Zespół
Content:
Akty urodzeń, akty małżeństw, dowody do aktów małżeństw (alegata), akty zgonów, akta zbiorowe.
About the Creator:
System rejestracji stanu cywilnego obowiązujący w latach 1808-1939/1945 na ziemiach polskich wchodzących w skład Księstwa Warszawskiego i następnie Królestwa Polskiego. Do 1808 r. na ziemiach polskich nie istniał jednolity system rejestracji stanu cywilnego, a rejestrowanie faktów z życia osób regulowane było właściwym prawem religijnym (kościelnym). W Kościele Katolickim obrządku rzymskiego rejestrację wprowadzono w XVI w. w konsekwencji uchwał soboru trydenckiego (w XVI w. rejestracja chrztów i małżeństw i w XVII w. rejestracja zgonów), a na ziemiach polskich w XVII w. W 1808 r. na obszarze Księstwa Warszawskiego wprowadzono pierwszy na ziemiach polskich, oparty na francuskim Kodeksie Napoleona, system rejestracji stanu cywilnego, który w założeniach miał być świecki i niezależny od wyznania, a akty stanu cywilnego mieli sporządzać i prowadzić świeccy urzędnicy stanu cywilnego. W praktyce, m.in. z braku wykształconych osób, często obowiązki urzędników stanu cywilnego powierzano duchownym właściwym ze względu na miejsce, w którym zaistniał fakt stanowiący przesłankę do sporządzenia danego aktu. Duchowni ci właściwi byli również w zakresie rejestrowania stanu cywilnego osób wyznań niechrześcijańskich, w tym wyznania mojżeszowego. Od 1826 r., na podstawie Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego, w odniesieniu do wyznań chrześcijańskich akta stanu cywilnego połączono z metrykami kościelnymi. Stan cywilny rejestrowali przełożeni poszczególnych parafii. Rejestrację świecką utrzymano natomiast w odniesieniu do religii niechrześcijańskich (np. judaizm, islam) i mniejszych liczebnie chrześcijańskich (np. baptyści), którą sprawowali burmistrzowie lub wyznaczeni urzędnicy municypalni. W okresie międzywojennym (1918-1939) utrzymano rozwiązania przejęte po zaborcach, tzn. na ziemiach byłego Królestwa Polskiego nadal obowiązywał religijny system rejestracji stanu cywilnego. W 1940 r., na terenach włączonych do państwa niemieckiego (III Rzeszy) w 1939 r., religijny system rejestracji stanu cywilnego zastąpiono systemem świeckim, tzn. utworzono na wzór niemiecki okręgi i urzędy stanu cywilnego, a sporządzanie aktów stanu cywilnego powierzono świeckim urzędnikom, działającym na podstawie niemieckiego prawa o rejestracji stanu cywilnego. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej na krótko (1944/1945 r.) częściowo przywrócono rejestrację stanu cywilnego na zasadach obowiązujących przed 1940 r. Natomiast od 1946 r. ujednolicono na obszarze całego państwa polskiego prowadzenie rejestracji stanu cywilnego wprowadzając świeckie okręgi i urzędy stanu cywilnego. W zasadzie przez cały omawiany okres urzędnik stanu cywilnego lub osoba pełniąca jego funkcje, prowadził dwa egzemplarze ksiąg stanu cywilnego, zwanych też rejestrami. W pierwszym, tzw. unikacie, w odrębnych księgach zapisywano jeden rodzaj zdarzeń, tzn. akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Poszczególne księgi prowadzono nawet przez wiele lat, do wyczerpania wolnych kart. Natomiast drugi egzemplarz, tzw. duplikat, składał się z jednorocznych ksiąg, w których w osobnych częściach zapisywano akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Obok wspomnianych ksiąg (rejestrów) urzędnik stanu cywilnego gromadził dokumenty potwierdzające zdolność prawną osób do zawarcia małżeństwa, tzw. alegata lub aneksy. Z reguły były to odpisy aktów urodzenia, akty znania, odpisy aktów zgonów nieżyjącego współmałżonka, a czasami także zapowiedzi wygłaszane w parafii. Do 1866 r. językiem urzędowym, w jakim sporządzano akty stanu cywilnego był język polski, następnie, do około 1916 r., obowiązującym był język rosyjski. W okresie tym w aktach stosowano podwójną datację według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego. W okresie istnienia państwa polskiego językiem urzędowym był język polski, natomiast w czasie okupacji niemieckiej (1940-1944/1945) język niemiecki.
Border dates:
1856-1938 [1981-2016]
Classification:
urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne
Creator's name:
Dates:
1856-1857, 1861-1861, 1863-1923, 1938-1938, 1953-2016.
Former name:
Księgi metrykalne parafii rzymsko-katolickiej Mąkoszyn (pow. kolski)
Foreign language name:
Languages:
rosyjski, polski
Availability:
Available in full
Total archival files:
67
Total archival files processed:
51
Total archival files without records:
0
Total linear metres
1.04
Total linear metres processed
0.82
Total linear metres without records
0.0
Total archival files:
0
Total files:
0
Total size (in MB):
0.0
Total documents
0
Total cases
0
Total classes
0
Total archival files:
0.0
Total running meters :
0.0
Dates of non-archival documentation :
Name | Quantity Inventory | uwagi |
---|---|---|
Draft electronic archive inventory | No data | Sygnatury: 61-67. |
Approved book inventory | No data | system ZoSIA |
Delivery and acceptance list | No data |
inw. ks. - system ZoSIA. W zbiorze zmikrofilmowano 9 j.a. o sygn.: 1-2 (nr 0: 42853-42854), 3-9 (nr 0: 58447-58453). W zbiorze ziditalizowano 29 j.a. o sygn.: 10-28, 33, 47-55.