Księgi urodzeń z lat: 1874-1905; sygn. 1-58. Księgi małżeństw z lat: 1874-1905; sygn.59-90. Księgi zgonów z lat: 1874-1905; sygn. 91-132. Skorowidze z lat 1874-1905, sygn. 133-138.

Urzędy stanu cywilnego powołano do życia w Prusach mocą ustawy z 9 marca 1874 roku „Gesetz über die Beurkundung des Personenstandes und die Form der Eheschliessung”. Ustawa powyższa weszła w życie 1 października 1874 roku. 6 lutego 1875 zastąpiono ją ustawą ogólnoniemiecką obejmującą całą Rzeszę Niemiecką, obowiązującą od 1 stycznia 1876 roku. Wprowadziły one obowiązek cywilnej rejestracji faktów stanu cywilnego: urodzeń, małżeństw, zgonów i zastąpiły rejestrację prowadzoną do października 1874 roku przez urzędy parafialne i gminy wyznaniowe. Rejestracja obejmowała wszystkich bez względu na wyznanie, prowadzona była wyłącznie przez specjalnych urzędników mianowanych przez władze administracyjne (Standesbeamte). Państwo pruskie podzielono na okręgi urzędów stanu cywilnego, składające się z jednej lub kilku gmin w zależności od gęstości zaludnienia. Księgi prowadzono w postaci trzech osobnych rejestrów (urodzeń, małżeństw oraz zgonów). Obok tak prowadzonej ewidencji istniał podział ksiąg na oryginały (Hauptregister) oraz wtóropisy (Nebenregister) . Ustawa z 1 sierpnia 1883 roku o właściwościach władz administracyjnych i sądowych nadzór nad działalnością urzędników stanu cywilnego powierzała staroście, jako przewodniczącemu Wydziału Powiatowego oraz w wyższej instancji prezydentowi rejencji i ministrowi spraw wewnętrznych. Małe Zabrze było gminą wiejską, której początek dała założona w 1775 roku przez Mathiasa von Wilczek kolonia nazywana „Sand Kolonie” (Kolonia Piaskowa) lub „Schloss Kolonie” (Kolonia Zamkowa). Obecnie zawiera się w granicach zabrzańskich dzielnic: Centrum Południe oraz Zandka. Urząd Stanu Cywilnego w Małym Zabrzu (Standesamt Klein Zabrze) został utworzony aktem wykonawczym Nadprezydenta Prowincji Śląskiej z dnia 30 sierpnia 1874 roku. Funkcję pierwszego naczelnika Urzędu pełnił aptekarz Otto Hoffmann, na jego zastępcę wyznaczono Naczelnika Gminy Karla Herrmanna. Rejestracji w Urzędzie podlegały zdarzenia z obszaru gminy Małe Zabrze oraz gminy Dorota. Rejestracja dla gminy Dorota miała miejsce do 1902 roku, kiedy to Zarządzeniem Nadprezydenta Prowincji Śląskiej z 16 grudnia 1901 roku wydzielono samodzielny Urząd Stanu Cywilnego w Dorocie (Standesamt Dorotheendorf). Urząd funkcjonował do 31 marca 1905 roku, kiedy w ślad za zmianami administracyjnymi zniesiono Urzędy Stanu Cywilnego w: Starym Zabrzu, Dorocie oraz obszar dworski Zabrze. 1 kwietnia 1905 roku utworzono gminę Zabrze w skład której weszły samodzielne dotychczas gminy: Małe Zabrze (Klein Zabrze), Stare Zabrze (Alt Zabrze), Dorota (Dorotheendorf), obszar dworski Zabrze (Gutsbezirk Zabrze), Kolonia C należąca do gminy Zaborze (Kolonie C Zaborze) oraz fragment obszaru dworskiego Zaborze (Gutsbezirk Zaborze). Na terenie gminy utworzono Urząd Stanu Cywilnego Zabrze, który ze względu na obszar podzielono następnie wzdłuż linii kolejowej Zabrze-Gliwice na okręgi Południe i Północ. [na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. I. Frołow, Gliwice 2015]

KM nr 3/2015, D.0002.4.2015