Akta miasta Żagań

Sygnatura
89/1520/0
Liczba serii
11
Liczba skanów
25943

Zawartość:

1. Dokumenty z lat 1303-1700, sygn. 1-159 (dokumenty wystawione przez margrabiów brandenburskich i łużyckich, książąt śląskich, opatów Zakonu Kanoników Regularnych, starostów powiatowych, władz miejskich i sądowniczych dotyczące spraw spadkowych, transakcji kupna-sprzedaży, darowizn na rzecz miasta i poszczególnych obywateli, podatków i czynszów, potwierdzenia praw i przywilejów, układów i porozumień kończących spory, ustalania jarmarków i targów, nadawania lenn); 2. Księgi radzieckie z lat 1524-1777, sygn. 160-174 (księgi protokołów zawierające wpisy w sprawach niespornych, transakcji kupna-sprzedaży, zastaw, testamentów, darowizn, deklaracji woli – większość z indeksami nazwisk); 3. Księgi ławnicze z lat 1533-1645, sygn. 175-182 (księgi sądu miejskiego); ; 4. Protokoły rady za lata 1608-1770, sygn. 183-201; 5. Allerhandacta z lat 1527-1772, sygn. 202-217 (poświadczenia, koncepty, umowy rewersy, odpisy przywilejów, recesów i potwierdzeń praw, księga kontraktów kupna-sprzedaży wsi miejskiej Rybaki, urbarze, księgi rozliczeń podatków miejskich, inwentarze akt); 6. Polizeiregistratur z lat 1742-1942, sygn. 218, 1278-1279 (repertorium registratury policyjnej przechowywanej w ratuszu, informacje o osobach podróżujących, przyznawanie pomocy mieszkaniowej); 7. Magistratregistratur z lat 1744-1935, sygn. 219-234, 1280, 1289 (sprawozdania z działalności, budżety miejskie, zarządzenia w sprawie podatków); 8. Stadtbauamt. Baupolizei z lat 1844-1944, sygn. 235-1277, 1288, 1290-1292, 1294 (dokumentacja projektowo-techniczna nieruchomości ułożona alfabetycznie wg. niemieckich nazw ulic, plan Bobru w skali 1:2500); 9. Versicherungen z lat 1926-1944, sygn. 1281-1287 (zaświadczenia w sprawach ubezpieczeniowych); 10. Urbarz miejski z lat 1628-1653, sygn. 1293 (fragment); 11. Akta nieopracowane z lat 1711-1944, sygn. 1295-1308 (dokumentacja projektowo-techniczna nieruchomości, list do mistrza budowlanego Ludwiga z Żagania w sprawie rachunków, kontrakty kupna-sprzedaży, intercyza, spłata długu, inwentarz majątku i spis przedmiotów)

Dzieje twórcy:

Pierwsze wzmianki o Żaganiu pojawiły się w 1202 r. w dokumencie wystawionym przez Henryka Brodatego, dotyczącym przywileju dla klasztoru w Lubiążu. Pierwszy gród żagański został zbudowany po 1155 r. Proces kształtowania się praw miejskich według wzoru magdeburskiego rozpoczął się około 1248 r. Do XIV w. Żagań był kasztelanią państwa piastowskiego. Na początku XII w. należał do Henryka Brodatego, a następnie od 1250 r. do księcia głogowskiego Konrada , od 1274 r. księcia Przemka. Od 1329 r. miasto wraz z okręgiem kasztelańskim stało się lennem czeskim. W tej formie zależności władze nad Żaganiem sprawowali do 1423 r. kolejni książęta piastowscy. Ostatni z nich Jan II sprzedał księstwo w 1472 r. Sasom, którzy rządzili nim do 1549 r. Przejście pod władzę Habsburgów nie zmieniło tej sytuacji. W latach 1553-1601 prawo zastawu (dzierżawy) było w rękach rodziny von Promnitz. W roku 1627 cesarz sprzedał miasto i księstwo Albertowi Wallensteinowi. W roku 1644 właścicielem księstwa był Wacław Lobkowitz, a od 1785 r. książę kurlandzki Piotr Biron. Po roku 1742 miasto ponownie było pod panowaniem pruskim. Powstał w nim garnizon pułku dragonów, a następnie od 1816 r. Śląski Brunatny Pułk Huzarów. W 1800 r. prawo do Żagania uzyskała córka Birona Wilhelmina, potem Paulina von Hohenzollen-Hechingen, a w latach 1844-1862 Dorota Talleyrand. Po niej Napoleon Ludwik von Talleyrand-Perigord wraz z tytułem Księcia na Żaganiu i Valencay. Kolejni Talleyrandowie panowali do 1929 r., na Howardzie zakończył się ród książąt żagańskich. Od chwili powstania miasto stanowiło wyodrębnioną administrację podległą kolejnym właścicielom, aż do reform Steina w 1809 r. Do połowy XIII w. władze sądownicze sprawował wójt, a potem ława miejska. W efekcie lokacji na prawie niemieckim pojawił się burmistrz, którego wspomagali rajcy miejscy (najczęściej 8 członków). Kompetencje rady zostały znacznie rozszerzone w okresie reformacji.Wraz z przejęciem Żagania przez Piotra Birona wprowadzono nowy porządek miejski oparty na wzorach pruskich. Zorganizowano magistrat pochodzący z nominacji, w tym burmistrza do spraw miejskich, burmistrza policji oraz 2-3 rajców. Za finanse odpowiadał kammerer, za nadzór nad majątkiem miejskim i realizacja testamentów - syndyk, za nadzór nad dzierżawcami majątków - rajca. Utworzony Sąd Miejski przejął wszystkie uprawnienia rady sądowniczej i ławy miejskiej. W 1809 r. wprowadzono reformę miejską, dzieląc miasto na okręgi, z których wybierano przedstawicieli władz miejskich. Taki stan trwał do 1918 r. W roku 1919 utworzono radę żołnierską funkcjonującą do 1920 r. Zgodnie z nową reformą w 1926 r. utworzono nowy magistrat na czele z burmistrzem i radą miejską w ilości 26 członków. Po 1933 r. władzę w mieście przejęli członkowie NSDAP. W 1937 r. zarząd miasta składał się z wydziału głównego, biura opieki społecznej, urzędu rachunkowego, biura podatkowego, miejskiego urzędu budowlanego i stacji wodociągów. Oddzielnie funkcjonował miejski zarząd kas, biuro stanu cywilnego, miejski urząd miar i weterynarz miejski. Częścią władz miejskich był zarząd policji. Powyższa struktura władz miejskich funkcjonowała do końca 1944 r.

Daty skrajne:

1303-1944

Klasyfikacja:

administracja ogólna

Nazwa twórcy:

Daty:

1303-1944.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Magistrat Sagan

Języki:

niemiecki

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

1308

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

1294

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

9.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

8.87

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak 1294j.a.
elektroniczny inwentarz archiwalny roboczy Tak 14j.a.