Zespół
Content:
akta ogólne (sprawy administracyjne, wizytacje zboru i szkół, akta dotyczące podatków i rozliczeń); remonty i odbudowa budynków kościelnych, sprawy różne (zaopatrzenie inwalidów i wdów po pastorach, spisy ludności, opłaty, sprawy sierot i dzieci nieślubnych, procesy sądowe o należności); korespondecja i rozliczenia dot. darowizny Daniela Gramatzkiego; zbiórki pieniężne; akta dot. wojen (kontrybucja, dostawa żywności dla armii napoleońskiej, zarządzenia); sprawy medyczne (cholera, pomory bydła, szpitale); zapowiedzi i świadectwa ślubne; okólniki i zarządzenia ogłaszane w zborze, edykta i patenta; rachunki kasy kościelnej, kasy ubogich, dziesięciny kościelne i spisy konfirmantów, rachunki kas szkolnych
About the Creator:
Parafia ewangelicka w Świętajnie powstała w 1577 roku. Władze kościoła ewangelickiego ludność zamieszkującą powiaty mazurskie Prus Wschodnich nazywały w XIX i na początku XX wieku oficjalnie Polakami, a ich język polskim. Od 1912 roku wprowadzono nową nazwę Mazurzy i język mazurski. Nabożeństwa odbywały się w języku polskim i niemieckim, od pastora wymagano znajomości języka polskiego. Od 2. połowy XIX wieku kościół ewangelicki przyłączył się do akcji germanizacyjnej. W jej wyniku obniżona została liczba polskich konfirmantów, ponadto zmniejszono liczbę nabożeństw w języku polskim. Od 1860 roku konsystorz zarządził odprawianie nabożeństw w języku niemieckim, ale jeszcze w 1890 roku w parafiach, w których zamieszkiwało niewielu Niemców, odprawiano przeważnie nabożeństwa polskie. W 1834 roku parafia w Świętajnie liczyła 2805 Polaków i 1214 Niemców, w 1840 r. 3712 Polaków i 1012 Niemców, w 1868 r. było 5446 parafian, w tym 3180 Polaków. Miejscowy pastor był z urzędu inspektorem ewangelickich szkół wiejskich i miał nadzór nad życiem szkoły. Na rzecz zboru i szkół pastorzy zbierali podatki, tzw. małe i duże dziesięciny (Kalende i Petition). Wieś mazurska w latach 1808-1840 przechodziła kryzys gospodarczy i broniła się przeciwko świadczeniom na rzecz kościoła, a tym samym szkół.
Border dates:
1718-1887
Classification:
instytucje wyznaniowe
Creator's name:
Dates:
1718-1887.
Former name:
Foreign language name:
Languages:
polski, niemiecki
Availability:
Available in full
Total archival files:
429
Total archival files processed:
429
Total archival files without records:
0
Total linear metres
4.35
Total linear metres processed
4.35
Total linear metres without records
0.0
Total archival files:
0
Total files:
0
Total size (in MB):
0.0
Total documents
0
Total cases
0
Total classes
0
Total archival files:
0.0
Total running meters :
0.0
Dates of non-archival documentation :
Name | Quantity Inventory | uwagi |
---|---|---|
Approved book inventory | No data |