Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Dankowie

Sygnatura
8/110/0
Liczba serii
2
Liczba skanów
9742

Zawartość:

Akta stanu cywilnego gminy Danków z lat 1808 - 1825, w tym: Akta urodzeń, małżeństw i zgonów z lat 1808 - 1825, zapowiedzi z 1824 roku, alegata z lat 1808 - 1825 w układzie chronologiczno - rzeczowym, sygn. 1 - 71. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Dankowie z lat 1826 - 1916, w tym: Duplikaty (wtóropisy) akt urodzeń, małżeństw i zgonów z lat 1826 - 1916, alegata z lat 1826 - 1827, 1830, 1832 - 1916 w układzie chronologiczno - rzeczowym,

Dzieje twórcy:

Powstanie pod protektoratem Francji Księstwa Warszawskiego spowodowało wprowadzenie na części ziem polskich francuskiego systemu prawnego. Szczególny wpływ Francji widoczny jest w proklamowanej 22 lipca 1807 roku, konstytucji Księstwa Warszawskiego. Na podstawie artykułu 69 wspomnianej konstytucji na terenie Księstwa Warszawskiego stały się obowiązujące przepisy Kodeksu Cywilnego Napoleona. Uzupełnieniem do tych przepisów był dekret króla saskiego i księcia warszawskiego Fryderyka Augusta I z 27 stycznia 1808 roku (obowiązujący od 1 maja 1808 roku) o wprowadzeniu urzędów stanu cywilnego i prowadzenia przez te urzędy metrykalnych akt stanu cywilnego. Księgi urzędów stanu cywilnego prowadzić mieli urzędnicy świeccy, ale wobec braku osób odpowiednio wykształconych zadanie to powierzono duchownym. Kolejny dekret księcia warszawskiego z dnia 22 lutego 1809 roku wprowadził kolejność dokonywania czynności prawno – religijnych. Najpierw należało spisać akt cywilny, potem dokonać religijnej czynności. Równocześnie wobec możliwego sprzeciwu wobec prowadzenia postępowania rozwodowego ten rodzaj czynności prawnych powierzono prezydentom, burmistrzom lub wójtom. Z okresu od 1808 roku do 1825 roku archiwa państwowe przechowują w swoim zasobie jedynie unikaty, w których zapisywane były wszystkie akty urodzenia, małżeństw lub zgonów niezależnie od wyznania. Prawna sytuacja zapoczątkowana wprowadzeniem Kodeksu Cywilnego Napoleona trwała aż do 13 czerwca 1825 roku. W zmienionej sytuacji prawno - administracyjno – państwowej ogłoszono pierwszą księgę kodeksu cywilnego dla Królestwa Polskiego. Wówczas to akta stanu cywilnego złączono z metrykami kościelnymi. Księża mieli najpierw wypełnić obowiązek religijny a potem dopiero tę czynność poddać spisaniu 24 czerwca 1835 roku ukazało się prawo o małżeństwie, w którym cywilne skutki małżeństwa podano sądom cywilnym, religijne skutki oddając władzom kościelnym. Na skutek poszczególnych zmian prawnych opisywanych wyżej od 1826 roku wprowadzono jednolity w Królestwie Polskim system prowadzenia ksiąg metrykalnych. Duchowni jako urzędnicy stanu cywilnego sporządzali dwa identyczne egzemplarze metryk. Pierwszy określany jako unikat (nazywany też pierwopisem lub oryginałem), pozostawał na parafiach i przeznaczony był początkowo do bieżącej działalności Kościoła. Unikaty prowadzono w trzech seriach. W odrębnych księgach rejestrowano akta urodzeń, akta małżeństwa i akta zgonów. Każda księga unikatowa prowadzona była przez okres od kilku do kilkunastu lat aż do wyczerpania się typu księgi metrykalnej. Duchowni byli obowiązani także do prowadzenia księgi podzielonej na trzy części: urodzonych, zaślubionych i zmarłych. Księga ta, jako duplikat (wtóropis), zamknięta była każdego roku i oddawana do archiwum hipotecznego właściwego sądu. Oprócz ksiąg metrykalnych urzędnicy stanu cywilnego prowadzili tak zwane alegata (nazywane także: aktami zbiorowymi, aneksami, dowodami do akt małżeństw), składające się z dokumentów potwierdzających tożsamość osoby. Najczęściej były to akta urodzeń przyszłych małżonków, a w przypadku niemożności dostarczenia takowego – akta znania, czyli potwierdzenia przez świadków znajomości osoby. W sytuacji, kiedy małżeństwo nie było pierwszym, zamieszczano odpisy aktów zgonu poprzednich współmałżonków. Niekiedy dostarczano także odpisy rozwodów lub protokoły