Akta spraw cywilnych (C. i Ns.), repertoria i skorowidze, akta komornika przy Sądzie Powiatowym w Busku-Zdroju - repertoria z lat 1951-1952

Sądy Powiatowe powstały w wyniku zmiany ustroju sądów powszechnych wprowadzonej ustawami z 20 lipca 1950 roku mającymi na celu dostosowanie sądownictwa do podziału administracyjnego państwa na województwa i powiaty. Na sądy powszechne składały się: sądy powiatowe, sądy wojewódzkie, Sąd Najwyższy. Powyższe sądy powołane były do sprawowania wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych, o ile ustawy szczególne nie przekazały rozpoznawania tych spraw do właściwości innych sądów lub władz (np. sądom wojskowym, polubownym, państwowemu arbitrażowi gospodarczemu). Sądy powiatowe powołano do orzekania w I instancji, o ile ustawy nie stanowiły inaczej, środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów (rewizje) rozpoznawały w II instancji sądy wojewódzkie, które stanowiły I instancję w wyliczonych kategoriach spraw. Rewizje od orzeczeń tych sądów rozpoznawał w II instancji Sąd Najwyższy . Sądy powiatowe tworzono w drodze rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości dla każdego powiatu i miasta stanowiącego powiat miejski, choć można było tworzyć jeden sąd dla powiatu i miasta stanowiącego powiat. W miastach podzielonych administracyjnie można było tworzyć sądy powiatowe dla każdej dzielnicy. Minister Sprawiedliwości mógł drogą rozporządzenia utworzyć i znieść stały wydział zamiejscowy poza siedzibą sądu powiatowego dla jednej lub kilku gmin (miast) wyznaczając jednocześnie jego członków. Wydziały sądów powiatowych tworzył Minister Sprawiedliwości w drodze zarządzeń z wyjątkiem wydziału dla nieletnich tworzonego drogą rozporządzenia. Składały się z prezesa – kierującego sądem, wiceprezesa oraz sędziów. Nadzór nad nimi sprawował prezes odpowiedniego terytorialnie sądu wojewódzkiego. Sprawy w sądzie powiatowym rozpoznawano w składzie jednego sędziego jako przewodniczącego oraz dwóch ławników. Nowy system instancyjny miał charakter rewizyjny, przyznawał bowiem sądowi odwoławczemu uprawnienia nie tylko do uchylania, ale także do reformowania orzeczeń sądów I instancji. Sąd rozpoznający rewizję nie mógł od początku ponownie badać merytorycznie całości sprawy – w zależności od treści zarzutów i ich zasadności oraz od wagi ewentualnie stwierdzonych uchybień w postępowaniu sądu I instancji – w wyniku przeprowadzonego postępowania rewizyjnego mógł albo utrzymać w mocy zaskarżony wyrok, zmienić go orzekając odmiennie niż sąd I instancji co do istoty sprawy lub uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania właściwemu sądowi I instancji, gdy stwierdził uchybienia proceduralne lub błąd w ustaleniach faktycznych, których sam nie mógł skorygować. Wprowadzenie systemu rewizyjnego ograniczyło koszty postępowania i skróciło znacznie czas trwania procesu sądowego przeciętnie z 2 lat do 6 miesięcy .Sądy powiatowe funkcjonowały do roku 1975 kiedy to miała miejsce nowa reforma administracyjna w wyniku której zlikwidowano podział administracyjny na powiaty. W ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych sądy powiatowe zastąpiły sądy rejonowe .

dawny numer zespołu 23/383 w oddziale zamiejscowym w Pińczowie