Formalne przejęcie sądownictwa na obszarze byłego zaboru austriackiego przez władze polskie nastąpiło na mocy Dekretu Naczelnika Państwa z dnia 8.02.1919 r. Na mocy tego dekretu sądy powiatowe pozostawały nadal sądami niższego szczebla. Ich organizację i funkcjonowanie w latach 1919-1928 regulowały w dalszym ciągu przepisy austriackiej ustawy z dnia 27.11.1896 r. Do zadań sądów powiatowych należało rozpatrywanie spornych i niespornych spraw cywilnych, które nie były objęte właściwością sądów okręgowych oraz spraw karnych o przekroczenia. Sądami drugiej instancji w stosunku do sądów powiatowych były sądy okręgowe. Terytorialny zakres działalności Sądu Powiatowego w Mielcu obejmował powiat sądowy mielecki. Sąd dzielił się na kilka oddziałów oznaczanych cyframi rzymskimi. Ponieważ w zespole nie występują akta organizacyjne, trudno jest ustalić liczbę i czynności oddziałów, a w zachowanych aktach występują tylko wpisy dotyczące oddziału I. Z dniem 1.09.1922 r., na mocy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26.05.1922 r. o dyslokacji sądów powiatowych w powiecie administracyjnym mieleckim, zniesiono Sąd Powiatowy w Radomyślu Wielkim, a jego okręg terytorialny włączono do właściwości terytorialnej Sądu Powiatowego w Mielcu. Ponowne utworzenie Sądu Powiatowego w Radomyślu Wielkim i jego wyłączenie z właściwości miejscowej Sądu Powiatowego w Mielcu nastąpiło z dniem 1.09.1925 r Sąd Powiatowy w Mielcu istniał do końca 1928 roku, kiedy to, na mocy Rozporządzenia Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z 6.02.1928 r. – (Prawo o ustroju sądów powszechnych), został z dniem 1.01.1929 r. przekształcony w Sąd Grodzki w Mielcu. Czynności kancelaryjne i organizację archiwum zakładowego sądów powiatowych w latach 1919-1928 regulowało austriackie Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 5.05.1897 r. Akta spraw cywilnych i karnych układano według ich numerów w rejestrach kancelaryjnych. W sprawach cywilnych stosowano następujące oznaczenia rejestrów: C-zwykłych spraw cywilnych, Cm -pozwów i spraw nakazowych, Cb -spraw drobiazgowych, M -spraw wezwawczych, K –wypowiedzenia kontraktów najmu i dzierżawy, Hc –pomocy prawnej w sprawie cywilnej, E -spraw egzekucyjnych, V –zarządzeń tymczasowych, A –pertraktacji spadkowych, L –zawieszenia kurateli i przedłużenia władzy ojcowskiej, P –spraw opiekuńczych i kurateli, G –uwierzytelnienia podpisów, Nc –innych spraw cywilnych, Uv -spis dokumentów (np. testamentów). Sygnatura danej sprawy składała się z symbolu literowego rejestru, numeru oddziału sądu (cyfra rzymska), roku (w skróconym zapisie), numeru sprawy i numeru pisma, np. A I 550/20. Pomocami kancelaryjnymi były indeksy i dzienniki podawcze. Akta prezydialne (organizacyjne) sądu tworzyły odrębny dział i składały się z 24 grup rzeczowych. Stosowna instrukcja kancelaryjna określała tryb brakowania z akt i wyszczególniała akta przechowywane wieczyście. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. L. Domaradzka, Przemyśl 1994]