Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Ostrowąż (powiat koniński)

Sygnatura
54/793/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
4493

Zawartość:

Akty urodzeń, akty małżeństw, akty zgonów, dowody do aktów małżeństw (alegata).

Dzieje twórcy:

System rejestracji stanu cywilnego obowiązujący w latach 1808-1939/1945 na ziemiach polskich wchodzących w skład Księstwa Warszawskiego i następnie Królestwa Polskiego. Do 1808 r. na ziemiach polskich nie istniał jednolity system rejestracji stanu cywilnego, a rejestrowanie faktów z życia osób regulowane było właściwym prawem religijnym (kościelnym). W Kościele Katolickim obrządku rzymskiego rejestrację wprowadzono w XVI w. w konsekwencji uchwał soboru trydenckiego (w XVI w. rejestracja chrztów i małżeństw i w XVII w. rejestracja zgonów), a na ziemiach polskich w XVII w. W 1808 r. na obszarze Księstwa Warszawskiego wprowadzono pierwszy na ziemiach polskich, oparty na francuskim Kodeksie Napoleona, system rejestracji stanu cywilnego, który w założeniach miał być świecki i niezależny od wyznania, a akty stanu cywilnego mieli sporządzać i prowadzić świeccy urzędnicy stanu cywilnego. W praktyce, m.in. z braku wykształconych osób, często obowiązki urzędników stanu cywilnego powierzano duchownym właściwym ze względu na miejsce, w którym zaistniał fakt stanowiący przesłankę do sporządzenia danego aktu. Duchowni ci właściwi byli również w zakresie rejestrowania stanu cywilnego osób wyznań niechrześcijańskich, w tym wyznania mojżeszowego. Od 1826 r., na podstawie Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego, w odniesieniu do wyznań chrześcijańskich akta stanu cywilnego połączono z metrykami kościelnymi. Stan cywilny rejestrowali przełożeni poszczególnych parafii. Rejestrację świecką utrzymano natomiast w odniesieniu do religii niechrześcijańskich (np. judaizm, islam) i mniejszych liczebnie chrześcijańskich (np. baptyści), którą sprawowali burmistrzowie lub wyznaczeni urzędnicy municypalni. W okresie międzywojennym (1918-1939) utrzymano rozwiązania przejęte po zaborcach, tzn. na ziemiach byłego Królestwa Polskiego nadal obowiązywał religijny system rejestracji stanu cywilnego. W 1940 r., na terenach włączonych do państwa niemieckiego (III Rzeszy) w 1939 r., religijny system rejestracji stanu cywilnego zastąpiono systemem świeckim, tzn. utworzono na wzór niemiecki okręgi i urzędy stanu cywilnego, a sporządzanie aktów stanu cywilnego powierzono świeckim urzędnikom, działającym na podstawie niemieckiego prawa o rejestracji stanu cywilnego. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej na krótko (1944/1945 r.) częściowo przywrócono rejestrację stanu cywilnego na zasadach obowiązujących przed 1940 r. Natomiast od 1946 r. ujednolicono na obszarze całego państwa polskiego prowadzenie rejestracji stanu cywilnego wprowadzając świeckie okręgi i urzędy stanu cywilnego. W zasadzie przez cały omawiany okres urzędnik stanu cywilnego lub osoba pełniąca jego funkcje, prowadził dwa egzemplarze ksiąg stanu cywilnego, zwanych też rejestrami. W pierwszym, tzw. unikacie, w odrębnych księgach zapisywano jeden rodzaj zdarzeń, tzn. akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Poszczególne księgi prowadzono nawet przez wiele lat, do wyczerpania wolnych kart. Natomiast drugi egzemplarz, tzw. duplikat, składał się z jednorocznych ksiąg, w których w osobnych częściach zapisywano akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Obok wspomnianych ksiąg (rejestrów) urzędnik stanu cywilnego gromadził dokumenty potwierdzające zdolność prawną osób do zawarcia małżeństwa, tzw. alegata lub aneksy. Z reguły były to odpisy aktów urodzenia, akty znania, odpisy aktów zgonów nieżyjącego współmałżonka, a czasami także zapowiedzi wygłaszane w parafii. Do 1866 r. językiem urzędowym, w jakim sporządzano akty stanu cywilnego był język polski, następnie, do około 1916 r., obowiązującym był język rosyjski. W okresie tym w aktach stosowano podwójną datację według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego. W okresie istnienia państwa polskiego językiem urzędowym był język polski, natomiast w czasie okupacji niemieckiej (1940-1944/1945) język niemiecki.

Daty skrajne:

1808-1923

Klasyfikacja:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Nazwa twórcy:

Daty:

1808-1808, 1818-1923.

Nazwa dawna:

Księgi metrykalne parafii rzymsko-katolickiej Ostrowąż (pow. koniński)

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

rosyjski, polski, niemiecki, łaciński

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

114

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

100

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

1.49

Ogółem opracowanych metrów bieżących

1.31

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
elektroniczny inwentarz archiwalny roboczy Brak danych Sygnatury: 110-114.
spis zdawczo-odbiorczy Brak danych
inwentarz książkowy zatwierdzony Brak danych system ZoSIA

Inw. ks.- system ZoSIA. W zbiorze zmikrofilmowano 70 j.a. o sygnaturach: 1-4, 6-38, 40-47, 49-54 (nr 0: 16756-16806), 55-66 (nr 0: 43588-43599), 67-73 (nr 0: 58476-58482). W zbiorze zdigitalizowano 29 j.a. o sygnaturach: 74-90, 94-105.