Starostwo Powiatowe w Łobzie

Sygnatura
65/109/0
Liczba serii
19
Liczba skanów
0

Zawartość:

1. Adminstracja państwem 1891-1938; sygn. 1-8; 8 j.a. - wybory do sejmów Rzeszy i na urząd prezydenta, ustawa o czystości rasy. 2. Administracja ogólna i samorząd 1816-1944; sygn. 9-95; 87 j.a. - zarządzenia i przepisy, wybory do sejmów krajowych i sejmików powiatowych, wybory burmistrzów miast, nominacje i instrukcje dla landratów, urzędnicy, czas pracy, odznaczenia, organizacja gmin, instrukcje dla sołtysów, zmiany granic, sprawy mieszkaniowe, stowarzyszenia rolnicze, akta personalne. 3. Policja i bezpieczeństwo 1812-1944; sygn. 96-284; 189 j.a. - zarządzenia i przepisy, prawa i powinności urzędników policji, dyscyplina, policja gminna, kradzieże, nadzór nad prasą, loteriami, lokalami tanecznymi, emigracja z Niemiec, obcokrajowcy, robotnicy rolni, bezrobotni, organizacje społeczne i polityczne, działalność antypaństwowa, polscy robotnicy przymusowi, więzienia, samobójstwa, morderstwa, sprawy paszportowe, dokumenty tożsamości, Czerwony Krzyż, obywatele Gdańska (Danzig), ruch ludności, wysiedlenia, optanci, przydziały broni i materiału wybuchowego, zażalenia. 4. Finanse 1841-1944; sygn. 285-310 (sygn. 301a); 27 j.a. - kasa powiatowa, jej administracja i rachunki, podatki, amortyzacja długów powiatowych, budżety powiatu. 5. Budownictwo 1905-1937; sygn. 311-321; 11 j.a. - zarządzenia i przepisy, nadzór budowlany. 6. Przemysł, rzemiosło 1848-1944; sygn. 322-379; 58 j.a. - cechy, produkcja gazu oświetleniowego, oświetlenie elektryczne, cechy: garbarzy, budowlanych, dekarzy, rzeźników, piekarzy, fryzjerów, fotografów, siodlarzy, szewców, krawców, kowali, kołodziei i stolarzy, rzemiosło wędrowne, wykazy organizacji cechowych, Izba Rzemieślnicza, zatrudnianie młodocianych w fabrykach, rady robotnicze. 7. Handel 1848-1944; sygn. 380-394; 15 j.a. - zakaz kupna i sprzedaży ptaków śpiewających, handel metalami szlachetnymi i nieszlachetnymi, kontrole cen żywności, miary i wagi, niedzielna przerwa w handlu. 8. Rolnictwo i własność ziemska 1777-1944; sygn. 395-440; 46 j.a. - zarządzenia i przepisy, regulacja i podziały gruntów, zabezpieczanie i składowanie zbiorów, obrót ziemią, roboty rolne, szkody, pomiary, ogrodnictwo i sadownictwo, osadnictwo. 