialnych, g) czynienie wniosków i dawanie opinii w kwestiach prawodawczych, jak też wytyczonych w organizacji notariatu, wyznaczenia okręgu lub siedziby izb, zmniejszenia lub zwiększenia etatów notarialnych, przeniesienia siedzib urzędowych notariuszy, zmian w taryfie należytości, h) współudział w obsadzaniu posad notarialnych, a także przy składaniu i wydawaniu kaucji, i) załatwianie spraw ekonomicznych, ustalanie planu pracy oraz przedkładanie go do wglądu ministrowi sprawiedliwości, j) zwoływanie kolegium notarialnego. Do obowiązków izby notarialnej należało prowadzenie wykazów wszystkich notariuszy urzędujących na terenie swego okręgu. Wykaz taki zawierał następujące dane: imię i nazwisko notariusza, datę złożenia przysięgi i objęcia urzędu, wysokość złożonej kaucji, każdą naganę udzieloną mu przez izbę lub karę wymierzoną przez sąd, datę zakończenia działalności oraz wzmiankę co uczyniono z aktami przez niego wytworzonymi. Udzielanie urlopów notariuszom odbywało się również za zgodą izby notarialnej. Izba notarialna miała obowiązek odbywać posiedzenia raz w miesiącu, a także w razie potrzeby, na wezwanie prezesa. Najwyższy nadzór nad notariatem należał do Ministra Sprawiedliwości, nadzorowanie zaś urzędowania izb notarialnych do prezesów sądów pierwszej ii drugiej instancji. Same zaś izby notarialne miały obowiązek kontrolowania pracy poszczególnych notariuszy. O poważniejszych zaniedbaniach w pracy notariuszy izba miała obowiązek zawiadomić sąd krajowy wyższy. Prawo rozwiązania izby należało do Ministra Sprawiedliwości. Nowe prawo polskie o notariacie wprowadzone Rozporządzeniem Prezydenta Rz. PP z dnia 27 X 1933 r., a wdrożone w życie z dniem 1 I 1934 r. wnosiło pewne zmiany w stosunku do poprzedniej ustawy. Na podstawie tego Rozporządzenia w siedzibie każdego sądu apelacyjnego istniała izba notarialna, której terytorialny zakres działania obejmował okręg sądu apelacyjnego. Każda izba notarialna miała osobowość prawną. Organami izby były: walne zgromadzenie notariuszy, rada notarialna. Walne zgromadzenie notariuszy odbywało się w siedzibie izby i było zwyczajne lub nadzwyczajne. Zgromadzenie zwyczajne zwoływane było raz w roku, w maju. Zaś zgromadzenie nadzwyczajne raz w miesiącu na polecenie prezesa sądu apelacyjnego, lub na podstawie uchwały rady notarialnej. Uczestnictwo w walnych zgromadzeniach było obowiązkowe. Do zakresu działania walnego zgromadzenia należały następujące sprawy: 1. wybór członków rady notarialnej, 2. zatwierdzanie sprawozdania rocznego i zamknięcia rachunkowego, przedstawionego przez radę notarialną, 3. uchwalanie budżetu i wysokości składki rocznej na potrzeby izby, 4. tworzenie funduszu zapomogowego oraz ubezpieczenia przymusowego na wypadek śmierci lub niezdolności do pracy członków izby, 5. załatwienie innych spraw ogólnych z zakresu działalności notariatu, które przedstawia zgromadzeniu izba notarialna, 6. załatwianie wniosków członków izby w sprawach ogólnych z zakresu działania notariatu, zgłoszonych co najmniej przez dziesięciu członków do rady notarialnej najpóźniej na 14 dni przed terminem zgromadzenia. Wybory członków do rady notarialnej odbywały się w głosowaniu tajnym. Mandat członka rady trwał 3 lata. Notariusz wybrany na członka rady nie mógł odmówić przyjęcia mandatu. Rada notarialna działała w siedzibie izby i składała się: a) z 9 członków w izbach liczących do 100 notariuszy, b) z 11 członków w izbach liczących ponad 100 do 200 notariuszy, c) z 13 członków w izbach liczących ponad 200 notariuszy. Rada notarialna obejmowała swe czynności z dniem 1 czerwca każdego roku i na pierwszym posiedzeniu wybierała ze swego grona prezesa i wiceprezesa, sędziów i rzeczników dyscyplinarnych oraz dokonywała podziału czynności pomiędzy innych swych członków. Prezes i wiceprezes mieszkali w siedzibie izby. Rada niezwłocznie po ukonstytuowaniu się, zawiadamiała o swym składzie prezesa Sądu Apelacyjnego i prezesów sądów okręgowych danego okręgu apelacyjnego. Do zakresu działania rady notarialnej należały następujące sprawy: 1. czuwanie nad należytym wykonywaniem przez notariuszy, asesorów i aplikantów notarialnych ich obowiązków oraz nad przestrzeganiem przez nich powagi i godności stanowiska notarialnego, 2. udział w sądownictwie dyscyplinarnym, 3. ustalanie na żądanie stron i notariusza wysokości należytego według przepisów wynagrodzenia za daną czynność, 4. kierowaniem wykształceniem zawodowym aplikantów notarialnych, 5. rozjemstwo polubowne pomiędzy notariuszami, asesorami i aplikantami na tle wykonywania obowiązków urzędowych, jeżeli nie naruszało to interesu publicznego, 6. wyznaczanie stronie, która stwierdziła swą niezamożność, notariusza do załatwienia określonej czynności bez pobrania wynagrodzenia lub z obniżeniem jego wysokości, 7. administracja izby i zarząd jej majątkiem, 8. zwoływanie zgromadzeń izby i wykonywanie uchwał walnego zgromadzenia, 9. prowadzenie listy notariuszy, asesorów i aplikantów notarialnych, 10. uchwalanie regulaminu wewnętrznego urzędowania rady, 11. wykonywanie innych czynności prawem przypisanych. Rada notarialna sprawowała nadzór nad notariuszami okręgu izby swych członków, bądź też przez wyznaczonych w tym celu notariuszy, nie będących członkami rady. Nadzór ten wyglądał w ten sposób, że w ciągu 3 lat wszystkie kancelarie notarialne w okręgu izby podlegały co najmniej jednej gruntownej kontroli. Odpisy protokołów kontroli kancelarii notariuszy były przesyłane do wiadomości prezesami sądu okręgowego. W wypadkach rażących uchybień w działalności izby minister sprawiedliwości miał prawo rozwiązać radę notarialną. W tym wypadku czynności rady notarialnej spełniało czasowo do nowych wyborów kolegium administracyjne sądu apelacyjnego. Izby notarialne z dnia 25 maja 1951 roku zostały powołane do życia państwowe biura notarialne. Powyższa ustawa weszła w życie z dniem 1 I 1952 r. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. T. Mrozek, Przemyśl 1990]

Daty skrajne:

1882-1933

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1882-1933.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

99

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

99

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

1.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.6

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak
przewodnik po zespole Nie

Zespół porządkowany w 1967 przez A. Dziedziuk, a następnie meliorowany w 1990 r. przez T. Mrozek.