Akta stanu cywilnego Parafii Greckokatolickiej w Wiszniowie

Signatur
35/2170/0
Anzahl der Serien
6
Anzahl der Scans
1823

Inhalt:

I. AKTA CYWILNE księgi urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów z lat 1812-1825, sygn. 1-27 (27 j.a.), podwójne egzemplarze; II. AKTA CYWILNO-RELIGIJNE księgi wtóropisowe urodzeń, małżeństw i zgonów (duplikaty) z lat 1826-1874, sygn. 28-76 (49 j.a.); alegaty z lat 1810, 1812, 1813, 1815-1816, 1818-1823, 1829, 1836-1837, 1839-1840, 1842, 1845-1849, 1853-1854, 1856, 1859-1862, 1864, 1866-1868, 1870-1872, 1874, sygn. 61-64, 66, 68-70, 72-74, 77-83, 84-101

Die Geschichte der Provenienzstelle:

Z dniem 15 sierpnia 1810 r. wprowadzono na terenach przyłączonej do Księstwa Warszawskiego Lubelszczyzny obowiązek prowadzenia świeckich akt stanu cywilnego w oparciu o uregulowania Kodeksu Cywilnego Napoleona. Mimo świeckiego charakteru rejestracji rolę urzędników stanu cywilnego powierzono duchownym katolickim obu obrządków. Wprowadzone gminy, w których dokonywano rejestracji ludności, pod względem terytorialnym były najczęściej tożsame z parafiami rzymskokatolickimi oraz greckokatolickimi (unickimi) i obejmowały ogół ludności zamieszkałej na danym terenie (również ludność wyznań protestanckich i wyznania mojżeszowego). Także proboszcz parafii w Wiszniowie (pow. tomaszowski) sprawował w tym czasie obowiązki urzędnika stanu cywilnego. Akty stanu cywilnego (urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów) spisywane były w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Do sporządzanych metryk dołączano alegaty (m. in. załączane do spisywanego aktu małżeństwa odpisy metryk urodzenia, lub akty znania narzeczonych, urzędowe sprostowania i uzupełnienia aktów). Księgi były zamykane wraz z końcem roku, sporządzano do nich indeks osobowy, jeden egzemplarz pozostawał w parafii a drugi przekazywano do właściwego terytorialnie Sądu Pokoju w Tomaszowie. W 1826 r. na mocy Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego księgi stanu cywilnego prowadzone przez duchownych katolickich obu obrządków zyskały walor zarówno aktów świeckich, jak i religijnych, w związku z tym wyłączono spod ich kompetencji ludność innych wyznań chrześcijańskich oraz Żydów, tworząc dla nich odrębne urzędy stanu cywilnego. Rejestracja w aktach stanu cywilnego nadal odbywała się w systemie podwójnym. Zawierające jeden typ aktów unikaty (księgi pierwopisowe) zapisywano zazwyczaj przez kilka lat, aż do zapełnienia księgi. Tożsame z nimi pod względem treści metryk duplikaty (wtóropisy), obejmujące akty urodzeń małżeństw i zgonów, zamykano wraz z końcem roku, sporządzano indeks, dołączano do nich alegaty i przekazywano do Sądu Pokoju. Bezpośredni nadzór nad prowadzeniem akt sprawował dziekan (Dziennik Praw Królestwa Polskiego t. 10, s. 41-84). Już w pierwszej połowie XIX w. zaznaczyły się dążenia władz rosyjskich zmierzające do całkowitej likwidacji unii i wcielenia wyznawców obrządku greckokatolickiego do cerkwi prawosławnej. Tendencje te nasiliły się w latach 60-tych XIX w. Zaczęto konsekwentnie ograniczać prawa zarówno hierarchii kościelnej, jak i ludności greckokatolickiej. Ostateczna likwidacja unii nastąpiła w latach 1873-1875 r. Parafie greckokatolickie zostały zamknięte, lub zamienione na prawosławne a ludność zmuszona do zmiany wyznania i poddania się rejestracji w nowych parafiach. Wydany w 1905 roku ukaz tolerancyjny zezwalał byłym unitom na przejście na wyznanie rzymskokatolickie, z czego duża ich liczba skwapliwie skorzystała (stąd w aktach parafii rzymskokatolickich od roku 1905 pojawiają się liczne metryki byłych grekokatolików i ich potomków). Odrodzenie kościoła greckokatolickiego na terenie Lubelszczyzny nastąpiło dopiero po odzyskaniu niepodległości. Do 1867 r. akty stanu cywilnego sporządzano w języku polskim, od roku 1868 w języku rosyjskim. Ponadto obok zapisu dat zgodnego z obowiązującym do tej pory w Królestwie Polskim kalendarzem gregoriańskim wprowadzono datację wg kalendarza juliańskiego (12 dni różnicy). Siedziba parafii: Wiszniów, eparchia chełmska, dek. tyszowiecki, od 1867 okręg hrubieszowski Miejscowości należące do parafii: Wereszyn, Wiszniów Status prawny: urzędy stanu cywilnego i metrykalne - akta metrykalne

Laufzeit:

1812-1874

Klassifikation:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Name der Provenienzstelle:

Daten:

1812-1874.

Alter Name:

Name der Fremdsprache:

Sprachen:

rosyjski, polski, łaciński

Zugänglichkeit:

Vollständig geteilt

Akten insgesamt:

101

Bearbeitete Akten insgesamt:

0

Akten insgesamt ohne Verzeichnis:

0

Laufende Meter insgesamt

1.11

Bearbeitete laufende Meter insgesamt

0.0

Laufende Meter insgesamt ohne Verzeichnis

0.0

Akten insgesamt:

0

Dateien insgesamt:

0

Größe insgesamt (in MB):

0.0

Dokumente insgesamt

0

Sachen insgesamt

0

Klassen insgesamt

0

Akten insgesamt:

0.0

Gesamtzahl laufender Meter:

0.0

Extreme Daten der nicht archivierten Dokumentation:

Name Stückzahlen-Inventar Anmerkungen
Arbeitsliste Tak

obecnie gm. Mircze, pow. hrubieszowski; baza PRADZIAD; zmikrofilmowane księgi z lat 1812-1865, nr mikrofilmów: 389427-389480: