Biblioteka w latach 1903-1939-organizacja, zbiory, działalność; Dyrektor-organizacja, struktura, zarządzenia, plany i sprawozdania, jubileusze i wydawnictwa, dokumentacja księgozbioru, Biblioteka Lekarska-sprawozdania, inwentarze; Rada Biublioiteczna-protokoły posiedzeń, sprawozdania; Dział Gromadzenia-plany i sprawozdania, dokumentacja darów; Dział Opracowania-plany i sprawozdania, inwentarze, pracownia naukowa; Dział Gromadzenia-księgi akcesji, ubytków inwnetarze, protokoły; Dział Udostępniania-plany i sprawozdania w zakresie udostepnianai, informacji i biblioigrafii, Pracowni Naukowej, sprawozdania czytelni, rozlicznaie księgozbioru; Oddzia Kontroli i Melioracji Zbiorów-protokoły, kontrrola wypożyczeń; Dział Zbiorów Specjalnych-plany i sprawozdania, rehestry pozycyjne, Bibliotheca Bernardina, rękopsisy, autografy, exlibrisy; Dział Filii Miejskich-plany i sprawozdania, inwentarze księgozbiorów filii; Dział Instrukcyjno-Metodyczny-plany i sprawozdania, zestawiena wyników działalnośći bibliotek; Dział Administracyjno-Gospodarczy-plany i sprawozdania, zarządzanie nieruchomościami; akta osobowe pracowników

Biblioteka miejska (Stadtbibliothek) rozpoczęła swoją działalność w 1903 r. Zrębem zasobów bibliotecznych były ofiarowane zbiory prywatne: historyka Fryderyka Raumera, redaktora Henryka Kruse oraz głównie Towarzystwa Historycznego Obwodu Nadnoteckiego. Organizatorem placówki był jej pierwszy dyrektor Georg Minde-Pouet, który zapewnił środki finansowe na utrzymanie biblioteki oraz rozbudował gmach o skrzydło przy ul. Jana Kazimierza. Kolejny dyrektor Martin Bollert scalił zbiory Biblioteki Miejskiej i Biblioteki Ludowej. Gmach został zbudowany w latach 1774-1778, lecz biblioteka użytkuje go od 1908 r.W chwili przekazania gmachu i zasobów bibliotecznych w ręce polskie w kwietniu 1920 r. Biblioteka Miejska w Bydgoszczy liczyła 75 tys. woluminów. Stanowisko dyrektora objął Witold Bełza, który zapoczątkował polonizację księgozbiorów Do 1939 r. zasób biblioteki wzrósł do 150 tys. woluminów. W czasie II wojny światowej biblioteka poniosła dotkliwe straty (ok. 20% zbiorów).Od Po 1946 r. przeważała tendencja gromadzenia literatury naukowej i popularnonaukowej. Najcenniejsze nabytki biblioteki, zebrane w Dziale Zbiorów Specjalnych, wydzielono ze zbioru centralnego w 1953 r. Obejmuje on szereg kolekcji, w tym „Bibliotheca Bernardina” z 1382 woluminami druków. Od 1957 r. zmieniono nazwę na Miejska Biblioteka Publiczna. Od lat 50. do 70. XX w. prowadzono intensywną rozbudowę filii bibliotecznych na terenie całego miasta. W apogeum tego procesu było 29 filii dla dorosłych i 18 dla dzieci. W latach 70. planowano budowę nowego gmachu dla biblioteki, lecz ostatecznie dokonano generalnego remontu istniejącego budynku.W 1968 r. placówka uzyskała prawa biblioteki naukowej. W 1975 przyjęła nazwę Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy, a w 1981 r.Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Bydgoszczy. W latach 80. w związku z uszkodzeniami budynku dokonywano kilkukrotnych ewakuacji zbiorów. Od 2002 r, patronem biblioteki jest dr Witold Bełza, wieloetni jej dyrektor i twórca prestiżu. W 2008 r. księgozbiór liczył ok. 500 tys. woluminów, w tym 10 tys. starodruków z biblioteki bernardynów, 1,38 tys. tomów druków i 14 tomy rękopisów, ok. 700 druków z XVI w., zestaw ponad 200 map i planów Bydgoszczy o okolicy itp.