9. Leśnictwo i myślistwo 1865-1939; sygn. 441-474; 34 j.a. - urzędnicy i policja leśna, prawo łowieckie, ochrona dzikiej zwierzyny, myśliwi, uzbrojenie, amunicja, stroje, psy, utrzymanie koni, mieszkania służbowe. 10. Rybołówstwo 1928-1940; sygn. 475-476; 2 j.a. - sprawy ogólne, nadzór nad połowami. 11. Komunikacja, poczta 1827-1944; sygn. 477-522 (sygn. 480a); 47 j.a. - policja drogowa i wodna, budowa oraz remonty dróg, linii kolejowych i mostów, wykazy dróg bitych, groble, nadzór nad mostami, radio, organizacja poczty, założenie telegrafu. 12. Medycyna, weterynaria 1816-1944; sygn. 523-601; 79 j.a. - zarządzenia i przepisy, urzędnicy, szpitale, lekarze, wybory do Izby Lekarskiej, apteki, kasy chorych, ubezpieczenia zdrowotne, weterynarze, dezynfekcje, choroby zakaźne wśród ludzi i zwierząt, epidemie, zamykanie szkół z powodu chorób, transport zwłok. 13. Opieka społeczna 1824-1944; sygn. 602-632; 31 j.a. - zakłady opiekuńcze, pomoc oraz opieka nad dziećmi i rodzinami wielodzietnymi, inwalidzi, odszkodowania, ubezpieczenia zdrowotne i od wypadków, bezrobotni, renty. 14. Prasa, biblioteki 1901-1943; sygn. 633-645; 13 j.a. - wydawanie czasopism, konfiskaty druków, zalecane książki i gazety, archiwalia. 15. Szkolnictwo 1818-1944; sygn. 646-935; 290 j.a. - ustawy, zarządzenia i przepisy, deputacja szkolna, związki szkolne, szkoły zawodowe i prywatne, inspekcja szkolna, kontrole szkół, przerwy w nauce, biblioteki, utrzymanie szkół, nauczyciele, szkoły ludowe w poszczególnych miejscowościach. 16. Kościoły 1825-1944; sygn. 936-959; 24 j.a. - remonty oraz utrzymanie kościołów i budynków przykościelnych w poszczególnych miejscowościach, cmentarze, ziemie kościelne, gminy żydowskie. 17. Statystyka 1872-1943; sygn. 960-988; 29 j.a. - spisy ludności, pogłowie bydła, wykazy uprawianych zawodów, połowy ryb, statystyka rzemieślnicza, pomiary trygonometryczne, statystyka pożarów. 18. Ochrona przeciwpożarowa 1886-1938; sygn. 989-996; 8 j.a. - straż pożarna, sprzęt gaśniczy, ubezpieczenia od pożarów, organizacja ochotniczej straży pożarnej. 19. Militaria 1816-1945; sygn. 997-1054; 58 j.a. - obciążenia wojenne, związki i towarzystwa weteranów, żandarmeria i jej uzbrojenie, likwidacja szkód po bombardowaniach, ochrona przeciwlotnicza, rekwizycje, kwaterunki, zwolnienia z wojska, jeńcy francuscy.

