Search the Archives
archival resources on-line

 

Registry office records, maps, photographs, technical documents and many more in one place

Choose document type

Select historical period

Try another way

Advanced search Browse collections

Search the Archives is:


  • 118 institutions providing archives
  • 79 millions of scans and materials
  • 16 millions of archival materials descriptions

40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny

Uroczystości poświęcone kolejnym rocznicom powstań śląskich, organizowane zarówno w Katowicach, jak i w Opolu, świadczyły o tym, że w pierwszym okresie powojennym nadawano tradycji powstańczej duże znaczenie. W latach 40. organizatorem tych obchodów był przede wszystkim wojewoda śląski Aleksander Zawadzki. Z wielkim rozmachem przygotowano uroczystości w 1945 r., najpierw w Katowicach, a następnie na Górze św. Anny. Rok później, w 25. rocznicę wybuchu III powstania śląskiego, odbyła się duża manifestacja pod budowanym Pomnikiem Czynu Powstańczego. W kolejnych latach celebracje rocznic powstańczych zanikły, by powrócić dopiero w 1955 r. Zorganizowane wówczas uroczystości na Górze św. Anny połączono z odsłonięciem Pomnika Czynu Powstańczego. Na obchodach 35. rocznicy wybuchu III powstania śląskiego po raz pierwszy pojawił się przywódca rządzącej partii komunistycznej – I sekretarz KC PZPR Edward Ochab. Od 1956 r. regularnie świętowano rocznice powstańcze, aczkolwiek tylko niektórym z nich nadawano specjalną rangę polityczną i odświętną oprawę. Olbrzymia manifestacja odbyła się 4 maja 1961 r., w 40. rocznicę powstań. Wtedy też narodziła się idea budowy Muzeum Czynu Powstańczego na Górze św. Anny.

image.from.collection.number "40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny" image.from.collection.number "40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny" image.from.collection.number "40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny" image.from.collection.number "40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny" image.from.collection.number "40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny" image.from.collection.number "40. rocznica III Powstania Śląskiego na Górze św. Anny"

Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech

Związek Polaków w Niemczech, powstały w 1922 r. w Berlinie, był główną organizacją Polaków w Niemczech. Dbał o prawa mniejszości, rozwijał życie społeczne i kulturalne oraz bronił języka polskiego. Ważną częścią jego pracy była działalność teatralna, łącząca edukację, rozrywkę i budowanie tożsamości narodowej. Już w 1924 r. członkowie ZPwN w Wójtowej Wsi wystawili pierwsze sztuki („Św. German”, „Janek doktorem”). W kolejnych latach w Bytomiu, Mikulczycach, Gliwicach czy Opolu prezentowano popularne utwory, m.in. „Dobry syn”, „Wesoła wdówka”, „W krainie baśni”. Przedstawienia towarzyszyły świętom narodowym, dożynkom i wydarzeniom charytatywnym. Kobiety zrzeszone w towarzystwach ZPwN również organizowały spektakle, np. „Babski comber” w Bytomiu (1937). W latach 30. powstawały liczne amatorskie zespoły teatralne – m.in. w Bytomiu, Oleśnie, Strzelcach Opolskich. Popularnością cieszył się też Polski Teatr Kukiełkowy Alojzego Smolki, który wystawiał bajki dla dzieci („Szewczyk Dratewka”, „Czerwony Kapturek”). Mimo trudnych warunków teatr odgrywał ważną rolę w pielęgnowaniu języka, tradycji i więzi narodowej wśród Polaków w Niemczech.

image.from.collection.number "Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech" image.from.collection.number "Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech" image.from.collection.number "Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech" image.from.collection.number "Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech" image.from.collection.number "Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech" image.from.collection.number "Scena polska. Teatr w działalności Związku Polaków w Niemczech"

Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662

Nowe skany prezentują najstarsze zasoby Archiwum Państwowego w Zamościu, a mianowicie cenne materiały pochodzące z lat 1457-1662. Jest to dokumentacja pergaminowa dotycząca wsi Siedliska w gminie Zamość, położonej niedaleko na zachód od miasta. Trzy z tych dokumentów sporządzono w pobliskim mieście Szczebrzeszyn (pierwszy w roku 1457 i dwa kolejne w 1593), a jeden w Zamościu (1662 r.). Są zachowane w dobrym stanie, z wyraźnie czytelnym tekstem. Na niektórych występują niewielkie ubytki oraz zagięcia, co wynika m.in. z pierwotnego złożenia/zwinięcia tychże starych dokumentów. Więcej szczegółów, wraz z tłumaczeniem ich treści na język polski, można dowiedzieć się w obszernym artykule „Archiwariusza Zamojskiego” z 2011 roku (autor: Jan Kuss, AP Lublin, „Przywileje wsi Siedlisk”, strony 7-14), dostępnego na stronie internetowej AP Zamość: ▪ ARCHIWARIUSZ ZAMOJSKI - https://archiwariusz.zamosc.ap.gov.pl/page/2/ ; ▪ ARTYKUŁ - https://archiwariusz.zamosc.ap.gov.pl/images/pliki/2011/1_2011.pdf

image.from.collection.number "Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662" image.from.collection.number "Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662" image.from.collection.number "Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662" image.from.collection.number "Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662" image.from.collection.number "Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662" image.from.collection.number "Dokumenty pergaminowe wsi Siedliska koło Zamościa 1457-1662"
1421
Fonds: Akta miasta Głubczyc
Archives: Archiwum Państwowe w Opolu
około 1930
Fonds: Zbiór fotografii Andrzeja Pawłowskiego z Kalisza
Archives: Archiwum Państwowe w Kaliszu
1961
Fonds: Archiwum fotograficzne Zbyszka Siemaszki
Archives: Narodowe Archiwum Cyfrowe
1764-1772
Fonds: Zbiór Kartograficzny
Archives: Archiwum Główne Akt Dawnych
1766,15.XI
Fonds: Archiwum Laskarysów, nr zesp. 10 (R IV)
Archives: Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie

Help us identify archive materials.

We still do not know them, or we are not sure of their history.