Okólniki Inspektora Szkolnego w Żywcu z lat 1945-1950, sygn. 1-6, Nadzór nad działalnością komisji oświatowych z lat 1945-1950, sygn. 7-8, Konferencje Inspektora Szkolnego w Żywcu 1945, sygn. 9, Plany pracy Inspektora Szkolnego w Żywcu z lat 1946-1949, sygn. 10, Sprawozdania Inspektora Szkolnego w Żywcu z lat 1945-1950, sygn. 11-14, Wizytacje Inspektora Szkolnego w Żywcu z lat 1947-1950, sygn. 15-16, Pracownicy Inspektoratu Szkolnego w Żywcu z lat 1945-1948, sygn. 17-18, Straty wojenne z lat 1945-1946, sygn. 19-21, Mienie Inspektoratu Szkolnego w Żywcu 1946, sygn. 22, Budżet Inspektoratu Szkolnego w Żywcu z lat 1945-1950, sygn. 23-27, Oświata i kultura dorosłych z lat 1945-1950, sygn. 28-52, Opieka nad dziećmi i młodzieżą z lat 1945-1950, sygn. 53-63, Powiatowy instruktor wychowania fizycznego z lat 1945-1950, sygn. 64-67, Placówki wychowania przedszkolnego z lat 1945-1950, sygn. 68-78, Nadzór nad bibliotekami z lat 1945-1949, sygn. 79-83, Nadzór nad szkolnictwem z lat 1945-1950, sygn. 84-114, Akta szkół powszechnych powiatu żywieckiego z lat [1911-1940] 1945-1950, sygn. 115-364

Pierwszym aktem prawnym regulującym organizację szkolnictwa po 1945 roku był Dekret z dnia 23 listopada 1945 roku o organizacji szkolnictwa w okresie przejściowym. Powstałe w latach 1945-1950 inspektoraty szkolne były organami terenowej administracji niezespolonej. Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 5 września 1945 roku o okręgach szkolnych utworzono na terenie całego kraju 14 okręgów szkolnych. Powstał wówczas Okręg Szkolny Krakowski, który Rozporządzeniem Ministra Oświaty z dnia 8 listopada 1946 roku o podziale okręgów szkolnych na obwody szkolne został podzielony na 16 obwodów szkolnych. Był wśród nich obwód szkolny żywiecki , obejmujący swoim zasięgiem teren powiatu żywieckiego, z siedzibą Inspektoratu Szkolnego w Żywcu. Jednakże początki działalności Inspektoratu Szkolnego w Żywcu sięgają roku 1945. Świadczą o tym wydawane w 1945 roku Okólniki Inspektora Szkolnego w Żywcu, pieczęcie wpływu sygnowane na dokumentacji szkół powszechnych powiatu żywieckiego już w latach 1945-1946, jak również sprawozdanie Inspektora Szkolnego w Żywcu z dnia 27 marca 1945 roku adresowane do Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego, w którym odnotowano, że Inspektorat szkolny powiatu żywieckiego mający swą tymczasową siedzibę w Suchej rozpoczął swą działalność 20 lutego 1945 roku. Do zadań inspektoratów szkolnych należało zarządzanie sprawami szkolnictwa podstawowego, przedszkoli, kursów dokształcających, oświaty dorosłych. Działalność Inspektoratu Szkolnego w Żywcu zamknęła Ustawa z dnia 20 marca 1950 roku o terenowych organach jednolitej władzy państwowej. Wówczas to kompetencje Inspektoratu Szkolnego w Żywcu przejął Wydział Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Żywcu. [na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Bożena Husar, Żywiec 2012]

K.M. Katowice, 18.XII.2012