Номер фонда Название фонда Дата с Дата до
Номер Название Крайние даты Количество
единиц
Количество сканов Разверните
все
443/644/0 Album fotograficzny „Einholung der Fahnen des Deutschen Ritterordens von der Burg in Krakau in die Marienburg“ (tłm.„Przeniesienie krzyżackich chorągwi grunwaldzkich z zamku na Wawelu do Malborka”) 1940 1 4 Разверните
Fotografie zawarte w albumie prezentują przebieg podróży Hansa Franka po Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie od 18 do 19 maja 1940 roku. Pierwszym etapem był przyjazd do Sopotu i pobyt w Kasino Hotel. Następnego dnia (19 maja) miały miejsce główne uroczystości w Malborku związane z przeniesieniem części (niektóre udało się ukryć przed okupantem) chorągwi grunwaldzkich przywiezionych z Wawelu (repliki zaginionych oryginałów wykonano w 1937 roku na podstawie rękopisu Jana Długosza). Chorągwie wyprowadzono z malborskiego ratusza a następnie maszerując przez miasto udano się w kierunku zamku. Dalsze uroczystości odbywały się w Wielkim Refektarzu. Przemawiali Hans Frank i Albert Forster. Generalny Gubernator przekazał namiestnikowi Okręgu Rzeszy Gdańsk – Prusy Zachodnie pergaminowy rękopis autorstwa Jana Długosza dotyczący chorągwi (Banderia Prutenorium). Następnie Hans Frank, Albert Forster oraz grupa dygnitarzy odbyła objazd po prowincji. Odwiedzili m. in. Sopot, Tczew oraz Toruń. Количество единиц0
443/647/0 Pracownia fotograficzna E. Bieber, Leipziger Strasse 124, Berlin. 1939-1940 2 132 Разверните
Dwa albumy fotograficzne z lat 1939-1940 przedstawiające: wzgórze wawelskie (widoki), wyposażenie sal zamkowych, obiekty muzealne, wnętrze katedry wawelskiej (w tym także groby królewskie). Razem 120 odbitek fotograficznych (odpowiednio 59 i 61 w dwóch albumach). Количество единиц0
443/668/0 Adolf Szyszko-Bohusz, 4 koncepcje uporządkowania wzgórza wawelskiego 1916-1946 74 74 Разверните
Zespól zawiera cztery projekty architektonicznego zagospodarowania wzgórza wawelskiego opracowane w l. 1917–1946 przez Adolfa Szyszko-Bohusza, kierownika Odnowienia Zamku Królewskiego na Wawelu. Pierwsza koncepcja z 1917 r. była próbą pogodzenia realiów Wawelu z jego przyszłą rolą rezydencjonalno-muzealną i zmierzała do zaadaptowania istniejącej zabudowy do nowych celów – masowych uroczystości o charakterze religijnym i narodowym. Na rezydencję monarchy autor przeznaczył zamek oraz budynek dawnych kuchni królewskich. W nim od strony południowej oraz w budynku dawnych stajni miało być urządzone niewielkie Muzeum Wawelskie. Gmachy szpitala garnizonowego zaadaptował na Muzeum Narodowe, a rekonwalescentów – na Archiwum Grodzkie. Teren przed Muzeum Narodowym, w kształcie czworokąta, otoczony podcieniami arkadowymi miał pełnić funkcję lapidarium. Plac przed południową fasadą katedry a rezydencją, zamknięty od południa trybuną (mównicą), z monumentalnymi schodami, miał służyć uroczystościom narodowym i religijnym. Ożywiona po odzyskaniu niepodległości idea Wawelu jako pomnika narodowego była rozwijana w kolejnych wizjach Szyszko-Bohusza. W projekcie z 1919 r. (drugiej koncepcji – "Panteon") wprowadził w miejsce istniejącej zabudowy monumentalne założenia, mające służyć upamiętnieniu wybitnych Polaków oraz jako miejsce dużych zgromadzeń i uroczystości. Zaproponował obszerny dziedziniec zewnętrzny, który powstałby po wyburzeniu poaustriackich budynków szpitalnych, od południa i zachodu otoczony dwukondygnacyjnymi krużgankami arkadowymi, przylegającymi do zrekonstruowanych średniowiecznych murów obronnych. W nich miały znaleźć miejsce epitafia i pomniki zasłużonych Polaków. Na środku placu przewidział ołtarz polowy. Dla upamiętnienia nieistniejących kościołów: przy murze zachodnim kaplicę z ołtarzem św. Jerzego, przy murze południowym – kaplicę z ołtarzem św. Michała. Obejście widokowe nad krużgankami, ujęte balustradą, byłoby połączone z poziomem trybuny, zaplanowanej już w pierwszej koncepcji z 1917 r., usytuowanej przy murze południowym. Dojście na trybunę zaplanował monumentalnymi schodami, z placu Katedralnego, między schodami "Panteonu" a dawnymi stajniami królewskimi. W dawnych stajniach królewskich umieścił lapidarium, na którym również zaplanował taras. Budynek dawnych kuchni królewskich miał być zaadaptowany na rezydencję głowy państwa. Na parterze budynku, od strony dziedzińca