sprawy policji budowlanej i wodnej 1864-1929 (5 j.a.), zmiany granic gmin, obwodów, komunatne, urzedu stanu cywilnego 1864-1935 (35 j.a.), sprawy rzemiosła, podatkowe, zadłużenia 1892-1939 (17 j.a.), sprawy wodne, rolne, melioracji, kultury rolnej, osadnictwa, statystyki 1881-1943 ((85 j.a.), sprawy budowlane 1880-1943 (24 j.a.), sprawy pożarnictwa, ubezpieczeń, sprawy zdrowotne, sprawy dotyczące młodzieży 1909-1940 (47 j.a.), sprawy rady powiatu 1799-1940 (14 j.a.), sprawy budżetowo-finansowe 1926-1940 (106 j.a.)

Powstanie wydziałów powiatowych było wynikiem przemian społeczno-ekonomicznych, które dokonywały się w połowie XIX wieku. W wyniku tych przemian w landraturze na kanwie zmian strukturalnych ustroju politycznego wytworzył się nowy urząd związany z landraturą nie tylko personalnie, ale przede wszystkim tematyką zagadnień. Wydział Powiatowy w Oleśnie /Kreisausschuss Rosenberg/ został powołany do życia na podstawie ustawy z 1872 roku. Natomiast zasób aktowy Kreisausschuss Rosenberg obejmuje lata 1799-1944, gdyż część zagadnień, którymi się zajmował, przejęto po 1848 z Landratury, Ustawa z 1872 roku /Kreisordnung für die Provinzen Preussen, Brandenburg, Pommern, Posen, Schlesien und Sachsen/ nakreśliła ogólne ramy rozgraniczenia powiatów, wyłączenia miast spod kompetencji władz powiatowych na wniosek miasta. Określała prawa i obowiązki mieszkańców powiatu, sprawy statutów i regulaminów powiatowych, struktury władz powiatowych, stanowisko wójtów gmin, ławników, samodzielnych obszarów dworskich. W listopadzie 1873 roku ukazało się rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wewnętrznych do wymienionej ustawy. Kreisasschuss został powołany w celu zarządzania sprawami powiatu oraz ochrony interesów administracji krajowej. Kreisausschuss składał się z Landrata i 6 członków. Landrat kierował i nadzorował tok spraw Kreisausschussu i starał się o szybkie i dokładne ich załatwianie, zwoływał Kreisausschuss i przewodniczył mu z pełnym prawem głosu. Landrat prowadził bieżące sprawy zlecone Ausschussowi, reprezentował Kreisausschuss na zewnątrz, kierował wymianą korespondencji, sygnował ją w imieniu Kreisausschussu, współpracował z władzami i osobami prywatnymi. Nie mógł natomiast załatwiać skarg i wniosków osób corporacji władz, ani spraw sporów z władzami. Do kompetencji Kreisausschuss należało: prowadzenie spraw budowy publicznych kanałów, dróg w granicach powiatu i gminy, orzecznictwo w sprawach sporów przy budowie dróg, sprawy ubogich, sprawy wodno-meliracyjne, sprawy gospodarki rolnej, udzielanie zezwoleń na prowadzenie rzemiosła, sprawy budowlane i przeciwpożarowe, sprawy osadnictwa, podział ziemi, sprawy komunalno-gminne, sprawy szkolne, zdrowie publiczne, sprawy sądownicze. [Na podstawie wstepu do inwentarza, oprac. Kazimierz Różanowski, Opole 1964]