Dzieje twórcy:

Landrat jako organ stanowy pojawił się w XVI w. na terenie Brandenburgii. W drugiej połowie XVII w. nadano mu na terenach wiejskich pewne funkcje administracyjne. Odtąd zakres jego władzy landrata obejmował niektóre uprawnienia wojskowe oraz zwierzchnictwo nad administracją. W XVIII w. jego kompetencje, chociaż nie zmienione pod względem terytorialnym, uległy dalszemu rozszerzeniu o władzę policyjną, finansową i ogólny zarząd nad gospodarką. Reformy początku XIX w. przeprowadzone w Królestwie Pruskim (w ramach reform administracji prowincjonalnej), doprowadziły do wytyczenia nowych powiatów. Podział na powiaty (podobnie jak na rejencje) odrzucał dawne historyczne przesłanki i miał zapewnić przede wszystkim sprawne zarządzanie. Reskrypt królewski z 11 VIII 1809 r. ustalał, iż nowe powiaty nie powinny obejmować obszaru większego niż 1225 km2, a liczba ludności miała oscylować w granicach około 25-30 tys. osób. Rozporządzenie z 30 IV 1815 r. podtrzymało zasadę jednolitego podziału państwa m.in. i na powiaty. Jednak władze centralne nakazały, aby w miarę możliwości respektować tradycyjne granice. Od tego czasu obszar powiatu stanowił jednostkę administracyjną podległą władzy landrata (starosty). W 1815 r. przyjęto, że ludność powiatu powinna wynosić od 20 do 35 tys. osób. Na siedzibę urzędów powiatowych miano w miarę możliwości wyznaczać miasta położone centralnie w nowych jednostkach administracyjnych. Zakładano, iż ludność poszczególnych powiatów nie powinna mieć do swej stolicy dalej niż 2–3 mile (14–21 km). Faktyczna realizacja powiatowego podziału Pomorza była procesem dość długim, zakończonym dopiero w latach 1818–1819 (szczególnie przeciągało się wytyczanie granic). W 1938 r. przyłączono do Pomorza nowo utworzoną rejencję pilską. W powiecie landrat, będący reprezentantem władz państwowych, kierował zarówno pracami tamtejszych urzędów powiatowych, jak i nadzorował całą administrację szczebla powiatowego oraz życie społeczno-gospodarcze na powierzonym mu terytorium. Jednak dopiero ustawa z 30 VII 1883 r. nadała landratom pełnię władzy politycznej. Od tego momentu kontrolowali oni wszystkie dziedziny życia powiatu, obejmujące m.in. sprawy polityczne, administrację, handel, przemysł, rolnictwo, szkolnictwo wreszcie religię. Landrat nadzorował także policję, a w niektórych dziedzinach wydawał zarządzenia policyjne (np. komunikacja, łowiectwo). Z jego kompetencji wydzielono natomiast nadzór nad urzędami górniczymi, inspekcją przemysłową, urzędami miar i wag oraz urzędami wydzielonymi (specjalnymi). Landrat jako przedstawiciel władzy państwowej podlegał bezpośrednio prezesowi rejencji. Początkowo był wybierany przez powiatowe koło szlachty. Próba nadania mu charakteru urzędnika z nominacji, przez uniezależnienie go od miejscowych właścicieli ziemskich i upodobnienie do prefekta według wzorów francuskich, napotkała na zdecydowany opór pruskiego junkierstwa. W tej sytuacji landrat był po części mężem zaufania i reprezentantem interesów właścicieli wielkich majątków ziemskich z terenu danego powiatu. Wybory kandydata na landrata regulowała specjalna instrukcja wydana w 1833 r. Na wspomniane stanowisko mógł wyłącznie kandydować mieszkający w powiecie właściciel dóbr rycerskich, wciągniętych do metryki. Dopiero od 1872 r. landrata w imieniu króla mianował minister spraw wewnętrznych. Odtąd urząd ten stał się reprezentantem państwa, całkowicie niezależnym od środowisk lokalnych. Zachowano jednak uprawnienia sejmiku powiatowego do proponowania kandydata na stanowisko landrata spośród mieszkańców powiatu. Sejmik powiatowy wybierał ponadto dwóch jego zastępców, zatwierdzanych następnie przez naczelnego prezydenta prowincji. Od 1933 r. o obsadzie stanowisk landratów decydował sam Hitler. Z urzędu landrat był, do czasów nazistowskich, przewodniczącym działającego na terenie powiatu Wydziału Powiatowego jako organu samorządu terytorialnego. Akta landrata z Łobza były stopniowo przekazywane do archiwum w Szczecinie. Pierwsza przesyłka miała miejsce w 1872 r., druga w 1922 r. (ok. 20 j.a.), trzecia w kilku partiach w latach 1934–1944 (głównie kilkaset j.a. personalnych, które w większości zostały wybrakowane). W czerwcu 1944 r. akta landratury łobeskiej wywieziono do Tuczna, gdzie większość z nich (najpewniej w 1945 r.) zaginęła w nieznanych okolicznościach. Ocalałe resztki w drugiej połowie lat czterdziestych XX w. ponownie trafiły do Szczecina. W pierwszej połowie lat pięćdziesiątych XX w. dużą grupę archiwaliów starostwa łobeskiego (ok. 1 tys. j.a.) odnaleziono w Łobzie. Materiały te przetransportowano do magazynów szczecińskiego archiwum, a następnie dołączono do jednostek przybyłych z Tuczna.

Daty skrajne:

1777-1945

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1777-1945.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Landratsamt Regenwalde in Labes

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

1056

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

1056

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

22.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

22.2

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak w bazie IZA

Zespół zmikrofimowany R 1184-2349 - sygn. 2-496