rad familijnych. Formę i treść poszczególnych rodzajów aktów regulowały przepisy Kodeksu Cywilnego Napoleona. Przykładowy zapis w księdze winien zawierać: datę sporządzenia aktu, imiona i nazwiska, miejsce zamieszkania osób stawiających się oraz ich świadków, odpowiednie formuły dotyczące chrztu dziecka, nazwisko panieńskie matki w przypadku chrztu dziecka, oświadczenie osoby duchownej i świadków o zawarciu ślubu, nazwisku panieńskim oblubienicy, w przypadku aktu zgonu nazwisko panieńskie osoby zmarłej, odpowiednie formuły prawne informujące o śmierci. Dla uniknięcia nieporozumień, pomyłek lub przekłamań daty zapisywano słownie. Niedozwolone były wszystkie skreślenia i skróty. Pomyłki poprawiano na marginesie aktu opatrując parafą ksiądz proboszcz. Poprawki te w protokole sprawdzenia odnotowywał ksiądz dziekan sprawdzający akta. Do roku 1867 akta sporządzano w języku polskim. Od 1868 roku zgodnie z postanowieniem Komitetu Urządzającego Królestwa Polskiego wprowadzono język rosyjski Na przełomie 1867/1868 roku zaczęto stosować podwójną datację według kalendarza juliańskiego, obowiązującego w Cesarstwie Rosyjskim (stary styl) i używanego dotychczas w Królestwie Polskim (nowy styl) kalendarza gregoriańskiego. W XIX wieku różnica między kalendarzem gregoriańskim, a juliańskim wynosiła 12 dni. Od 1 marca 1900 roku zwiększyła się do 13 dni. Charakter dokumentacji pozwala na prześledzenie sposobu sporządzania ksiąg metrykalnych omawianej parafii. Zachowały się bowiem unikaty aktów stanu cywilnego z lat 1808 – 1825, duplikaty zaś z lat 1826 - 1901. Stosunkowo ważne są także adnotacje umieszczone na końcu poszczególnych ksiąg mówiące o ich zamknięciu, lub typie księgi (urodzenia, małżeństwa, zgonu), osoby sprawdzającej, dalszej drogi księgi oraz powołanie się na akty normatywne dotyczące charakteru wpisu przy sprawdzeniu księgi czy też jej dalszemu przekazywaniu. Protokoły kontroli aktów wpisywali księża dziekani dekanatu częstochowskiego. W okresie od 1808 roku do 1901 roku Parafia Rzymskokatolicka pod wezwaniem Świętego Stanisława Biskupa – Męczennika w Białej Górnej obejmowała następujące miejscowości: Albertów, Bielce, Brzóski, Chałków, Dankowice, Danków, Drostki, Florianów, Górniki, Iwanowice, Julianów, Kamieńszczyzna, Kępiny, Kuligi, Leszczyńskie, Lindów, Lipie, Lutrowskie, Łengawica, Łyźniaki, Natolin, Opatów, Pąchały, Podgóry, Popów, Pustkowie Zmyślone, Regina, Rembielice Królewskie, Rembielice Szlacheckie, Rogowice, Sabaty, Sicińskie, Siekiery, Słowików, Stanisławów, Stanki, Szarki, Szyszków, Troniny, Wapiennik Szlachecki, Wesoła, Wytoczyna, Zajączki, Zawady, Zbrojewskie. Przedstawione powyżej zasady rejestracji akt stanu cywilnego z tylko niewielkimi modyfikacjami obowiązywały na terenie zaboru rosyjskiego do roku 1945. Z dniem 1 stycznia 1946 roku utworzono, na podstawie przepisów dekretu Rady Ministrów z dnia 25 września 1945 roku Prawo o aktach stanu cywilnego tworząc właściwie terytorialne urzędy stanu cywilnego.

Daty skrajne:

[1808]1826-1916

Klasyfikacja:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Nazwa twórcy:

Daty:

1808-1916.

Nazwa dawna:

Urząd Stanu Cywilnego Parafii Rzymsko-Katolickiej Danków

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

rosyjski, polski, niemiecki, łaciński

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

249

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

248

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

3.3

Ogółem opracowanych metrów bieżących

3.29

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
spis roboczy Brak danych 1 j.a.
inwentarz książkowy zatwierdzony Brak danych 174 j.a. Inwentarz Nr 304
elektroniczny inwentarz archiwalny zatwierdzony Brak danych 74 j.a.

Mikrofilmy z lat 1808-1857, 1874 - 1884, Nr F 2092-F 2175, FC 171 - FC 190, FC 1608 - FC 1614. Notatkę informacyjna napisał i inwentarz sporządził Robert Sikorski (2005) . Uzupełnienie Michał Mszyca (2014) i Aleksandra Grzegorczyk (2020