arkadowego, mieściło się Muzeum Zamku Wawelskiego z rotundą św. św. Feliksa i Adaukta (NPM). Trzecia koncepcja z r 1939 stanowiła udoskonalenie "Panteonu" z 1919 r. i charakteryzowała się radykalniejszym podejściem do istniejącej zabudowy wzgórza. Szyszko-Bohusz przewidywał wyburzenie wszystkich zabudowań mieszkalnych wzniesionych przez austriackie władze wojskowe i odbudowę murów średniowiecznych – od dawnych kuchni królewskich do baszt Sandomierskiej i Złodziejskiej. Główny plac "Panteonu" został otoczony krużgankami arkadowymi z trzech stron – od południa, zachodu i północy z tarasami nad nimi, tworzącymi obejście widokowe prowadzące do podestu trybuny (mównicy), a dalej do rezydencji głowy państwa, w budynku dawnych kuchni królewskich. Przesunął ołtarz polowy w stronę placu Katedralnego, a na jego osi zaprojektował kaplicę z ołtarzem św. Jerzego, w nawiązaniu do zlikwidowanego kościoła pod tym wezwaniem. Istotną zmianą w stosunku do projektu z 1919 r. było przekształcenie rzutu dziedzińca arkadowego – z pięcioboku w trapez, w wyniku zlikwidowania dawnych kuchni i przedłużenia skrzydła zachodniego w kierunku południowym. W ramach tej koncepcji wykonał inwentaryzację wzgórza według stanu z 1914 r. Czwartą koncepcję, "Amfiteatr", Szyszko-Bohusz opracował w l. 1943–1946. Analogicznie do projektu z 1939 r., została wyprostowana zachodnia pierzeja dziedzińca arkadowego. Nowym elementem było zaplanowanie amfiteatru, areny, w całości wypełniającej dziedziniec zewnętrzny. Proponował, aby duży plac z trzech stron otoczyć amfiteatralnie ułożonymi siedziskami, ze sceną w zachodniej części. W środkowej – na arenie – zaznaczył rzuty dwóch kościołów: św. Jerzego i św. Michała. Monumentalne założenie od południa i zachodu zamykałyby zrekonstruowane mury obronne oraz przylegający do nich krużganek kolumnowy, od wschodu loża zamkowa z kolumnadą, która łączyłaby amfiteatr z zamkiem i rezydencją prezydenta. Tak zaplanowane założenie miało służyć uroczystościom, w których mogłoby wziąć udział 25 tys. osób. Poprzez uwzględnienie w projekcie rekonstrukcji murów i baszt, autor chciał nawiązać do dawnej sylwety Wawelu. Zaproponowane obejście dawało możliwość podziwiania panoramy okolicy. Układ galerii i tarasów łączył funkcjonalnie poszczególne części założenia i miał służyć oprawie uroczystości. Po II wojnie światowej zamierzał przystąpić do realizacji swej czwartej koncepcji urządzenia wzgórza – "Amfiteatru". W ramach przygotowań przeprowadził inwentaryzację budynków przewidzianych do wyburzenia. Количество единиц0
443/671/0 Teki Tomasza Prylińskiego 1881-1882 3 218 Разверните
Na dokumentację składają się rysunki, fotografie Stanisława Bizańskiego i Ignacego Kiregera oraz opisy w języku polskim i niemieckim. Została podzielona na trzy zespoły. Tekę I (tablice 1–16) otwiera Kronika Zamku - Daty historyczne odnośnie zamku spisane przez T. Prylińskiego. Aby odtworzyć historię i architekturę zamku z okresu jego rozkwitu, przeprowadził rozległe badania w Krakowie – w muzeach, bibliotekach i zbiorach prywatnych, a ponadto prowadził kwerendy w Berlinie, Gdańsku, Lwowie, Malborku, Poznaniu i Suchej. Przed Prylińskim nikt tak szeroko i wszechstronnie nie wykorzystał źródeł do dziejów zamku. Znalazły się w niej pomiary zamku w stanie istniejącym na tyle dokładne, na ile pozwalały warunki funkcjonujących w nim koszar. Widoki zewnętrzne z fotografiami stanu zamku w 1882. Teka II (tablice 17–44) zawiera wyniki badań architektonicznych zamku oraz archeologicznych prowadzonych wzdłuż wschodniej elewacji zamku. Na głębokości ok. 5 m odnalazł wiele odłamków detali architektonicznych, które pozwoliły na odtworzenie kamieniarki okien i gzymsów. Odnalezione elementy zostały spisane w specjalnym inwentarzu. Większość zabytków, łącznie z wydobywanymi podczas kolejnych badań, uległa zniszczeniu lub zaginęła w czasie okupacji hitlerowskiej. Obecnie nie jest możliwa identyfikacja elementów kamieniarki, które z całkowitą pewnością można łączyć ze zbiorem pozyskanym przez Prylińskiego. W Tece umieścił ich rysunki i fotografie. Teka III (tablice 45–60) zawiera szczegółowe pomiary zamku, rekonstrukcję zamku wg stanu inwentarza wielkorządowego z r. 1679 i projekt przywrócenia zamku do stanu z w. XVII, który zestawił ze współczesnymi fotografiami. Количество единиц0