Cechy miasta Demmin

Sygnatura
65/1346/0
Liczba serii
9
Liczba skanów
0

Zawartość:

1. Cech Piekarzy 9 j.a, z lat 1713-1861 - przywileje, dochody i wydatki, księgi mistrzów, czeladników i uczniów, zarządzenia dotyczące czeladników, statuty, księga rachunkowa. 2. Cech Bednarzy i Kołodziejów 16 j.a, z lat 1704-1929 - księgi mistrzów, czeladników i uczniów, zapisy do cechu i wypisy z niego, księga rachunkowa, korespondencja, statuty, edykty i patenty, generalny przywilej, sprawy personalne. 3. Cech Rzeźników 8 j.a, z lat 1685-1890 - przywileje, protokoły, sprawy personalne, zapisy do cechu i wypisy z niego. 4. Cech Ślusarzy 4 j.a, z lat 1740-1883 - księga rachunkowa, sprawy personalne. 5. Cech Kowali i Gwoździarzy 9 j.a, z lat 1674-1884 - księgi mistrzów i uczniów, protokoły, rachunki, przywileje, statut, sprawy personalne. 6. Cech Krawców 18 j.a, z lat 1732-1913 - Ksiega protokołów, zapisy do cechu i wypisy z niego, księgi kasowe, kasa oszczędnościowa, kontrakty kupna, kasa chorych, zarządzenia, świadectwa nauki. 7. Cech Szewców i Pantoflarzy 7 j.a, z lat 1690-1936 - księga mistrzów i uczniów, protokoły, zapisy do cechu i wypisy z niego. 8. Cech Stolarzy 1 j.a, z lat 1720-1849 - przywileje. 9. Cech Tkaczy 16 j.a, z lat 1737-1898 - kisięgi mistrzów, czeladników i uczniów, protokoły, rachunki, zapisy do cechu i wypisy z niego, statuty, sprawy personalne.

Dzieje twórcy:

Organizacje cechowe w pomorskich miastach zaczęły kształtować się w połowie XIII w. W niektórych ośrodkach podstawą prawną ich rozwoju były dokumenty wystawiane przez książąt. Przywilej taki otrzymali w 1243 r. mieszczanie szczecińscy. W innych miastach proces powstawania systemu cechowego przebiegał stopniowo. Przyczyniła się do tego zarówno koncentracja produkcji, jak i walka o opanowanie rynku. Tworzące się organizacje zawodowe nie tylko strzegły interesów ekonomicznych swych członków, ale również dbały o odpowiednią jakość i cenę wyrobów, ustalały wielkość produkcji, pełniły funkcje religijno-towarzyskie. Jednostką produkcyjną każdego cechu był warsztat – własność mistrza, pełnoprawnego członka danej organizacji, posiadającego (przynajmniej teoretycznie) najwyższe umiejętności zawodowe. To on organizował zakup surowców, przyjmował zamówienia klientów, decydował o produkcji, nadzorował pracę w warsztacie oraz wykonywał najbardziej odpowiedzialne zadania. Mistrzów wspierali czeladnicy i uczniowie. Czeladnicy, co prawda pracowali na rachunek mistrza, ale otrzymywali tygodniowe wynagrodzenie, które stanowiło podstawę ich utrzymania. Natomiast uczniowie wykonywali najprostsze czynności, ucząc się jednocześnie zawodu i będąc na pełnym utrzymaniu mistrzów. Kandydat na mistrza winien był legitymować się świadectwem „dobrego urodzenia” oraz posiadać obywatelstwo miasta. Nim jednak osiągnął poziom mistrzowski musiał zostać uczniem i pobierać przez kilka lat naukę, a następnie, już jako czeladnik, pracować pod okiem właściciela warsztatu. Nadzorując proces szkolenia uczniów i czeladników, mistrzowie decydowali o przyjęciu do cechu nowych członków. Brali wówczas pod uwagę zarówno ewentualne osiągnięcie wymaganego stopnia doskonałości w opanowaniu zawodu, jak i „dobre urodzenie”, więzy rodzinne oraz możliwość uiszczenia przez kandydata wysokich nieraz opłat i składek. Każdy cech miał wewnętrzne sądownictwo nad swoimi członkami oraz pełnił funkcję militarną, obsadzając w czasie zagrożeń wyznaczone fragmenty murów miejskich. Na czele cechów stało od dwóch do sześciu starszych. W drugiej połowie XVI i XVII w. przepisy cechowe zmierzały coraz wyraźniej do utrwalenia stanów liczebnych cechów i zapewnienia ich członkom, w ówczesnych warunkach, odpowiednio wysokiej produkcji i zbytu, a tym samym odpowiedniej egzystencji. W omawianym okresie cechy coraz wyraźniej ograniczały sprzedaż oraz broniły monopolu wytwórczości w danej dziedzinie. Jednocześnie uprawnienia mistrzowskie przechodziły najczęściej z ojca na syna, co prowadziło do całkowitego zahamowania rozwoju instytucji cechowych. W tej sytuacji w latach 1738–1744 na obszarze pruskiego Pomorza przeprowadzono dość gruntowną reformę wytwórczości rzemieślniczej. Odtąd cechy miały stać się organizacjami otwartymi (dowolna liczba majstrów i czelad-ników), a ich produkcja została uwolniona od jakichkolwiek zakazów. Zniesiono również wiele śre-dniowiecznych przywilejów, w tym m.in. nadmierną liczbę świąt cechowych oraz zbyt drogi egzamin mistrzowski. W XIX w. cechy przeszły dalsze przeobrażenia. Liberalizacja i wzrost produkcji fabrycznej spowodowały zarówno spadek ich liczebności, jak i zmierzch tradycji cechowych. Proces ten był szczególnie widoczny od drugiej połowy XIX w., gdy cechy utraciły już całkowicie wpływ na wielkość produkcji i monopol sprzedaży. Odtąd wspomniane organizacje stały się stowarzyszeniami drobnych wytwórców, zachowującymi do XX w. pewne znaczenie gospodarcze.

Daty skrajne:

1674-1936

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1674-1936.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Innungen Demmin

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

88

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

88

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

1.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

1.2

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak

W Landesarchiv w Greifswaldzie, Akta cechów Demmin 12 j.a. i 0,57 m.b., z lat 1588–1958