Akta notariusza dra Maksa Rossego w Krapkowicach

Sygnatura
45/67/0
Liczba serii
2
Liczba skanów
0

Zawartość:

Rejestry - rejestr przeprowadzanych transakcji, indeks osobowy 1927-1941 (5 j.a.), Umowy kupna-sprzedaży - umowy spadowe, przekazywanie majątku, uwierzytelnione odpisy 1927-1941 (101 j.a.)

Dzieje twórcy:

Instytucja notariatu wywodzi się ze średniowiecznych kancelarii sądowych, prowadzących m.in. sprawy dotyczące obrotu nieruchomościami. Do obowiązków notariusza należało sporządzanie aktów notarialnych, a także uwierzytelnianie i poświadczanie dokumentów, przyjmowanie oświadczeń o przejęciu bądź zrzeczeniu się spadku oraz innych czynności przewidzianych prawem. Notariusz działał jako osoba zaufania publicznego. Instytucję notariatu w Prusach regulowała ustawa z 11.VII 1845 r. Określała ona, że notariusze w państwie pruskim byli urzędnikami państwowymi mianowanymi przez ministra sprawiedliwości i pozostawali pod nadzorem sądu okręgowego. Nastąpiło wówczas rozdzielenie funkcji notariusza i adwokata Notariusze byli władni do przejmowania i poświadczania spraw nie należących do sądownictwa spornego. W sprawach cywilnych ustalali dokumenty, które wymagały odpowiedniej formy lub potrzebne były do wyjaśnienia odpowiedniej kwestii prawnej Ustawa z 1845 roku regulowała i określała obowiązki i prawa notariusza a także określała ich teren działania. Do najważniejszych spraw cytowanej ustawy należały następujące punkty: -notariusz mógł pełnić swoją funkcję w obrębie sądu obwodowego w miejscu swojego zamieszkania - nie mógł podjąć żadnej sprawy, która dotyczyłaby jego żony lub członków jego rodziny, - do każdej zawieranej transakcji potrzebny był jako świadek drugi notariusz lub dwóch innych świadków - świadkami mogły zostać jedynie osoby znani notariuszowi, musieli to być mężczyźni umiejący czytać i pisać - świadkami nie mogli być pomocnicy notariusza, jego służący ani pisarze notariusza - protokół sporządzanych transakcji zawierał dokładne określenie wymaganych danych - protokół sporządzany był w j. niemieckim - jeżeli strony nie znały j. niemieckiego wówczas zatrudniany był tłumacz. - pisarzem mogła być osoba wiarygodna zaprzysiężona przez sąd. Ponadto notariusz musiał cieszyć się nieskazitelną opinią jako obywatel. Pewne modyfikacje w działalności notariuszy wprowadzało rozporządzenie notarialne [Notariatsordnung] z 1853 roku. Określało ono, że notariusz może działać w obrębie swojego miejsca zamieszkania i w obrębie działania sądu. Notariuszem mogła zostać osoba, która ukończyła 30 rok życia i przepracowała 3 lata jako sędzia lub adwokat, oraz zdała egzamin notariuszowski. Kandydat na notariusza musiał mieć wcześniej zdane egzaminy sędziowskie. Egzaminy na notariusza były ustne i pisemne. Zdawane były przed komisją egzaminacyjną składającą z dwóch członków sądu krajowego, z przedstawiciela prokuratury i dwóch starszych notariuszy.. Członków komisji egzaminacyjnej mianował przewodniczący Sądu Krajowego. Nominacji notariusza dokonywał minister sprawiedliwości na wniosek prokuratora generalnego. Notariusze podlegali nadzorowi prokuratury i sądu. Ustawa omawiała sposób sporządzania dokumentów i regulowała sposób przechowywania akt. Kancelaria oparta była o dziennik podawczy, czyli repertorium, a akta załatwione układano chronologicznie wg numeru repertorium. Notariusze zobowiązani byli co cztery lata przekazywać repertoria prowadzonych spraw sędziemu pokoju . Repertorium składało się z dwóch części. Część pierwszą stanowił zapis spraw w porządku chronologicznym, część druga to indeks nazwisk osób w porządku alfabetycznym, od których notariusz wziął na przechowanie testamenty lub inne dokumenty, wykaz powierzonych sobie pieniędzy, wykaz osób pozostających pod kuratelą. . Notariusze byli jedynymi urzędnikami, którym przysługiwało prawo przeprowadzania publicznych dobrowolnych licytacji nieruchomości. Mieli też prawo przejmowania w depozyt spadków i innych majątków rodzinnych na czas trwania sporu. Notariusz otrzymywał pensję z funduszy państwowych lub gminnych. Odrębne rozporządzenia ustalały stawki opłat notarialnych tzw taksę notarialną . Cytowane rozporządzenie określało kompetencje notariuszy. Do ich obowiązków należało między innymi załatwienie spraw opiekuńczych, związanych z depozytem oraz prowadzenie spraw hipotecznych. Notariusze sporządzali akty sądownictwa niespornego, przyjmowali sprawy pod przysięgą z wyjątkiem spraw zastrzeżonych ustawą. Zobowiązani byli do zachowania tajemnicy, sporządzane akta były uwierzytelniane. Przed sporządzeniem aktu notariusze zobowiązani byli stwierdzić tożsamość osób występujących jako świadkowie. Świadkami najczęściej byli bogatsi mieszkańcy konkretnej miejscowości. Notariusze zobowiązani byli wpisywać do rejestru wszystkie prowadzone przez siebie sprawy. Do sporządzenia aktu potrzebna buła obecność dwóch świadków lub obecność drugiego notariusza. Były jednak sprawy dla których ta obecność nie była wymagana. Między innymi obecność świadków nie była wymagana przy sporządzaniu wierzytelnych odpisów. Pewne modyfikacje w urzędzie notariuszy wprowadzono w 1898r. Uwzględniono wówczas zawieranie transakcji przez osoby głuche, ślepe lub nieme. W takich przypadkach obowiązkowa była obecność tłumacza, który musiał znać treść zawieranej transakcji i musiał ją podpisać . Początkowo notariuszami mogli być jedynie mężczyźni, od 1921 roku do notariatu dopuszczono także kobiety. Notariat pruski nie był władzą państwową ani też jej organem. Notariusz był mianowany imiennie i związany był z konkretnym terenem działania. Jeżeli w miejscowości znajdowało się więcej niż jeden sąd obwodowy, notariusz mianowany był do każdego sądu. W miastach powyżej 100 tysięcy mieszkańców notariusz mógł działać w konkretnym okręgu. Pracę notariuszy nadzorował minister spraw wewnętrznych, prezes wyższego sądu krajowego jeżeli urząd notariusza obejmował swoim zasięgiem obwód wyższego sądu krajowego lub prezes sądu krajowego. Notariusz co 10 lub 20 lat [ było to dobrowolne] przekazywał swoje akta do registratur sądowych. W państwie pruskim liczba notariuszy prowadzących swe kancelarie na obszarze działania sądu I instancji nie była stała lecz była uzależniona od liczby spraw, z jakimi trafiały do nich zainteresowane strony. W miarę potrzeby, stan etatów regulował prezes wyższego sądu krajowego, który mógł przenosić notariuszy w swoim okręgu. Tak zorganizowany notariat przetrwał do 1945 roku. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Janina Domska, Opole 2003]

Daty skrajne:

1927-1941

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1927-1941.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

106

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

106

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

2.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

1.9

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
elektroniczny inwentarz archiwalny roboczy Nie
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak