Roczne księgi metrykalne wspólne dla akt urodzeń, małżeństw i zgonów; dowody do akt małżeństw.

Przymus rejestracji narodzeń, ślubów i zgonów wprowadził w Księstwie Warszawskim Kodeks Napoleona obowiązujący na mocy artykułu 69 Konstytucji z 1807 roku. Dekret Fryderyka Augusta z 27 I 1808 roku (obowiązujący od 1 V 1808 r.) wprowadził urzędy i akta stanu cywilnego, w których miano dokonać rejestracji. Księgi stanu cywilnego wspólnie dla wszystkich wyznań prowadzić mieli urzędnicy świeccy, lecz z braku fachowych kadr, zadania te przejęli faktycznie duchowni. Nakazano im jednak spisywać najpierw akt cywilny, a dopiero potem dopełnić obrządek religijny. Ślubów cywilnych i rozwodów udzielali natomiast prezydenci i burmistrzowie. Księgi prowadzone były w dwóch egzemplarzach , z których jeden był przekazywany wraz z dowodami do akt małżeństw (inaczej allegatami, aneksami) do archiwum właściwego sądu pokoju, a drugi po sprawdzeniu w tymże sądzie, zwracany był urzędnikowi (duchownemu) prowadzącemu urząd stanu cywilnego. W Królestwie Polskim w 1825 r. na mocy kodeksu cywilnego dla Królestwa Polskiego akta stanu cywilnego złączono z metrykami kościelnymi. Księża musieli odwrotnie niż jeszcze parę lat temu - najpierw wypełnić obowiązek religijny, a dopiero potem spisać akt cywilny. Proboszcz parafii pełnił zarazem obowiązki urzędnika stanu cywilnego. Akty małżeństwa dla wyznań chrześcijańskich spisywano po dokonaniu obrzędu religijnego w obecności dwóch świadków. Do spisywania akt stanu cywilnego wyznań niechrześcijańskich, postanowieniem księcia namiestnika z 3 XI 1825 roku, wyznaczono burmistrzów lub ich zastępców. Akty małżeństwa należało spisywać po dokonaniu obrzędu religijnego, ale już w urzędzie stanu cywilnego, dokąd udawali się nowożeńcy ze świadkami i z duchownymi swej konfesji (rabinem lub imamem). Sprawy o rozwód lub separację przeprowadzali prokuratorzy królescy. Nadzór nad księgami pełnił dziekan danego dekanatu, choć miały w nie wgląd także władze sądowe. W Inowłodzu w latach 1808-1811 włącznie prowadzono odrębne zapisy dla gminy miejskiej i wiejskiej. Dla gminy miejskiej rolę urzędnika stanu cywilnego pełnił Burmistrz Jan Amszyńsk, natomiast dla gminy wiejskiej ksiądz Kajetan Raczyński. Od roku 1812 podział przestał obowiązywać, zaczęto prowadzić wspólne zapisy dla obu gmin, a obowiązki przejął ksiądz Kajetan Raczyński. Następnie od 1817 roku rolę urzędnika stanu cywilnego pełnił ksiądz Franciszek Okupski. Wpisów dokonywano w księgach otrzymanych z Sądu Pokoju w Strykowie. Księgi zawierają ponumerowane i ostemplowane karty ("S.Pok.P.Brzez."). Akta prowadzono w układzie rocznym, dokonując wpisów kolejno w obrębie serii (urodzenia, małżeństwa i zgony). Na ostatniej stronie figurują adnotacje o liczbie kart oraz sprawdzeniu księgi przez sędziego wraz z datą rewizji. W księdze na marginesie lub w protokółach rewizji dokonywano adnotacji informującej o liczbie kart w aneksach. Księgi gminy miejskiej z lat 1808-1809 i 1811 nie posiadają skorowidzów. Pierwotnie nie posiadała ich też księga z roku 1810. Jednakże po roku 1817 ksiądz Franciszek Okupski przepisał do tej księgi akta metrykalne z gminy wiejskiej oraz uzupełnił księgę o skorowidze dla aktów metrykalnych sporządzonych w obu gminach. W księgach gminy wiejskiej z lat 1808-1810 i 1812 nie posiadają skorowidzów. Skorowidz z 1811 roku sporządzony jest według pierwotnych liter imion, natomiast pozostałe akta i ich skorowidze zachowują układ alfabetyczny według nazwisk. Wszystkie skorowidze znajdują się na końcu księgi. W wyniku uszkodzeń księgi z 1824 r. część akt zgonów i skorowidz nie zachowały się. W latach 1808-1809 stosowano w Urzędzie pieczęć okrągłą lakową z herbem miasta Inowłodza z napisem w otoku: Urząd Aktów Stanu Cywil[nego] Gminy Miasta Inowłodza, która była umieszczona po zakończeniu w każdej z serii. Księgom ani w parafii, ani w archiwum na nadawano sygnatur. Po uporządkowaniu w APTM otrzymały sygnaturę ciągłą od 1 do 32.

zdigitalizowano