1. Cech Piekarzy 6 j.a., z lat 1679-1912 - przywileje i edykty, procesy i spory, świadectwa dobrego urodzenia i odbytej nauki, informacje ogólne o cechu. 2. Cech Rzeźników 6 j.a., z lat 1647-1842 - przywileje i patenty, edykty, przepisy wewnętrzne, księga mistrzów, świadectwa dobrego urodzenia i odbytej nauki i mistrzowskie. 3. Cech Krawców 10 j.a., z lat 1694-1900 - księgi mistrzów i uczniów, skargi i sprawy sporne, przywileje, statut, rachunki, protokoły, świadectwa dobrego urodzenia i odbytej nauki. 4. Cech Szklarzy 1 j.a., z lat 1826-1826 - sprawa paszportu jednego z członków cechu. 5. Cech Młynarzy 1 j.a., z lat 1812-1862 - księga protokołów. 6. Cech Szewców 5 j.a., z lat 1631-1911 - przywileje i przepisy cechowe, patenty, ogólne informacje o cechu. 7. Cech Kołodziejów 3 j.a., z lat 1740-1871 - księga rachunkowa, świadectwa dobrego urodzenia i odbytej nauki. 8. Cech Bednarzy i Wikliniarzy 5 j.a., z lat 1705-1914 - zarządzenia, księgi protokołów, statuty, patent dotyczący opieki nad chorymi czeladnikami cechu. 9. Cech Sukienników 8 j.a., z lat 1706-1897 - sprawy ogólne cechu, kopia kontraktu kupna-sprzedaży, kwity, księgi rachunkowe, świadectwa odbytej nauki i mistrzowskie, zapisy do cechu oraz wypisy z niego. 10. Cech Budowlanych 15 j.a., z lat 1715-1935 - patent, świadectwa dobrego urodzenia oraz odbytej nauki. generalne przywileje, sprawy ogólne cechu, edykt, statut, księga protokołowa.

Organizacje cechowe w pomorskich miastach zaczęły powstawać w połowie XIII w. W niektórych ośrodkach podstawą prawną ich rozwoju były dokumenty wystawiane przez książąt. Przywilej taki otrzymali w 1243 r. mieszczanie szczecińscy. W innych miastach proces powstawania systemu cechowego przebiegał stopniowo. Przyczyniła się do tego zarówno koncentracja produkcji, jak i walka o opanowanie rynku. Tworzące się organizacje zawodowe nie tylko strzegły interesów ekonomicznych swych członków, ale również dbały o odpowiednią jakość i cenę wyrobów, ustalały wielkość produkcji, pełniły funkcje religijno-towarzyskie. Jednostką produkcyjną każdego cechu był warsztat – własność mistrza, pełnoprawnego członka danej organizacji, posiadającego (przynajmniej teoretycznie) najwyższe umiejętności zawodowe. To on organizował zakup surowców, przyjmował zamówienia klientów, decydował o produkcji, nadzorował pracę w warsztacie oraz wykonywał najbardziej odpowiedzialne zadania. Mistrzów wspierali czeladnicy i uczniowie. Czeladnicy, pracowali na rachunek mistrza, ale otrzymywali tygodniowe wynagrodzenie, które stanowiło podstawę ich utrzymania. Natomiast uczniowie wykonywali najprostsze czynności, ucząc się jednocześnie zawodu i będąc na pełnym utrzymaniu mistrzów. Kandydat na mistrza winien był legitymować się świadectwem „dobrego urodzenia” oraz posiadać obywatelstwo miasta. Nadzorując proces szkolenia uczniów i czeladników, mistrzowie decydowali o przyjęciu do cechu nowych członków. Każdy cech miał wewnętrzne sądownictwo nad swoimi członkami oraz pełnił funkcję militarną, obsadzając w czasie zagrożeń wyznaczone fragmenty murów miejskich. Na czele cechów stało od dwóch do sześciu starszych. W drugiej połowie XVI i XVII w. przepisy cechowe zmierzały coraz wyraźniej do utrwalenia stanów liczebnych cechów i zapewnienia ich członkom, w ówczesnych warunkach, odpowiednio wysokiej produkcji i zbytu, a tym samym odpowiedniej egzystencji. W omawianym okresie cechy coraz wyraźniej ograniczały sprzedaż oraz broniły monopolu wytwórczości w danej dziedzinie. Jednocześnie uprawnienia mistrzowskie przechodziły najczęściej z ojca na syna, co prowadziło do całkowitego zahamowania rozwoju instytucji cechowych. W tej sytuacji w latach 1738–1744 na obszarze pruskiego Pomorza przeprowadzono dość gruntowną reformę wytwórczości rzemieślniczej. Odtąd cechy miały stać się organizacjami otwartymi (dowolna liczba majstrów i czeladników), a ich produkcja została uwolniona od jakichkolwiek zakazów. Zniesiono również wiele średniowiecznych przywilejów, w tym m.in. nadmierną liczbę świąt cechowych oraz zbyt drogi egzamin mistrzowski. W XIX w. cechy przeszły dalsze przeobrażenia. Liberalizacja i wzrost produkcji fabrycznej spowodowały zarówno spadek ich liczebności, jak i zmierzch tradycji cechowych. Proces ten był szczególnie widoczny od drugiej połowy XIX w., gdy cechy utraciły już całkowicie wpływ na wielkość produkcji i monopol sprzedaży. Odtąd wspomniane organizacje stały się stowarzyszeniami drobnych wytwórców, zachowującymi do XX w. pewne znaczenie gospodarcze. Akta cechowe były przejmowane przez archiwum szczecińskie w latach 1900, 1911–1912, 1938–1939. Ostatni z wymienionych dopływów spowodowało zarządzenie wydane w lipcu 1935 r., które wprowadzało nadzór państwowy nad cechami. W 1943 r. archiwalia cechowe w ramach rozproszenia zasobu wywieziono poza Szczecin. Po 1945 r. do szczecińskiego archiwum w kilku etapach trafiły akta cechowe 64 miast pomorskich.